Phan Rang có thời tiết dường như quanh năm ở nhiệt độ quá cao so với các nơi khác. Bạn sẽ luôn cảm thấy người khô vì mặt trời lúc nào cũng chói chang, đến mức gió cũng mang theo hơi nóng hầm hập.

Nhưng thời tiết như thế lại thích hợp với những cây nho, sản vật nổi tiếng được trồng tại Phan Rang từ nhiều năm nay. Nhìn từ quốc lộ 1A hay rong ruổi trên con đường đến vịnh Vĩnh Hy và biển Ninh Chữ, đâu đâu cũng thấy những giàn nho, bạt ngàn trên khắp các cánh đồng. Nếu vào trúng mùa vụ, bạn sẽ vô cùng thích thú khi được ghé thăm những vườn nho mọng quả và thưởng thức trái chín tươi ngon vừa được hái trên giàn xuống.

Không giống những vườn nho nổi tiếng ở miền Nam nước Pháp, nho ở Phan Rang được trồng theo lối mắc giàn trên cao. Giống nho cho ra quả có hạt, vị ngọt nhẹ và màu tím hồng khi chín. Nho chỉ dùng ăn tươi, làm rượu chứ không làm nho khô được.

Đi qua những vườn nho đã chín mọng, lúc lỉu chín trên cành, bạn sẽ lòng bỏ qua mà không dừng chân. Chụp ảnh thoải mái, mua vào cân nho là những gì bạn nên làm khi dừng chân nơi đây. Người Phan Rang dễ thương và mến khách nhưng bạn nhớ xin phép chủ vườn trước khi ghé thăm. Theo chân các chị nông dân đang tỉa trái trong vườn, họ sẽ chỉ cho bạn cách chọn những chùm nho có thể hái xuống và ăn ngay.

Những trái nho chín trên cành có màu hồng tím.

Đi dưới những giàn nho đẹp thế mới biết nghề trồng nho nhiều gian nan. Cây nho đỏng đảnh và nhiều sâu bệnh, để trồng và chăm tốt chúng đòi hỏi người trồng nho phải chăm vườn không ngừng nghỉ suốt ba, bốn tháng dưới cái nắng gay gắt của mùa hè. Nho vào vụ tháng 8 tháng 9 là ngon ngọt nhất bởi đã hút trọn cái nắng gió của mùa hè cho trái chín trên cành.

Những trái nho ngon nhất, không sâu bệnh, quả đều được chọn làm rượu. Cách làm rượu nho cũng không cầu kỳ: nho được rửa sạch, để ráo nước rồi nghiền nát cả quả lẫn hạt, trải một lớp 3 kg nho rồi đến 1 kg đường, hết lớp nọ đến lớp kia, đầy chừng 2/3 thạp. Bịt kín miệng thạp và ủ chừng vài ba tháng đủ để cho nho phân hủy, quyện với đường sẽ tạo ra vị đậm đà của rượu.

Rượu nho càng để lâu càng ngon. Khi mở nắp thạp, mùi thơm của rượu khiến bạn ửng hồng đôi má. Rượu ủ lên men tự nhiên quyện giữa nho và đường mía. Cách làm rượu nho đơn giản như những con người Phan Rang chất phác. Uống một ngụm rượu thấy hương biển mặn mòi, mùi nắng rát bỏng, vị gió khô rang và chát nhẹ của hạt nho quyện đều.

Giàn nho sắp đến ngày thu thoạch.

Đến Phan Rang vào mùa nho, bạn nhớ mua vài chai rượu về làm quà. Giá rượu khoảng vài chục ngàn đồng nhưng đong đầy nắng gió của đất và sự bình dị của con người nơi đây.