Những hình ảnh đầu tiên của vụ cháy do PV ghi nhận tại hiện trường.

"Rồng lửa" đang gào thét trên rừng đặc dụng Nam Hải Vân - Ảnh: HC

Ông Phan Văn Rộng, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Liên Chiểu (Đà Nẵng) cho hay, đám cháy được phát hiện vào khoảng 14g chiều nay 2/5 từ đỉnh đồi 300 thuộc Tiểu khu 11 của rừng đặc dụng Nam Hải Vân. Gặp trời nắng nóng gay gắt nên lửa càng bùng phát dữ dội, lan sang tiểu khu 14 và đến khoảng 19h tối thì đám cháy đã trải dài hơn 4km.

Từ chiều đến tối, đám cháy càng lúc càng lan rộng

Anh Huỳnh Ngọc Vấn, dân quân phường Hoà Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu) cho hay, đầu giờ chiều nay lực lượng dân quân của phường này đang học quân sự thì phát hiện có đám cháy xuất hiện trên đỉnh núi Hải Vân. Lập tức, họ báo cáo cho các cơ quan chức năng và triển khai ngay lực lượng đến hiện trường để hy vọng có thể sớm dập tắt đám cháy.

Lực lượng dân quân quận Liên Chiểu đã tiếp cận hiện trường nhưng đành phải rút lui

Anh Nguyễn Văn Thắng, dân quân phường Hoà Khánh Nam cho biết thêm, nhận được tin báo, từ khoảng 15g chiều, 12 dân quân đang trực chiến tại phường đã cắt rừng, mở đường vào cách khu vực xảy ra cháy khoảng 30m. Tuy nhiên họ không thể trụ nổi vì lửa cháy từ trên đỉnh tràn xuống, rồi phía Tây cháy lan qua, nóng khủng khiếp.

"Tuy đã lên gần tới nơi nhưng khu vực cháy lên tới hàng trăm ha, chúng tôi lại chỉ có các dụng cụ thô sơ nên "bó phép". Không làm gì được trước sức lửa quá khủng khiếp mà ở lại thì rất nguy hiểm vì khu vực đó còn sót lại rất nhiều bom đạn thời chiến tranh. Vì vậy chúng tôi phải rút xuống, hiện chỉ còn lực lượng của bộ đội thông tin ở trên đó" - anh Nguyễn Văn Thắng vừa dứt lời thì liên tục có mấy tiếng nổ phát ra từ khu vực đang cháy khiến cả đội tái mặt. Ai nấy thốt lên là mình quá may mắn!.

Khẩn cấp kêu gọi lực lượng chi viện

Vừa từ đỉnh núi Hải Vân trở xuống lưng chừng đèo, nơi Ban chỉ huy phòng chống cháy rừng TP Đà Nẵng đang tập trung chỉ đạo xử lý vụ cháy, thiếu tá Phan Phương Nam, Phó Trung đoàn trưởng Trung đoàn Thông tin 575 (Quân khu 5) cũng cho biết trên đó đang có gió to khiến lửa càng cháy lớn và đã lan sang hai ngọn đồi. Khu vực đó lại cực kỳ rậm rạp, rừng rất dày, dây leo chằng chịt nên việc phát quang ngay trên đỉnh để ngăn lửa cháy lan là cực kỳ khó, gần như không thể thực hiện được.

Lực lượng chi viện của quân đội khẩn cấp đến hiện trường

Theo thiếu tá Nam, Trung đoàn Thông tin 575 đã điều động 40 cán bộ, chiến sĩ đến hiện trường nhưng đường lên rất khó, phải vừa đi vừa phát lối. Từ đèo Hải Vân, cả đội tiếp tục vượt khoảng 10km dốc núi, vào đến cách khu vực cháy chừng 30m thì phải tạm lùi dần do gió tạt lửa về phía họ quá nhanh. "Để vào đến hiện trường phải đi đường vòng chứ không thể đi thẳng, mà lửa lại đang cháy quá nhanh nên chỉ có thể ngăn cháy lan xuống các khu vực thấp chứ rất khó có thể tiếp cận để dập lửa trên các đỉnh cao".

