Ngày 13/1, TAND TP Tuy Hòa (Phú Yên) mở phiên tòa xử vụ bà Nguyễn Thị Minh Đệ (57 tuổi, nguyên giáo viên Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh, Phú Yên) kiện ông Nguyễn Tấn Hào, nguyên hiệu trưởng trường này. Bà Đệ yêu cầu ông Hào bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần do bị xâm hại danh dự, nhân phẩm. Ngoài ra, bà Đệ còn yêu cầu ông Hào phải xin lỗi công khai trước toàn bộ giáo viên, học sinh của trường.

Cắt lương, không cho đứng lớp

Bà Đệ trình bày: Hơn sáu năm trước, bà phát hiện một số giáo viên tổ hóa của Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh thường xuyên ra đề thi bị sai, có nhiều việc làm khuất tất, gây áp lực đối với học sinh để buộc học thêm. Bà liên tục có nhiều đơn thư yêu cầu xử lý nhưng ban giám hiệu trường không giải quyết. Ngược lại, Hiệu trưởng Nguyễn Tấn Hào đã giao tổ hóa họp xử lý bà với nhiều nội dung không đúng sự thật, sau đó làm giả một bản tự kiểm của bà gửi đến các cơ quan chức năng với nội dung bà tự nhận các sai phạm của mình.

Khi bà tố cáo hiệu trưởng lên Sở GD&ĐT tỉnh Phú Yên, Sở không giải quyết mà giao hiệu trưởng xử lý bà. Chỉ trong chín tháng của năm 2011, hiệu trưởng đã liên tục ra ba quyết định kỷ luật bà với hình thức khiển trách mà không nêu rõ lý do. Trong khi bà đang khiếu nại lên các cơ quan chức năng thì tháng 4-2011, ông Nguyễn Văn Tá, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Phú Yên, ra quyết định điều chuyển bà đến công tác tại một trường khác nhưng bà không chấp hành.

Cũng từ đó đến tháng 8/2012, ông Hào đã cho cắt toàn bộ lương, các khoản phụ cấp đứng lớp, bảo hiểm y tế của bà. Suốt 17 tháng liền, hằng ngày bà vẫn đến trường nhưng không được hiệu trưởng bố trí đứng lớp, không cho tham dự tất cả hoạt động của trường.

Bà Nguyễn Thị Minh Đệ mở đĩa CD là các chứng cứ chứng minh mình bị xúc phạm. Phía sau là luật sư Võ An Đôn, người bảo vệ quyền lợi cho bà Đệ. Ảnh: TẤN LỘC

Tỉnh yêu cầu chi trả lương và các chế độ

Trước tòa, bà Đệ nói: “Tôi có đầy đủ bằng chứng về hàng chục lần ông Hào đã sỉ nhục tôi trước mặt đông đảo giáo viên, học sinh. Đó là những lần ông ra lệnh cho bảo vệ, nhân viên tạp vụ xông vào ngăn cản tôi vào trường, có nhiều hành vi xúc phạm thân thể, nhân phẩm tôi. Khi tôi vào dự cuộc họp của trường thì ông Hào cho hai bảo vệ bế tôi ra ngoài rồi kẹp hai bên người, áp giải tôi trước mặt đông đảo giáo viên, học sinh. Ngoài ra, ông Hào còn mời công an đến uy hiếp tôi trước mặt học sinh. Ông Hào cũng ban hành văn bản cho rằng tôi là người không bình thường rồi cấm các đồng nghiệp tiếp xúc với tôi. Ông Hào còn cho dán công khai thư nặc danh mạt sát, xúc phạm tôi. Sự việc này kéo dài đến khi tôi nghỉ hưu, đầu tháng 4/2013”.

Theo bà Đệ, cơ sở để bà khởi kiện ông Hào ra tòa là các văn bản kết luận sự việc của cơ quan chức năng. Cụ thể, ngày 28/5/2012, chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên ban hành quyết định buộc giám đốc Sở GD&ĐT chỉ đạo hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh thu hồi tất cả quyết định kỷ luật đối với bà Đệ, đồng thời yêu cầu không tổ chức lại việc xem xét xử lý kỷ luật đối với bà. Ngoài ra, UBND tỉnh cũng có quyết định yêu cầu Sở GD&ĐT truy trả toàn bộ lương và các chế độ khác cho bà Đệ.

Tuy nhiên, thời gian đầu Sở GD&ĐT chỉ chi tạm ứng 50% lương vì cho rằng bà Đệ không còn công tác tại trường trên. Do đó bà Đệ khởi kiện yêu cầu Sở GD&ĐT chi trả đủ lương, ông Hào phải bồi thường thiệt hại về vật chất, tổn thất về tinh thần do danh dự, nhân phẩm bị xâm hại cũng như một số khoản khác.

