Em P.T.T (SN 2003, lớp 7E trường THCS Phúc Thành, Yên Thành, Nghệ An) mồ côi cả cha lẫn mẹ khi mới 3 tuổi. Em bị lây nhiễm HIV từ mẹ. Suốt 7 năm đi học, em được xếp vào dạng “học sinh hòa nhập”, lạ lùng là em chỉ được giáo viên đánh giá nhận xét mà không có học bạ, bảng điểm.
Bố mẹ đều mất vì HIV

Anh P.V.D ( bố của em P.T.T)  có xưởng mộc nhỏ, sau khi cưới vợ anh D chịu khó làm ăn bằng nghề mộc và có 3 mặt con với cuộc sống yên bình nơi làng quê. Năm 2002 - 2003 nghe mọi người đồn nhau đi buôn gỗ nhanh giàu, anh D cùng một số người trong làng bắt đầu tìm lên các cánh rừng Quỳ Hợp, Quế Phong... với mong muốn có cuộc sống khá giả hơn. Những chuyến đi buôn tận nơi rừng thiêng nước độc, cũng là điểm nóng của ma túy thời bấy giờ. Anh D đã bị bạn bè lôi kéo, sa vào nghiện ngập... bị nhiễm HIV mà không hề hay biết, lây nhiễm sang vợ.

Em P.T.T tại lớp học. Ảnh: Văn Bình

Năm 2003 em P.T.T được sinh ra đã mang trong mình căn bệnh thế kỷ. Đến năm 2005 anh D tử vong vì HIV và năm 2006 chị N.T.L cũng ra đi khi em T mới 3 tuổi. Mất cả bố lẫn mẹ, 4 chị em P.T.T được ông bà nội đưa về nuôi. Ông nội đưa cả 4 đứa cháu mồ côi đi xét nghiệm thì em P.T.T dương tính với HIV.

Tuy mang trong mình căn bệnh HIV suốt thời gian qua T vẫn phát triển tâm sinh lý bình thường.  Nhưng vì một lý do nào đó, em đã bị đối xử như một học sinh dị tật, được xếp vào dạng học sinh hòa nhập.

Vì HIV, 7 năm học không được tổng kết điểm?

Bước vào tuổi đi học, em P.T.T được đến trường nhưng bị bạn bè xa lánh, nhà trường cũng không quan tâm em như học sinh bình thường khác. Bà Nguyễn Thị Thanh, bà nội của em T ngậm ngùi: “Có lần đi học về cháu khóc ròng, không chịu đi học nữa. Hỏi ra mới biết, khi thi học kỳ cháu không được vào thi như các bạn trong lớp”.

Ông Nguyễn Xuân Sơn, hiệu trưởng trường THCS Phúc Thành cho biết: “Trong quá trình tuyển sinh từ cấp 1 chúng tôi nhận được hồ sơ của em T chỉ là sổ đánh giá nhận xét, giấy khám sức khỏe chứ không có học bạ hay bảng điểm. Để tạo điều kiện cho em chúng tôi chỉ còn cách xếp em vào dạng học sinh hòa nhập”. Trong giấy khám sức khỏe do trạm trưởng trạm y tế Phúc Thành ký có kết luận, “em T sức khỏe không bình thường, trí tuệ chậm phát triển”, ông Sơn cho biết thêm.

Tuy nhiên khi chúng tôi tiếp xúc với em T, em vẫn đối đáp bình thường, nhanh nhẹn, thông minh không có biểu hiện thiểu năng trí tuệ. Bác Hải (xã Phúc Thành, Yên Thành, Nghệ An) bán hàng trước cổng trường THCS Phúc Thành cho biết: “Tôi có biết cháu T, tôi bán hàng ở đây 10 năm rồi, từ khi nó còn học mẫu giáo. Vẫn thấy cháu đi học đều, mỗi khi vào mua hàng cháu cũng rất nhanh nhẹn, thậm chí thông minh hơn đứa khác”.

Làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Công Trọng, nguyên hiệu trưởng trường tiểu học Phúc Thành 1 cho biết: “Khi em vào học lớp 1 chúng tôi vẫn cho em nhập học như học sinh bình thường, nhưng sau quá trình bệnh tật em nhiều, không đáp ứng được chương trình chúng tôi đã thỏa thuận với gia đình cho em vào dạng học sinh hòa nhập và có giấy khám sức khỏe của trạm y tế”.

Khi được hỏi vì sao chỉ dựa vào giấy khám sức khỏe của trạm y tế xã để đưa em T. vào dạng học sinh khuyết tật, vấn đề này ông Trọng cho biết: “Tôi nhận trách nhiệm này, do chưa hiểu hết được qui định pháp luật, cũng như qui trình để xét học sinh khuyết tật vào thời điểm đó nên gây ra hậu quả như vậy”.

“Có lần đi học về cháu khóc ròng, không chịu đi học nữa. Hỏi ra mới biết, khi thi học kỳ cháu không được vào thi như các bạn trong lớp”.