Vụ giải cứu con tin sáng 16/9 tại khu tập thể Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân là một trong những vụ việc gây chú ý dư luận nhất tuần qua.

Vụ việc xảy ra tại phòng 401 nhà E6 khu tập thể Thanh Xuân Bắc. Chủ nhà là bà Đỗ Thị Ánh Hồng (SN 1966), ở với hai con gái nhỏ là cháu Phạm Đỗ Tùng Lam (SN 2002) và

Phạm Đỗ Mộc Lam (SN 2003). Cùng ở với mẹ con bà Hồng có hai chị ruột của chủ nhà là bà Đỗ Thị Mai Hương (SN 1960) và Đỗ Thị Bích Hạnh (SN 1958).

Khoảng 6h15 sáng 16/9, bà Hồng xuống cầu thang để ra chợ mua đồ ăn sáng cho các con gái đi học. Khi đi đến chiếu nghỉ tầng 3 khu nhà, bà Hồng thấy một nam thanh niên dáng người lom khom đi sát cạnh mình từ phía tầng trên xuống. Thấy bà Hồng ú ớ không thành tiếng, nam thanh niên này gằn giọng dọa nạt, khống chế và ép bà Hồng quay lên nhà. Tại đây, nam thanh niên lạ mặt rút dao nhọn giấu trong người ra đe dọa những người có mặt trong nhà. Bà Hồng van xin nam thanh niên này tha mạng cho cả gia đình và bảo đối tượng cần thứ gì cứ lấy. Tuy nhiên, đối tượng nói không cần bất cứ thứ gì và chỉ muốn được gặp vợ con.

Trong lúc khống chế mọi người, đối tượng đã làm bà Hồng bị thương ở tay. Bà Hồng hỏi về gia cảnh thì nam thanh niên này bắt bà Hồng phải đi gặp một phụ nữ tên là Bé, ở tầng 3, nhà H7 Thanh Xuân Bắc vì bà Bé biết rõ hiện vợ con anh ta đang ở đâu. Khi bà Hồng vừa đi khỏi, đối tượng tiếp tục đe dọa, bắt bà Hạnh phải ra khóa trái cửa lại, không cho bất cứ một ai ra vào nhà. Lợi dụng lúc này, bà Hạnh đã bỏ chạy xuống cầu thang. Bực tức vì con tin chạy mất, nam thanh niên lấy dây trói 2 cháu gái con bà Hồng và liên tục dọa giết bà Hương.

Nhận thông tin, Đại tá Nguyễn Duy Ngọc, Phó Giám đốc kiêm Thủ trưởng cơ quan CSĐT CATP Hà Nội trực tiếp đến hiện trường để chỉ đạo PC45 và Công an quận Thanh Xuân, Công an phường Thanh Xuân Bắc xử lý. Lực lượng công an đã dùng lý lẽ thuyết phục, vận động, tránh tạo áp lực cho đối tượng có thể dẫn đến ức chế, liều lĩnh, manh động gây án nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản của con tin.

Cảnh sát nhiều lần kêu gọi đối tượng buông hung khí và gặp cơ quan công an để làm việc. Sau khi được vận động, đến 6h45, đối tượng đã đồng ý cho cháu Lam đi học. Trong phòng 401 lúc này còn cháu Phạm Đỗ Tùng Lam và bà Hương. 9h45, đối tượng yêu cầu được gặp người lãnh đạo cao nhất CATP Hà Nội. Dù đang đi học, Thiếu tướng Nguyễn Đức Chung đã yêu cầu tổ công tác cho số điện thoại chị Hương để liên lạc, gặp đối tượng Bình. Đến lần thứ 4 nói chuyện điện thoại, đối tượng đã đồng ý gặp 1 mình Giám đốc CATP Hà Nội.

10h15, tướng Chung trực tiếp vào gặp, vận động đối tượng. Sau khoảng 10 phút thương thuyết, tướng Chung đã thuyết phục được đối tượng đầu hàng, thả con tin, theo cảnh sát về trụ sở PC45 (số 7 Thiền Quang) để điều tra. Các con tin đã được đảm bảo an toàn, không bị thương vong.

Bước đầu, cơ quan công an xác định, đối tượng khống chế con tin là Trần Thanh Bình (SN 1986, ngụ phường Quang Trung, Uông Bí, Quảng Ninh). Đến chiều 17/9, cảnh sát đã làm rõ một phần động cơ, mục đích của đối tượng  Bình.

Một súng bắn đạn bi, 118 viên đạn, bình xịt hơi cay và một chiếc côn 3 khúc đã được tìm thấy khi khám xét nơi ở trọ của Bình ở quận Long Biên. Số hung khí này, Bình khai mua ở Lào Cai.

Trước đó, cuối tháng 8, sau khi nghỉ việc bảo vệ ở một công ty tại thành phố Uông Bí (Quảng Ninh), Bình lên Hà Nội tìm việc làm và mang theo 4 triệu đồng. Anh ta thuê phòng trọ ở khu vực quận Long Biên. Ngày 15/9, Bình tiêu hết tiền, nảy sinh ý định đi cướp tài sản nên mang theo dao đi xe buýt sang khu vực quận Thanh Xuân, Nam Từ Liêm và huyện Thanh Trì tìm cơ hội ra tay. Hết tiền Bình không ăn gì, chỉ uống trà đá. Sau đó, Bình quay lại quận Thanh Xuân.