“Chồng tôi đã mất. Tôi thì bị cắt hết mọi khoản thu nhập nên suốt thời gian qua cuộc sống mẹ con tôi hết sức khốn đốn, tôi phải đi vay tiền cho con đi học và chữa bệnh cho tôi” - bà Đệ khóc.

Cựu hiệu trưởng: “Tôi làm theo chỉ đạo của cấp trên”

HĐXX tập trung thẩm vấn các đương sự để làm rõ hành vi của ông Nguyễn Tấn Hào xúc phạm bà Đệ, gây thiệt hại về vật chất, tổn thất tinh thần đối với bà. Tuy nhiên, ông Hào phủ nhận toàn bộ những việc bà Đệ cho là xúc phạm bà.

HĐXX đã đề nghị bà Đệ mở lần lượt chín đĩa CD chứng cứ do bà cung cấp để chứng minh ông Hào xúc phạm bà. Ông Hào không giải thích từng cuộc hội thoại mà cho rằng ông không nói bà Đệ bị tâm thần mà chỉ nói “trạng thái không bình thường”. Ông Hào nói hầu hết quyết định ông ký ban hành là “thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên”.

Giải thích việc ra quyết định kỷ luật bà Đệ không đúng thẩm quyền, ông Hào cho rằng do bà Đệ vi phạm quy chế chuyên môn, nói một hiệu phó quản lý yếu kém, một trưởng bộ môn vô đạo đức.

Còn ông Nguyễn Ngọc Đa, Chánh Thanh tra Sở GD&ĐT (được giám đốc Sở ủy quyền tại phiên tòa), cho rằng UBND tỉnh chỉ đạo Sở GD&ĐT trả lương cho bà Đệ là không đúng quy định pháp luật vì về nguyên tắc bà Đệ không đứng lớp nên không được nhận lương. “Vì UBND tỉnh là cấp trên nên Sở phải thực hiện” - ông Đa nói.

Cuối ngày xét xử, HĐXX chấp nhận đề nghị hoãn phiên tòa của luật sư Võ An Đôn, người bảo vệ quyền lợi cho bà Đệ. Tòa tuyên hoãn để nguyên đơn cung cấp thêm chứng cứ chứng minh thiệt hại do bị trù dập, đồng thời để tòa triệu tập thêm năm người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó có nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Phú Yên Nguyễn Văn Tá nhằm làm rõ những hành vi trù dập đối với bà Đệ.

Trù dập người tố cáo

Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Phú Yên, ông Nguyễn Tấn Hào - nguyên Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh và bà Đinh Thị Tuyết - tổ trưởng tổ hóa đã có hành vi trù dập đối với bà Đệ. Ông Nguyễn Văn Tá, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Phú Yên, đã giải quyết đơn tố cáo không đúng quy định. Ông Tá đã thiếu trách nhiệm trong quản lý, thiếu kiểm tra chấn chỉnh để một số cán bộ Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh có hành vi trù dập người tố cáo. Ông Tá có biểu hiện bao che cho những khuyết điểm, vi phạm của ông Hào, ký quyết định điều chuyển trường đối với bà Đệ không đúng quy trình.

Cựu Hiệu trưởng Nguyễn Tấn Hào phủ nhận mọi trách nhiệm. Ảnh: TẤN LỘC

Tuy nhiên, thời điểm ban hành kết luận, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Phú Yên cho rằng ông Tá sắp nghỉ hưu; khuyết điểm, vi phạm có yếu tố khách quan nên chỉ kiểm điểm rút kinh nghiệm.

Ngoài ra, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy giao Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Tuy Hòa tổ chức kiểm điểm, xử lý kỷ luật đối với ông Nguyễn Tấn Hào và bà Đinh Thị Tuyết.

Kiện để không còn nạn trù dập

Một số giáo viên dự phiên tòa nói rằng bà Đệ là người hết sức thẳng thắn, trong sáng khi đấu tranh chống tiêu cực. “Cô Đệ đấu tranh là để bảo vệ quyền lợi học sinh, cũng là để nâng cao tính dân chủ trong ngành giáo dục. Đấu tranh như cô Đệ mà bị trù dập phải khốn đốn như vậy ai mà còn dám lên tiếng nữa! Cô nghỉ hưu rồi nhưng vẫn kiện cựu hiệu trưởng là để không còn nạn trù dập người đấu tranh nữa” - một đồng nghiệp của bà Đệ nói.

Trong khi đó, ông Huỳnh Tấn Châu, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh, ra tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, nói: “Tôi rất buồn vì những đồng nghiệp của trường giờ phải ra tòa”.