Tết đang cận kề từng ngày, thầy giáo Lê Minh Tùng - hiệu phó Trường THCS Anh hùng Wừu (xã Gào, TP Pleiku, Gia Lai) - ngồi cộng các khoản chi tiêu trong năm để tìm ra khoản dư dành mua quà xuân cho đồng nghiệp.

“Năm nay trường tiết kiệm hết sức để có 30% theo chỉ tiêu chung nên đến giờ gần như kiệt quệ. Nhẩm đi nhẩm lại quỹ công đoàn còn dư 4 triệu đồng, nhà trường hứa cho thêm 2 triệu nữa, vị chi là 6 triệu. Số tiền này chia đều cho 34 giáo viên. Vậy là anh em cũng có thưởng tết”.

Thưởng tết... 3 lít dầu ăn

Cô Nguyễn Thị Năm - giáo viên Trường mầm non Hoa Pơ Lang (xã Gào) - nói hôm nghe một đồng nghiệp ở Trường THCS xã Gào háo hức kể tết này sẽ được thưởng tết bằng hiện vật, ai cũng nghĩ món quà thật đẹp.

Không ngờ “hiện vật” mà các thầy cô giáo nhận được là bịch quà gồm can dầu ăn 3 lít, một chai nước mắm và nửa ký hạt dưa kèm tấm thiệp chúc mừng năm mới. “Vậy chứ thầy cô nào cũng vui vẻ, ấm cúng vô cùng” - cô Năm kể.

Thầy giáo Chu Văn Tiến - hiệu trưởng Trường THCS Anh hùng Wừu - cho biết toàn trường có 300 học sinh, trong đó trên 50% là con em đồng bào Gia Rai, một ít Ba Na.

Giáo viên của trường có 34 người, hơn một nửa trong số đó là nữ. Cứ đến gần tết nhà trường lại đau đầu với việc cắt cúp các khoản chi tiêu nhỏ để “dè sẻn” lại một khoản dư thưởng tết cho giáo viên.

“Hôm qua thầy chủ tịch công đoàn chạy lên hỏi tôi rằng nhà trường có quà tết cho giáo viên không, tôi cũng chẳng biết nói sao. Cả năm đã phải tiết kiệm 30% nên giờ không nhìn ra khoản nào nữa” - thầy Tiến nói.

Nhà trường không có thưởng, quà xuân cho giáo viên chỉ còn trông vào nguồn quỹ công đoàn. Thầy Lê Minh Tùng ngồi nhẩm tính rồi đưa cho chúng tôi xem qua danh sách các “hiện vật” mà công đoàn sẽ thưởng cho giáo viên.

Danh sách và số tiền quy ra mỗi thầy cô giáo được nhận quà như sau: 2 lít dầu ăn x 40.000 đồng/lít, nửa ký hạt dưa hết 55.000 đồng, 1 gói Knorr 30.000 đồng, một chai nước mắm hết 20.000 đồng. Tổng cộng phần thưởng tết là 185.000 đồng.

Thầy Tùng cho biết có năm không có thưởng tết, các thầy cô đành làm thịt một con gà và mua một thùng bia rồi chúc tết an ủi nhau.

Quà thưởng tết của giáo viên Trường THCS Anh hùng Wừu dù thấp nhưng vẫn “ấm” hơn giáo viên Trường mầm non Hoa Pơ Lang bên cạnh.

Cô Mai Thị Năm - hiệu phó nhà trường - cho biết năm nay dự tính trường thưởng tết cho mỗi giáo viên 80.000 đồng. Số tiền này nếu bỏ vào bì thư thì khó coi nên nhà trường sẽ tặng quà thay thế bằng “hiện vật”. “Chúng tôi nhẩm tính rồi, chừng ấy tiền đủ để mua một lít dầu ăn và một chai nước mắm, gọi là quà tết chứ đừng nói chi thưởng cho mủi lòng” - cô Năm tâm sự.

Đến 1 chục chén bát

Thầy giáo Nguyễn Văn Dũng - Công đoàn ngành giáo dục tỉnh Kon Tum - cho rằng “thưởng tết” đối với giáo viên là từ xa xỉ: “Nói là quà tết cho cán bộ viên chức mới đúng chứ không thể gọi là thưởng tết được. Đơn vị hành chính, không có khoản thu nào thì lấy đâu ra mà thưởng”.

Theo thầy Dũng, quà tết cụ thể như thế nào là tùy ở các trường chi tiêu, nhưng hầu như giáo viên chỉ được tặng quà bằng dầu ăn, vải vóc hoặc nhu yếu phẩm phục vụ tết.

Thầy Nguyễn Quốc Việt - giáo viên Trường THCS xã Măng Bút (huyện Kon Plông) - cho biết nhiều năm công tác tại trường, giáo viên ở đây chưa khi nào biết đến khoản thưởng tết. “Có năm được 50.000 đồng, năm thì 100.000 đồng động viên nhau vậy thôi chứ thưởng tết không có đâu. Đã làm giáo viên thì ai cũng biết điều đó nên cũng không lấy gì làm buồn lắm” - thầy Việt nói.

Trong khi đó, thầy Ngọc Bình - giáo viên Trường THCS xã Ngọc Tem (huyện Kon Plông) - cho hay giáo viên tại đây phải dạy học trong điều kiện gian nan, đường sá cách trở, phải lội bộ lên điểm trường cả chục cây số nhưng khoản thưởng tết cũng mịt mù như nơi mà các thầy cô dạy học.

“Nghe đồng nghiệp, bạn bè hỏi về lương tháng 13, 14 mình chẳng biết trả lời thế nào. Ở đâu chứ giáo viên vùng xa này tết đến được về nhà đoàn tụ với vợ con, gia đình là hạnh phúc rồi. Còn thưởng tết thì đâu có nhiều, có khi là dầu ăn, bột nêm hoặc gói bánh kẹo” - thầy Bình tâm sự.

Ở Trường Dân tộc nội trú huyện Krông Pa (Gia Lai), cứ tới cận kề tết giáo viên lại được “thưởng tết” bằng món quà đặc biệt: một chục chén bát. Cô giáo Lê Thị Uyên - phụ trách công đoàn nhà trường - nói do ngân sách eo hẹp, trường cũng đào tạo rất đặc thù nên chỉ có thể thưởng tết cho giáo viên bằng món quà tượng trưng. “50.000 hay 100.000 đồng khó mua được cái gì lớn, bỏ phong bì cũng khó coi nên công đoàn nhà trường mua chén bát tặng giáo viên dùng tết cho thiết thực” - cô Uyên chia sẻ.

Cô Nguyễn Thị Ngọc Lệ - Phòng GD-ĐT TP Pleiku (Gia Lai) - cho biết để chia sẻ, động viên giáo viên, năm nay Phòng GD-ĐT sẽ trích quỹ đi thăm hỏi, động viên và tặng quà cho cán bộ giáo viên ở các trường. Quà tặng cũng được lên danh sách, không có tiền mặt mà bằng các vật phẩm như dầu ăn, bột nêm... Trong khi đó, theo thầy Phạm Ngọc Bích - chủ tịch Công đoàn ngành giáo dục tỉnh Gia Lai, năm nay do thực hiện chủ trương tiết kiệm theo kế hoạch chung nên giáo viên tại Gia Lai sẽ không có thưởng tết.