Hạ nhanh địch thủ

Năm 1958, Lý đánh bại võ sĩ vô địch quyền anh Hồng Kông - David Kefield, đến ba lần chỉ vì người này liên tục thách đấu. Anh tung nhiều đòn thế của Vịnh Xuân quyền khiến đối thủ gục ngã chỉ sau tích tắc. Ngày 29.4.1959, Lý đấu với tay anh chị trên tầng thượng một chung cư. Anh đập nát cánh tay đối thủ. Vụ việc bị cảnh sát điều tra và đó cũng là nguyên nhân khiến cha mẹ Lý buộc anh rời Hồng Kông sang Mỹ sinh sống.

Đến năm 1962, Lý nhận tiếp lời thách đấu của Jesse Glover -  võ sư đai đen karate và judo ở Seattle (Mỹ). Lý ra đòn nhanh gọn bằng tay và chân liên tục. Glover chảy máu mũi rồi gục ngã. Đúng 11 giây, trận đấu kết thúc! Người bạn thân của Lý - Taky Kimura, sau này kể lại: “Xem Lý đấu, có cảm giác như anh ấy muốn giết đối thủ. Lý ra đòn quá nhanh và quá tàn bạo!”. 

Vài tháng sau khi cưới vợ (1964), Lý nhận thêm lời thách đấu từ Hoàng Trạch Dân, võ sư dạy kungfu ở phố Tàu, khu Oakland, bang California. Thời điểm đó, cộng đồng Hoa kiều tại Mỹ ra tối hậu thư buộc anh phải lập tức đóng cửa võ đường vì không thể dạy võ cho người ngoại quốc! Trận đấu được tổ chức, người thua sẽ từ bỏ nghiệp võ. Lý và Hoàng thi đấu trước sự chứng kiến của rất nhiều võ sinh cũng như bạn bè đồng môn. Mất 3 phút, Lý hạ knock-out Hoàng Trạch Dân. Đệ tử của Hoàng Trạch Dân định xông vào cứu thầy nhưng mọi người ngăn cản vì không muốn máu lại đổ.

Bên cạnh việc luyện các đòn thế, Lý Tiểu Long còn tập thể lực như một vận động viên chuyên nghiệp: đẩy tạ, kéo xích, luyện cơ bụng, đạp xe, chạy bộ, nhảy dây... Nhiều tài liệu còn ghi rõ, tốc độ ra đòn của Lý là 5/100 giây trong khoảng cách 1m. Ngôi sao điện ảnh Mỹ và cũng là võ sư Steve McQueen, từng theo Lý học võ với giá 250 USD/giờ, cùng với James Coburn, James Garner, Lee Marvin... từng kể với báo giới rằng Lý có thể hít đất bằng ngón tay cái và ngón tay trỏ. Dù chỉ cao 1,73m và nặng 65 kg nhưng Lý có một thể hình cực chuẩn để theo nghiệp võ.  

Võ thuật thành nghệ thuật

Trước Lý, không một diễn viên hay võ sư nào trên thế giới kết hợp được giữa võ thuật và nghệ thuật. Điện ảnh Hồng Kông thập niên 1960, 1970 không thiếu những ngôi sao như Khương Đại Vệ, Địch Long, Vương Vũ hay Trần Quang Thái, La Liệt... Trong khi Hollywood cũng đầy những diễn viên phim hành động: Steve McQueen, James Coburn, Charles Bronson, Chuck Norris... Tuy nhiên, khi Lý Tiểu Long xuất hiện trên màn bạc từ bộ phim Đường Sơn đại huynh (The big boss) năm 1971, dường như các ngôi sao phim hành động khác chợt lu mờ.

Chuck Norris (Colt) và Lý Tiểu Long (vai Long) trong phim Mãnh long quá giang - Ảnh: BRUCELEE.COM

James Coburn thú nhận ông từng khuyên Lý về lại Hồng Kông làm phim vì Hollywood không dành cho anh bất cứ cơ hội nào. Đơn giản bởi Lý là một diễn viên da vàng. “Rất may Lý nghe lời tôi và Raymond Chow, ông chủ hãng phim Gia Hòa nhận ra tài năng của Lý. Đoàn phim Đường Sơn đại huynh ban đầu chỉ để Lý giữ vai thứ nhưng khi quay, mọi người bất ngờ với tài năng xuất chúng của Lý nên Raymond Chow yêu cầu đạo diễn La Duy chỉnh sửa kịch bản để anh đóng vai chính Trịnh Triều An”, James Coburn kể.

Đường Sơn đại huynh làm khán giả choáng váng khi tận mắt thấy Lý Tiểu Long tung cú đá liên hoàn cước, điều mà đến lúc đó chưa ai làm được trên màn bạc. Phim thu về 3,5 triệu USD trên toàn cầu nhưng Lý chỉ nhận cát sê vỏn vẹn 15.000 USD.

Từng vô địch thế giới karate 7 lần, ngôi sao Chuck Norris (Mỹ) kể lại trong bộ phim tài liệu Bruce Lee - The legend (Huyền thoại Lý Tiểu Long) do Warner Bros. sản xuất rằng khi đóng vai Colt trong Mãnh long quá giang (The way of the dragon), ông lãnh nguyên cú đá nhớ đời của Lý. Cú đá mạnh đến nỗi hất ông bay xa gần 10m, làm diễn viên đóng vai phụ đứng sau bị ông đè gãy tay. Rất may, ông có mặc áo giáp bảo vệ bên trong.

“Lý là người bảo vệ di sản văn hóa võ thuật cho Trung Quốc, nâng tầm võ thuật và điện ảnh Trung Quốc lên một vị trí cao hơn. Thuở nhỏ, khi học Vịnh Xuân quyền từ danh sư Diệp Vấn, Lý đã hỏi thầy võ thuật là gì? Thầy đáp võ thuật là thứ tạo nên một con người, một dân tộc”, James Coburn kể lại trong phim tài liệu Bruce Lee - The legend. 

Ngạo mạn, tàn bạo trên phim, luôn lấy oán báo oán, nhưng ngoài đời Lý là người dễ hòa đồng, tận tụy với công việc. Khi đóng Mãnh long quá giang, dù là ngôi sao lớn nhưng Lý luôn đến trường quay đúng giờ. Lúc quay phim, Lý thật sự là một võ sư, diễn như đang đánh thật ngoài đời. Do vậy, để tránh làm chấn thương đồng nghiệp, trước mỗi phân cảnh, Lý luôn hướng dẫn tận tình từng thế võ để bạn diễn biết cách chống đỡ, giảm mọi rủi ro.