Xe cứu hoả cũng hối hả lao đến đèo Hải Vân

Mãi đến gần 19h tối, Ban chỉ huy phòng chống cháy rừng TP. Đà Nẵng mới tiến hành được cuộc họp tương đối đầy đủ thành phần ngay giữa đèo Hải Vân. Ông Trần Văn Lương, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm báo cáo, khu vực xảy ra cháy ở độ cao khoảng 540m so với mực nước biển, nằm trong khu vực 4A rộng khoảng 870ha thuộc rừng đặc dụng Nam Hải Vân.

Ngay sau khi phát hiện cháy, chính quyền quận Liên Chiểu đã huy động dân quân, người dân phối hợp với bộ đội, kiểm lâm... lên đến gần 500 người cùng hàng loạt xe cứu hoả, xe cứu thương để tập trung xử lý. Do nơi xảy ra cháy quá cao, gió quá lớn nên lực lượng tại chỗ đã mất khả năng xử lý. Ban chỉ huy phòng chống cháy rừng TP đã xin quân đội chi viện nhưng từ đèo Hải Vân phải cắt rừng đi 2 tiếng đồng hồ mới tới khu vực cháy, mà giữa lúc đêm tối như thế này không thể lường được điều gì sẽ xảy ra.

Đám cháy càng lúc càng bùng phát dữ dội

"Do vậy, phải chờ đến khi đám cháy lan xuống cách đường đèo Hải Vân khoảng 150 - 200m thì các xe cứu hoả sẽ tập trung phun nước phát băng cản lửa. "Trước mắt, tôi đề nghị lãnh đạo TP huy động lực lượng quân đội khoảng 1.000 quân tập trung cản lửa. Đường cùng đến 12h đêm vẫn không khống chế được đám cháy thì phải xin chi viện của không quân" - ông Lương nói.

Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Phùng Tấn Viết chỉ đạo ngay tại hiện trường

Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu Dương Thành Thị xác nhận đây là vụ cháy nghiêm trọng nhất từ trước đến nay tại rừng đặc dụng Nam Hải Vân. Ông thống nhất phương án phải chấp nhận "cắt" khu vực rừng đang cháy. Trong đêm 2/5 huy động toàn bộ lực lượng phát đường ranh cản lửa để tập trung bảo vệ các khu vực rừng còn lại cũng như các kho xăng dầu ở bên dưới.

Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Đà Nẵng Trần Văn Lương tuyên bố lực lượng tại chỗ đã thả tay!

Trực tiếp chỉ đạo tại hiện trường, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Phùng Tấn Viết đồng ý với các đề xuất của Chi cục Kiểm lâm Đà Nẵng và UBND quận Liên Chiểu. Đồng thời giao nhiệm vụ cho quân đội làm tổng chỉ huy, huy động tối đa phương tiện, dụng cụ phòng cháy chữa cháy, phòng chống cháy rừng của kiểm lâm, Sở Cảnh sát PCCC, Bộ chỉ huy Quân sự TP Đà Nẵng và sự chi viện của Quân khu 5 để tập trung cắt đường băng cản lửa theo hướng Đông - Tây từ điểm tựa 178 trở lui, rồi mới tính đến phương án dập tắt đám cháy.

Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng gọi điện đề nghị Chính phủ chỉ đạo lực lượng Phòng không Không quân điều máy bay hỗ trợ khẩn cấp

Lúc 19h, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Văn Hữu Chiến cũng trực tiếp đến hiện trường. Sau khi nghe báo cáo tình hình khẩn cấp, ông đã gọi điện ngay cho Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc báo cáo và đề nghị Uỷ ban An toàn quốc gia chỉ đạo lực lượng Phòng không Không quân hỗ trợ máy bay dập lửa từ trên cao. Đồng thời ông cũng gọi điện báo cho Chủ tịch UBND tỉnh Thừa thiên - Huế Nguyễn Văn Cao để có biện pháp phối hợp, vì theo nhận định của ông thì chắc chắn đám cháy sẽ lan ra rừng đặc dụng Bắc Hải Vân.

Hiện vẫn chưa xác định được nguyên nhân xảy ra vụ cháy. Tuy nhiên theo ông Phan Văn Rộng, nơi xảy ra cháy nằm trên đỉnh rất cao, hầu như không có người dân lên đến nơi nên có thể loại bỏ nguyên nhân xảy ra cháy do đốt phát thực bì để trồng rừng. Nơi đó nguyên là một sân bay dã chiến của quân đội nguỵ thời chiến tranh, còn sót lại rất nhiều bom đạn, vật liệu nổ. Có thể do trời nắng nóng gay gắt, số bom đạn này phát nổ đã gây ra cháy!