Hai bệnh nhân cùng nằm một giường là tình trạng phổ biến ở các bệnh viện tại TPHCM. Ảnh: Trương Ngọc

 Giảm chuyển viện nhưng chưa giảm tải

Theo Sở Y tế TPHCM hiện nay, tại TPHCM có 13 BV thuộc bộ, 31 BV đa khoa và chuyên khoa, 23 BV quận huyện và 34 BV ngoài công lập. Nếu tính riêng TPHCM thì tỷ lệ giường bệnh là 42/10.000 dân. Và 12,2 bác sĩ/10.000 dân. Tuy nhiên thực tế thấp hơn nhiều vì TPHCM còn phải đảm trách công việc khám và chữa bệnh cho người dân ở nhiều tỉnh, thành khác ở khu vực phía Nam chuyển về.

Bác sĩ Nguyễn Tấn Bỉnh, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết: “Theo thống kê tại BV Phụ sản Từ Dũ, Hùng Vương, Mắt TPHCM, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, tỷ lệ bệnh nhân ở tỉnh về TPHCM khám và điều trị chiếm từ 40%-62%. Công suất giường bệnh tại các BV như Ung bướu, Từ Dũ, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 lên tới trên 120%, khiến cho nhiều bệnh nhân phải nằm ghép. Có những lúc 3 - 4 bệnh nhân nằm chung 1 giường”.

Tại BV Ung bướu, BV Chấn thương chỉnh hình TPHCM, tình trạng quá tại cũng rất trầm trọng. 2 - 3 bệnh nhân phải nằm 1 giường, hành lang, cầu thang cũng không còn chỗ trống. Bác sĩ Trần Thanh Mỹ, Giám đốc BV Chấn thương Chỉnh hình than thở: “Hiện nay không chỉ BV Chấn thương chỉnh hình TPHCM quá tải mà cả những đơn vị y tế được chuyển giao kỹ thuật xong, khi làm chủ được kỹ thuật rồi giờ cũng bị quá tải”.

Theo bác sĩ Lê Hoàng Minh, Giám đốc BV Ung bướu, ngoài việc chuyển giao công nghệ, BV cũng đã phối hợp thực hiện phòng khám vệ tinh (ở BV quận Bình Thạnh) và thực hiện giải pháp tình thế là đối với bệnh nhân nội trú trong điều kiện cho phép nếu có nhà ở TPHCM hoặc người ở tỉnh nhưng có người quen ở TPHCM thì cho điều trị ngoại trú. Nhờ đó BV cũng giảm được 10%-15% bệnh nhân nội trú.

Các BV cũng cho rằng cần đẩy mạnh mô hình cơ sở vệ tinh và cho phép các BV tuyến trên hợp tác với bệnh viện quận huyện, nhằm tận dụng tối đa số giường bệnh dư thừa ở các bệnh viện quận huyện. Như vậy vừa giúp BV tuyến trên giảm tải, bệnh nhân có giường điều trị, chất lượng điều trị tốt hơn. Được biết, hiện nay có những BV tuyến quận huyện ở TPHCM công suất giường bệnh chỉ đạt khoảng 60%.

Cũng theo đánh giá của Sở Y tế TPHCM, sau một thời gian thực hiện đề án 1816 và mô hình BV vệ tinh được triển khai đã phát huy hiệu quả, số lượng bệnh nhân chuyển viện về TPHCM giảm đáng kể. Theo sở Y tế TPHCM, tỷ lệ bệnh nhân chuyển viện từ tuyến dưới về giảm từ 26,9% (năm 2008) xuống còn 20,6% (năm 2010) và xuống 18,5% (năm 2011), nhưng số người bệnh tự ý vượt tuyến về TPHCM lại gia tăng từ 73,1% (năm 2008) lên 79,4% (năm 2010) và 81,5% (năm 2011).

Hiện nay bệnh nhi còn nằm chờ ở hành lang do nhiều bệnh viện ở TPHCM quá tải. Ảnh: Trương Ngọc

Tăng cường đầu tư mở rộng cơ sở hạ tầng bệnh viện

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, TPHCM và Hà Nội là 2 địa phương đang có tình trạng quá tải BV trầm trọng nhất hiện nay. Các BV Nhi đồng, Ung bướu, Chợ Rẫy, Chấn thương Chỉnh hình vẫn chưa được mở rộng. Vì vậy, một trong các giải pháp giảm tải cho BV là phải mở rộng cơ sở hạ tầng, phải có cơ sở 2 hoặc bệnh viện vệ tinh. Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị TPHCM đẩy mạnh việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng mở rộng cơ sở y tế, tiếp tục phát huy mô hình phòng khám, bệnh viện vệ tinh và hoàn thiện mô hình này.

Phó Chủ tịch UBND TPHCM Hứa Ngọc Thuận cho biết, ngay từ năm 2011, UBND TPHCM đã làm việc với Sở Y tế và các bệnh viện quận, huyện trên địa bàn tìm hướng giải quyết việc giảm tải cho bệnh viện. Các bệnh viện đã thống nhất với việc triển khai mô hình phòng khám vệ tinh. Đưa một số khoa, chuyên khoa từ bệnh viện tuyến trên về tuyến dưới nhằm tận dụng tối đa công năng số giường bệnh dư thừa ở BV quận huyện và đã phát huy tác dụng. Tăng cường kinh phí và hỗ trợ chi phí cho đội ngũ y bác sĩ về công tác tuyến dưới. Năm 2012, bằng cách này, TPHCM sẽ có thêm 200 giường bệnh chuyên khoa về chấn thương chỉnh hình và ung bướu tại bệnh viện quận huyện, giảm tải cho các BV hiện nay.

Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân nêu rõ, năm 2012 TPHCM sẽ tăng cường những giải pháp nhằm giảm sự quá tải cho các BV. Đẩy nhanh tiến độ việc đầu tư xây dựng, nâng cấp các công trình bệnh viện công trên địa bàn nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng khám chữa bệnh cho người dân, nâng cao chất lượng của ngành y tế.