Nhiều dự báo cho biết, các cơ quan chức năng sẽ đưa ra quyết định giảm tiếp giá xăng dầu, bởi kể từ lần điều chỉnh giảm giá xăng dầu hôm 6/12, giá dầu trên thế giới tiếp tục lao dốc, giảm mạnh.

Theo quy định của Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu, thời gian giữa hai lần điều chỉnh xăng dầu liên tiếp tối thiểu 15 ngày (trong trường hợp tăng giá) và tối đa 15 ngày (giảm giá). Trong khi đó, thời điểm giá xăng dầu giảm gần đây nhất là 6/12. Như vậy, tối đa đến 20.12 tới, giá mặt hàng xăng dầu trong nước sẽ phải giảm.

Chốt phiên giao dịch ngày 18/12, giá dầu mỏ thế giới tiếp tục giảm sâu. Tại thị trường New York (Mỹ), giá dầu thô West Texas Intermediate (WTI) giao tháng 1/2015 giảm 2,36 USD xuống còn 54,11 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ tháng 5.2009. Trong khi đó, tại London (Anh) giá dầu Brent Biển Bắc giao tháng 2.2015 cũng giảm 1,91 USD xuống còn 59,27 USD/thùng.

Phiên giao dịch gần nhất tại Singapore, ngày 17/12, giá xăng RON92 cũng chỉ còn 64,79 USD/thùng; dầu thô là 74,08 USD/thùng. Các mức này đều giảm rất mạnh so với giá ngày 5/12.

15 ngày vừa qua, giá xăng dầu trong nước vẫn giữ nguyên như mức đã điều chỉnh hôm 6/12. Với giá xăng dầu thế giới giảm mạnh, có thể nhẩm tính, mức giá cơ sở kinh doanh xăng dầu (theo công thức tính hiện hành) đang thấp hơn giá bán lẻ hiện hành gần 1.300 đồng/lít đối với xăng và 1.000 đồng/lít đối với dầu, tức các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đang lãi từ 1.000-1.300 đồng/lít xăng, dầu. Đây là khoản lãi ngoài khoản lợi nhuận định mức cho doanh nghiệp (300 đồng/lít) đã được tính sẵn trong giá bán xăng.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho biết, không có lý gì khi các Bộ không điều hành giảm tiếp giá xăng dầu, bởi giá thế giới đã giảm mạnh như vậy và theo tính toán thì các doanh nghiệp xăng dầu đang lãi lớn.

Nghị định 84 đã quy định: “Khi các yếu tố cấu thành biến động theo chiều hướng giảm, thương nhân đầu mối phải giảm giá bán lẻ tương ứng... không hạn chế mức giảm, khoảng thời gian giữa hai lần và số lần giảm giá”.

Vấn đề được người tiêu dùng quan tâm hiện nay là nếu giá xăng dầu giảm hôm nay thì sẽ giảm bao nhiêu? Trước đó, trao đổi với báo chí, Tổng Giám đốc Saigon Petro Đặng Vinh Sang cho biết, mức giảm giá xăng dầu bao nhiêu phải căn cứ vào diễn biến giá thế giới những ngày tiếp theo cũng như mức giá cơ sở của Bộ Tài chính-Công thương. Mức giá cơ sở (để doanh nghiệp xăng dầu đầu mối theo đó điều chỉnh giá bán lẻ), theo quy định (tại thông tư số 39 về kinh doanh xăng dầu) chỉ được Tổ liên ngành điều hành giá xăng dầu công bố bình quân 15 ngày/một lần, tức hôm nay mới được công bố.

Các chuyên gia cho rằng, giá xăng dầu trong nước hiên nay, dù đã điều hành khá sát thị trường và các quy định về kinh doanh xăng dầu hiện hành, song vẫn chưa tương xứng với giá thế giới và kỳ vọng của người tiêu dùng. Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia Trương Văn Phước Phước lấy ví dụ, giá dầu thô thế giới vừa qua giảm tới 40% nhưng giá xăng dầu trong nước mới giảm trên 20%, còn giá cước vận tải - mặt hàng chịu tác động trực tiếp nhất - giảm rất chậm chạp và nhỏ giọt, mạnh nhất chỉ là giảm 11%.

Ông Phước nhận xét: “Điều đó cho thấy, mức độ lan tỏa từ giảm giá xăng dầu nói riêng, giá nhập khẩu hàng hóa nói chung trong sản xuất, tiêu dùng vẫn là vấn đề lớn của nền kinh tế Việt Nam”. Do đó, ông Phước cho rằng, trách nhiệm của các cơ quan quản lý là phải có phương án tận dụng tốt nhất cơ hội giảm giá đầu vào để kích thích sản xuất, tiêu dùng, góp phần thúc đẩy nhanh hơn, mạnh hơn tốc độ hồi phục kinh tế. 

Nhiều doanh nghiệp xăng dầu cho biết, mức giảm giá xăng dầu (nếu có điều chỉnh) có thể sẽ không lớn vì thuế xăng dầu đã tăng lên và nhiều doanh nghiệp thì đang than lỗ vì lúc nhập thì giá cao, lại phải đảm bảo dự trữ 30 ngày, còn lúc bán ra thì giá lại bị điều chỉnh giảm thấp.

Hiện xăng RON 92 có giá 19.939 đồng/lít, dầu diexzel là 18.413 đồng/lít, dầu hỏa là 18.971 đồng/lít và dầu mazut là 14.827 đồng/kg. Đây là giá đã được điều chỉnh giảm 312 đồng/lít với xăng, diezel giảm 244 đồng/lít, dầu hỏa giảm 279 đồng/lít và dầu mazut giảm 314 đồng/kg từ 6/12/2014.

Căn cứ vào biểu trần thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu mới được Bộ Tài chính công bố hôm 04/12, thì mức thuế suất tối đa ở các mặt hàng này là 40%. Như vậy, nếu giá dầu thô WTI tiếp tục duy trì dưới ngưỡng 60 USD/thùng, việc điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu có thể sẽ được thực hiện, trước khi người tiêu dùng được chứng kiến đợt giảm giá xăng tiếp theo. Hiện thuế nhập khẩu xăng đã tăng lên 27% và dầu diezel, mazut là 24% và 26%.