Sau hai lần truy tố không thành, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Kon Tum khi ấy ra quyết định “tạm đình chỉ vụ án” và kéo dài nỗi oan ức cho bị can đến tận bây giờ. Vụ oan án động trời khi ấy đã lắng đi nhưng từ đó kéo theo sự đổ vỡ, tan nát số phận của một con người.

Vụ án "từ trên trời rơi xuống"

Suốt 23 năm qua kể từ khi có lệnh đình chỉ vụ án, ông Trương Văn Thiện (sinh năm 1958, nguyên Phó trưởng phòng Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum, hiện trú tại phường Quyết Thắng, TP Kon Tum) liên tục kêu oan, khiếu nại về việc cơ quan tiến hành tố tụng thị xã Kon Tum trước đây đã khởi tố, truy tố, đình chỉ vụ án trái pháp luật đối với ông về tội “tham ô tài sản xã hội chủ nghĩa”.

Một quyết định sai đã dẫn đến tình cảnh gia đình tan nát, sự nghiệp tiêu tan, danh dự, uy tín bị xâm phạm nghiêm trọng đối với ông Thiện. Ông Thiện đã nhiều lần gửi đơn đến các cơ quan chức năng địa phương lẫn trung ương nhờ minh oan, làm sáng tỏ vụ án, thế nhưng dường như tất cả chỉ rơi vào quên lãng.

Nhớ lại nỗi oan mà bản thân phải chịu đựng suốt 23 năm qua, ông Thiện không kìm được nước mắt. “Đó là một ngày không thể nào quên, cái ngày mà bỗng nhiên mọi tai họa như trên trời giáng xuống đầu tôi…”.

Vào sáng ngày 19/11/1987, trong khi đang nằm điều trị tại Bệnh viện đa khoa Kon Tum, ông Thiện bất ngờ được gọi về công ty. Tại đây, công an ra lệnh bắt khẩn cấp ông Thiện cùng quyết định khám xét nhà riêng trước sự ngỡ ngàng của ông và ban lãnh đạo công ty.

Buộc nộp tiền mới được tha

Ông Thiện bị dẫn giải về trại giam và được thông báo phạm tội “tham ô tài sản xã hội chủ nghĩa” vì đã đem xăng dầu của Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum bán lấy tiền làm của riêng. Ông bị tạm giam 4 tháng cho đến ngày 10/3/1988 thì được thả ra

Theo ông Thiện, trong thời gian bị tạm giam, hai cán bộ Viện kiểm sát nhân dân thị xã Kon Tum khi đó đã đến yêu cầu gia đình phải nộp số tiền 125.000 đồng thì ông Thiện mới được tha. Do không có đủ tiền để nộp, gia đình ông Thiện khi đó phải bán bốn con heo đang nuôi trong chuồng để lấy tiền nộp.

Do thương lái không đủ tiền mua cả bốn con heo nên đành chia ra mua hai đợt (tổng cộng là 120.600 đồng), do vậy số tiền trên được nộp cho cán bộ viện kiểm sát chia cũng thành hai lần. Lần đầu vào ngày 21/12/1987 là 53.600 đồng, tiếp đến là 67.000 đồng vào ngày 23/12/1987, việc nhận tiền viết bằng giấy viết tay.

Ngày 25/8/1988, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Kon Tum có cáo trạng truy tố ông Thiện về tội danh “tham ô tài sản xã hội chủ nghĩa”.

Làm "cò" lại bị buộc tội tham ô

Ngày 12/10/1988, tòa đưa ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên tòa, viện kiểm sát cáo buộc ông Thiện: “…Đã viết hai giấy tay không thông qua chứng từ kế toán quản lý để bán 500 kg xăng của công ty cho ông Phạm Lưu Sơn lấy 17.000 đồng và bán 1.000 kg dầu diezen cho trại phong lấy 65.000 đồng tiêu xài cá nhân”.

Tòa án yêu cầu viện kiểm sát xuất trình giấy viết tay để làm bằng chứng kết tội, tuy nhiên đại diện viện kiểm sát đã không xuất trình được. Giám đốc Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum khi đó là ông Nguyễn Xuân Hùng (hiện nay đã chết) và ông Phạm Lưu Sơn đều khẳng định 500 kg xăng trên là do ban giám đốc công ty chỉ đạo xuất trả cho ông Sơn để khấu trừ tiền công mà cơ quan thuê xe ông Sơn chở hàng hóa, vật tư cho cơ quan.

Còn 1.000 kg dầu diezen kể trên là của công ty cơ giới khai hoang ở Đăk Lăk đến hợp đồng khai hoang sử dụng vẫn còn thừa nên nhờ Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum tìm mối bán ra ngoài kiếm lời (bán cho trại phong). Số xăng dầu này hoàn toàn không phải của Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum như viện kiểm sát quy kết.

Tòa kết luận không có cơ sở chứng minh ông Thiện có hành vi tham ô vì ông chỉ giới thiệu cho hai đơn vị bạn hợp tác mua bán dầu của nhau. Tòa yêu cầu viện kiểm sát điều tra lại vụ việc. Đại diện viện kiểm sát đã xin rút hồ sơ ngay tại phiên tòa, phiên tòa tạm hoãn.

Mãi đến ngày 30/11/1989, viện kiểm sát tiếp tục có cáo trạng truy tố ông Thiện. Cũng như cáo trạng lần trước, viện kiểm sát không đưa ra được chứng cứ buộc tội, vì thế tòa án đồng cấp trả hồ sơ cho viện kiểm sát yêu cầu điều tra lại. 

Đến ngày 23/1/1990, viện kiểm sát bất ngờ ra quyết định đình chỉ vụ án và cho rằng hành vi của ông Thiện đã phạm tội tham ô tài sản xã hội chủ nghĩa nhưng xét thấy hành vi này không còn nguy hiểm với xã hội, trong quá trình điều tra ông Thiện đã tự giác khai báo… nên viện kiểm sát quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với ông Thiện. Quyết định này còn ghi "tịch thu số tiền 120.600 đồng trả lại cho cơ quan chủ quản là Công ty vật tư tổng hợp thị xã Kon Tum”.