Theo AP, trong khi khách du lịch có thể đang tận hưởng sự ấm áp của mùa hè ở Biển Địa Trung Hải thì các nhà khoa học khí hậu lại cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng đối với sinh vật biển khi nhiệt độ nước biển ở Địa Trung Hải ấm lên.

Ảnh minh họa. Nguồn: AP

Từ Barcelona đến Tel Aviv, các nhà khoa học cho rằng các quốc gia vùng ven biển Địa Trung Hải đang chứng kiến những đợt nắng nóng bất thường, nhiệt độ tăng từ 3 độ C đến 5 độ C so với mức nhiệt trung bình cùng thời điểm này hàng năm. Nhiệt độ hiện tại thường xuyên trên 30 độ C.

Hiện Châu Âu và các quốc gia khác ở Địa Trung Hải cũng xảy ra đợt nắng nóng kéo dài nhưng nhiệt độ nước biển ấm lên cũng đang là cảnh báo mới do tác động của biến đổi khí hậu.

Hiện tượng "đại dương nóng lên" xảy ra do các dòng hải lưu tạo ra các vùng nước ấm. Khi nhiệt độ khí quyển gia tăng thì sẽ khiến nhiệt độ nước biển ấm lên. Và giống như các đợt nắng nóng trên đất liền, các đợt "đại dương nóng lên" cũng kéo dài hơn, thường xuyên hơn và nghiêm trọng hơn do biển đổi khí hậu và tác động từ hoạt động của con người.

Ông Joaquim Garrabou, nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Biển ở Barcelona cho biết tình hình đang rất đáng lo ngại. Chúng ta cần khẩn trương hành động đối phó với các vấn đề khí hậu càng sớm càng tốt. Ông Garabou là thành viên của nhóm nghiên cứu về những đợt nắng nóng kéo dài ở Biển Địa Trung Hải trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến năm 2019. Báo cáo cũng cho biết những hiện tượng này sẽ dẫn đến "cái chết hàng loạt" của các loài sinh vật biển.

Đe dọa nghiêm trọng đến các loài sinh vật biển

Nghiên cứu công bố trên tạp chí Global Change Biology cho biết khoảng 50 loài sinh vật biển, bao gồm san hô, bọt biển và rong biển đang bị ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ở dọc theo hàng nghìn km ở bờ biển Địa Trung Hải. Tình hình ở lưu vực phía đông Địa Trung Hải cũng được đánh giá là rất nghiêm trọng.

Ông Gil Rilov, nhà sinh vật học biển tại Viện nghiên cứu địa chất và hải dương học của Israel đồng thời là một trong những đồng tác giả của bài báo cho biết nhiệt độ nước biển trung bình vào mùa hè luôn ổn định ở 31 độ C.

"Những vùng biển ấm lên sẽ khiến các sinh vật biển gặp nguy hiểm", ông nói.

Ông Gil Rilov và các đồng nghiệp đang chứng kiến sự suy giảm đa dạng sinh học biển ở phía tây Địa Trung Hải, trong đó Hy Lạp, Italy và Tây Ban Nha là những quốc gia sẽ bị ảnh hưởng trong những năm tới. Ông Garabou chỉ ra rằng các vùng biển đã giúp cân bằng trái đất của chúng ta bằng cách hấp thụ 90% nhiệt lượng dư thừa của trái đất và 30% carbon dioxide thải vào khí quyển do sản xuất than, dầu và khí đốt. 

Trong thời gian dài, đại dương luôn trong trạng thái khỏe mạnh. Tuy nhiên, hiện tại con người đang đẩy đại dương đến một trạng thái không lành mạnh, thậm chí là rối loạn chức năng. Các nhà khoa học đại dương đang phối hợp với cơ quan chức năng nhằm đảm bảo 30% diện tích biển sẽ được bảo vệ khỏi các hoạt động của con người như đánh bắt cá, nhằm tạo cơ hội phục hồi và phát triển sinh vật biển.

Khoảng 8% Biển Địa Trung Hải hiện đang được bảo vệ. Tuy nhiên, hai nhà nghiên cứu Garrabou và Rilov cũng cho rằng các nhà hoạch định chính sách hầu hết chưa lường trước được sự ấm lên của Biển Địa Trung Hải và những tác động liên quan.

Các đợt nắng nóng kéo dài gần đây trong một khoảng thời gian nhất định gây ra hiện tượng không mưa và ít gió. Nắng nóng trên đất liền gây ra nhiệt độ đại dương ấm lên và cả hai xu hướng tác động lẫn nhau trong một vòng luẩn quẩn và khiến khí hậu trái đất nóng lên nhiều hơn. Những đợt nắng nóng kéo dài trên đất liền đã trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia xung quanh Địa Trung Hải, gây ra hiện tượng cháy rừng, hạn hán, mất mùa và nhiệt độ cao khủng khiếp.

Các nhà khoa học cho biết, những đợt nắng nóng trên biển kéo dài cũng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho các quốc gia giáp Địa Trung Hải và hơn 500 triệu người sống ở đây nếu không có biện pháp xử lý sớm. Sinh vật biển cạn kiệt và du lịch sẽ bị ảnh hưởng khi những cơn bão trở nên phổ biến hơn.

Mặc dù chỉ chiếm khoảng 1% diện tích bề mặt đại dương toàn cầu nhưng Địa Trung Hải là một trong những đại dương có đa dạng sinh học biển, chiếm 4% đến 18% số loài sinh vật biển được biết đến trên thế giới. Những loài sinh vật đang từng là chìa khóa để duy trì hoạt động và sự đa dạng của môi trường sống ở biển nhưng đều bị ảnh hưởng nặng nề trong thời điểm hiện tại. Các loài như đồng cỏ biển Posidonia có thể hấp thụ một lượng lớn carbon dioxide và là nơi trú ẩn của các sinh vật biển hay các rạn san hô là nơi cư trú của động vật hoang dã đều đang gặp nguy hiểm từ tác động của biến đổi khí hậu.

Các đợt nắng nóng đã ảnh hưởng đến hơn 90% bề mặt biển Địa Trung Hải. Theo các báo cáo gần đây nhất, nhiệt độ bề mặt biển ở Địa Trung Hải đã tăng 0,4 độ C trong mỗi thập kỷ từ năm 1982 đến năm 2018. Các chuyên gia cho rằng cho dù mức nhiệt chỉ tăng thêm một chút ít nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả đại dương.