Trong khoảng thời gian cận Tết Nguyên đán, các mặt hàng thực phẩm có sức tiêu thụ rất lớn, chính vì thế không ít cơ sở kinh doanh đã lợi dụng thời điểm này để “phù phép” các loại thực phẩm, nông sản bằng các loại hóa chất độc hại nhằm kiếm lợi nhuận. Trong đó, điểm hình nhất là việc dùng các chất hóa học cấm sử dụng để ướp và bảo quản măng.

Kinh hoàng măng “tắm” hóa chất

Mới đây nhất, ngày 15/1/2016 các trinh sát Đội 3 - C49 công an TP. HCM bất ngờ ập vào kiểm tra cơ sở chế biến măng Tùng Hương, do bà Nguyễn Thị Hồng (41 tuổi làm chủ). Thời điểm bị kiểm tra cơ sở có khoảng 7 tấn măng tươi và hơn 300 kilogam măng đã ngâm hóa chất tạo màu.

Cụ thể, các công nhân sử dụng một muỗng nhỏ hóa chất phụ gia cho vào nước để ngâm khoảng 1 tấn măng tươi ở công đoạn sau khi luộc chín. Sau 5 giờ, măng từ màu trắng đục được chuyển thành màu vàng tươi. Thành phẩm này được bỏ mối cho các chợ trên địa bàn thành phố.

Những bịch măng màu sắc bắt mắt được tẩm từ hóa chất (Ảnh Dân Việt)

Trước đó, hồi giữa năm 2014, Công an tỉnh Bình Thuận đã kiểm tra và bắt quả tang một cơ sở đang dùng hóa chất độc hại để tẩy trắng măng và sử sụng phẩm màu để ngâm măng thành màu vàng tươi gây rúng động dư luận. Tại đây, lực lượng chức năng đã lập biên bản tạm thu giữ số lượng lớn măng đã qua ngâm tẩm và những hóa chất đã được sử dụng.

Theo chủ cơ sở cho biết, cơ sở này thu mua măng tươi với số lượng lớn từ tháng 7 đến tháng 9 của năm trước, rồi đem ngâm trong các thùng chứa để bán dần cho đến mùa măng năm sau. Do măng ngâm lâu thường bị chuyển sang màu đen rất khó bán, bởi vậy cơ sở này đã dùng chất tẩy rửa công nghiệp để tẩy trắng măng, sau đó tiếp tục ngâm với phẩm màu công nghiệp để cho ra măng có màu vàng tươi bắt mắt.

Thực tế, nếu đúng theo quy trình thông thường, măng tươi sau khi thu hoạch sẽ được luộc kỹ bằng nhiều lần nước, để lửa vừa phải, sau đó tiếp tục ngâm khoảng 2 ngày thì măng mới đảm bảo mềm, ngọt, ngon và hết đắng.

Tuy vậy, để giảm chi phí và tiết kiệm thời gian, nhiều người buôn măng đã sử dụng một loạt các hóa chất có tác dụng là cho măng ngon và giò hơn, màu sắt bắt mắt. Đặc biệt, có thể để măng trong một thời gian rất dài mà không hề bị hỏng hay thối, dùng để bán khi trái vụ.

Hóa chất ướp măng phá hủy nội tạng, gây ung thư

Trước thực trạng trên, các chuyên gia cảnh báo nếu người tiêu dùng sử dụng phải những loại măng ngâm, tẩm hóa chất sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt các loại hóa chất trên có thể gây phá hủy đường tiêu hóa, ảnh hưởng chức năng gan và gây ung thư cho người sử dụng.

Phân tích về những tác hại của các loại hóa chất này, PGS-TS Trần Đáng (Nguyên Cục trưởng cục An toàn Thực phẩm) cho biết, để làm trắng và đẹp măng cũng như chống nấm mốc đối với các loại măng khô, các tiểu thương thường dùng các loại chất tẩy rửa như nước javen hoặc sunfi thậm chí là lưu huỳnh để bảo quản và tẩy rửa.

Những chất này đều không được cho phép dùng trong thực phẩm và gây nguy hiểm đến sức khỏe người sử dụng như: ơphas hủy đường tiêu hóa, nhiễm độc đường hô hấp và không loại trừ khả năng gây ung thư nếu sử dụng thường xuyên.

Không chỉ vậy, nếu sử dụng phẩm màu công nghiệp để nhuộm màu cho măng có khả nặng gây ngộ độc cao. Ngoài ra, những độc tính chứa trong phẩm màu công nghiệp có thể ảnh hưởng đến thần kinh và gây ra một số chứng hiếu động thái quá, thay đổi hành vi ở trẻ em và cả người trưởng thành.

Cùng chung quan điểm trên PGS.TS Ngô Quốc Quyền (Viện Hóa học - Viện Hàn lâm khoa học Công nghệ Việt Nam) cho biết, trong sản xuất, chế biến thực phẩm công nghiệp, công nghệ xử lý và kiểm soát việc sử dụng hóa chất rất chặt chẽ, với liều lượng nhất định và dư lượng hóa chất độc hại phải được khử sạch hoàn toàn trước khi sản phẩm tới tay người tiêu dùng.

Nếu sử dụng tùy tiện, không có hiểu biết cụ thể mà chỉ nghe người nọ mách bảo người kia thì liều lượng sử dụng sẽ không chuẩn, phương pháp làm sạch hóa chất cũng không đảm bảo và dư lượng hóa chất còn tồn đọng là điều chắc chắn, ẩn chứa những nguy cơ gây hại cho sức khỏe.