Trong lúc công tác xử lý tình trạng heo, bò bơm nước còn chưa triệt để vì nhiều lý do thì người tiêu dùng nếu không tinh ý có thể mua phải thịt bẩn chưa qua kiểm soát.

Không khó để phân biệt thịt bẩn, thịt bơm nước

Với kinh nghiệm đi chợ mấy mươi năm của mình, chị Mai Ngọc (Hà Đông, Hà Nội) cho rằng để nhận biết thịt heo bị bơm nước không khó. “Thịt bơm nước không còn hồng, khi ấn tay vào thì nước rỉ ra và lạnh trong khi thịt heo thường ấn vào sẽ thấy ấm, không rỉ nước. Heo bơm nước thớ thịt giãn ra nên to hơn so với bình thường. Nếu lỡ mua phải miếng thịt bị bơm nước về tẩm ướp gia vị, thịt không khô ráo mà đổ nước. Đến khi kho thì “nước đầy nồi”, phải đun rất lâu thịt mới keo và miếng thịt thì “quắt” lại, ăn không còn ngon và rất mau bị ôi thiu” - chị Ngọc chia sẻ kinh nghiệm.

Một cách đơn giản khác là nên quan sát người bán, những người bán thịt bị bơm nước sẽ phải liên tục dùng khăn để lau miếng thịt, lau nước máu trong khi những người khác thì không.

Về chuyên môn, ông Tăng Trí Hưng, Trưởng Phòng Kỹ thuật Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn TNHH MTV (Sagri), truyền đạt: Về màu sắc, thịt bơm nước có màu tái nhạt, thịt thường thì màu đỏ hồng. Về kết cấu, người mua có thể thử bằng cách ấn tay vào miếng thịt, thịt thường có độ đàn hồi tốt nên vết lõm sẽ trở lại bình thường nhanh chóng trong khi miếng thịt bị bơm nước rất lâu mới hết lõm. Quan trọng nhất là bề mặt miếng thịt, thịt bơm nước sẽ rỉ dịch trong khi thịt thường thì khô ráo.

Theo ông Hưng, nguồn thịt bị bơm nước chủ yếu được bán lẻ cho người tiêu dùng ở kênh chợ truyền thống, chợ cóc vì những kênh hiện đại như siêu thị, trong hợp đồng cung cấp hàng đã có các điều khoản ràng buộc về chất lượng.

Chọn thịt theo nguồn gốc

Ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, cho rằng ngoài nguy cơ mất an toàn thực phẩm thì nên nhìn nhận vấn đề heo, bò bị bơm nước dưới góc độ kinh tế là một hình thức gian lận thương mại.

“Một con heo mua tại trại là 4,5 triệu đồng (100 kg/con), về lý thuyết khi chở lên lò của TP HCM phải bán giá 4,7 triệu đồng mới bảo đảm lãi và chi phí, hao hụt nhưng nếu bơm thêm 5 lít nước thì giá con heo này họ bán 4,6 triệu đồng vẫn có lời khiến lái heo không bơm nước không thể cạnh tranh được. Tình trạng này sẽ tạo ra “giá ảo” gây bức xúc cho người chăn nuôi, còn người tiêu dùng bị móc túi 2 lần (không đủ về số lượng còn chất lượng thì bị giảm sút) trong khi trung gian thì hưởng lợi. Vì thế, mỗi khi cơ quan chức năng “siết” tình trạng bơm nước thì giá thịt tăng lên”, ông Công phân tích.

Ông Công cho rằng người tiêu dùng nên chọn thịt ở những nơi có uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, không nên tiện đâu mua đấy. Về lâu dài, để kiểm soát được chất lượng thịt, phải hình thành chuỗi liên kết khép kín (từ thức ăn, con giống đến chăn nuôi, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh), sản phẩm đầu ra có thương hiệu, có dấu hiệu nhận biết thì mới bảo đảm được lợi ích cho người chăn nuôi và người tiêu dùng.

Theo ông Nguyễn Xuân Bình, Giám đốc Cơ quan Thú y Vùng VI, trước tình trạng heo, bò bị bơm nước trước khi bán cho người tiêu dùng, đơn vị đã phối hợp với các địa phương - đặc biệt là Đồng Nai, Long An (nguồn cung lớn thịt heo vào TP HCM) - tăng cường kiểm tra, giám sát. “Nhờ kiểm tra liên tục nên tình trạng trên đã giảm bớt, giúp bảo đảm an toàn thực phẩm cho thịt heo xuất ra thị trường. Công tác này sẽ được tiếp tục từ nay cho tới Tết” - ông Bình khẳng định.

Nhận biết thịt bò dỏm

Theo Chi cục Thú y TP HCM, ngoài tình trạng thịt bị bơm nước, thị trường còn có loại thịt bò kém chất lượng, bị ôi và có tẩm ướp hóa chất. Loại thịt này có màu sậm hoặc màu khác thường của hóa chất, có thể dính tay hoặc dính các vật liệu bao gói, chứa đựng, lem màu qua môi trường tiếp xúc; mỡ vàng đậm, xương cũng có màu vàng; độ đàn hồi kém, thịt nhão; bề mặt nhớt và có mùi hôi hoặc mùi khác thường.

Trong khi đó, thịt bò tươi có màu đỏ đặc trưng, mỡ màu vàng nhạt, độ đàn hồi tốt, bề mặt khô, mịn và mùi bình thường đặc trưng.