Đến 1h ngày 16/9, anh ta mò lên khu tập thể E6, Thanh Xuân Bắc và lên chiếu nghỉ tầng 4 để ngồi nghỉ. Đến 5h30 cùng ngày, khi bà Đỗ Thị Bích Hồng mở cửa phòng 401, Bình rút dao khống chế định chiếm đoạt tiền. Bà Hồng hoảng sợ, vùng vẫy và bị con dao của Bình gây thương tích ở hai bàn tay. Thấy nạn nhân tiếp tục kêu cứu, đông người, Bình từ bỏ ý định cướp tài sản, quay sang nêu yêu sách muốn gặp người nhà để che đậy sự thật.

Thuật lại giây phút nghẹt thở một mình vào giải cứu con tin, tướng Chung trong một cuộc phỏng vấn sau đó đã trả lời: “Trước khi tôi lên, yêu cầu các lực lượng phải giãn ra ngoài, và thứ hai chỉ một mình tôi lên, với tinh thần trách nhiệm của mình, tôi tin trong quá trình nói chuyện trên điện thoại, đối tượng đã nhận thức ra hành vi của mình, vi phạm của mình; nên tôi tin tưởng đưa ra phương án giải thoát.

Và đúng là khi tôi lên, đối tượng yêu cầu chị Hương ra mở cửa. Sau đó tôi vào, giải thích rõ cho đối tượng, nếu anh ta kéo dài thời gian giam giữ con tin, thì hành vi đó sẽ bị phạt nặng. Cái thứ 2, tôi cũng nói rõ bản chất của anh ta sinh ra và lớn lên trong một gia đình mà tôi thấy là tốt, anh ta chưa bao giờ sai phạm, đây là sai phạm lần đầu. Tôi cũng nói rõ chính sách khoan hồng của pháp luật đối với những người có vi phạm. Nếu anh đầu thú, anh bị phạt nhẹ. Đối tượng nhận thức ra, nên chấp hành, chẳng có vấn đề gì. Khi ngồi trên ô tô từ hiện trường về PC45, tôi cũng có hỏi sơ qua về toàn bộ quá trình diễn biến cũng như nhân thân của đối tượng.

Thực tiễn, 20 năm qua trên địa bàn Hà Nội, ví dụ như vụ ở Hàng Bún, vụ ở ngõ chợ Khâm Thiên, vụ ở phố Hai Bà Trưng, rồi vụ cướp tiệm vàng Kim Sinh, các đối tượng gây án đều là những đối tượng nghèo, túng quẫn về tiền nong nên mới gây án”.

Kẻ khống chế con tin tại cơ quan điều tra

Lời khai tinh ranh

Sau khi chịu buông vũ khí, để cảnh sát đưa về trụ sở cơ quan điều tra, Bình chỉ thừa nhận, việc khống chế con tin vì lý do duy nhất là muốn được gặp vợ con. Trước lý giải vô lý của Bình, các điều tra viên đã kiên trì đấu tranh. Cuối cùng Bình thừa nhận, mục đích ban đầu của anh ta khi khống chế bà Hồng làđể cướp tài sản.Theo lời khai của Bình, ngày 15/9, sau khi lang thang khắp Hà Nội với cái ví rỗng, rạng sáng 16/9, anh ta đến khu vực quận Thanh Xuân, đi bộ khắp các khu tập thể với ý định tìm người sơ hở để cướp tài sản.

Bình mò lên chiếu nghỉ tầng 4 của dãy nhà E6, khu tập thể Bắc Thanh Xuân và ngủ tại đó. Sáng hôm sau, khi đang ngủ lơ mơ, anh ta giật mình vì tiếng mở cửa của chủ căn hộ 401. Bình giả vờ quay đi, trong khi bà Hồng giật mình kêu: “Ối”. Ngay lúc đó, Bình rút dao khống chế nạn nhân. Hoảng hốt, bà Hồng kêu cứu. Một số người, trong đó có ông Long, tổ phó nghe tiếng tri hô đã cầm gậy chạy ra.

Sau đó Bình khống chế, bắt nạn nhân quay vào nhà. Sự việc tiếp theo diễn biến ngoài dự tính của Bình khi có quá đông cảnh sát đến bao vây căn hộ nên đành che đậy hành vi cướp bằng cách giả vờ đưa yêu sách gặp vợ con. Khám xét nơi trọ của Bình, cơ quan điều tra phát hiện súng bắn đạn bi, một hộp bi còn nguyên (118 viên), cùng côn ba khúc, bình xịt hơi cay. Bình thừa nhận mua số “hàng nóng” trên ở Lào Cai với giá gần 2 triệu đồng. Anh ta mang số hung khí trên từ Quảng Ninh lên Hà Nội với ý định, tìm những người sơ hở để cướp, khi đang lâm cảnh nợ nần.

Bộ Công an khen thưởng

Ngày 18/9, Thượng tướng Lê Quý Vương, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an có Thư khen CATP Hà Nội đã kịp thời bắt giữ tội phạm, giải cứu an toàn các con tin. Kèm theo thư khen là quyết định thưởng cho Công an Hà Nội 20 triệu đồng, trích từ Quỹ Phòng, chống tội phạm Trung ương. Thứ trưởng cũng yêu cầu Công an Hà Nội khẩn trương khai thác đối tượng, sớm đưa vụ án ra xử lý trước pháp luật, tạo tác dụng răn đe, phòng ngừa chung.