Thoạt nhìn, Ima Keithel cũng giống như bất kỳ khu chợ nào khác trên khắp thế giới.

Ảnh minh họa. Nguồn: CNN

Nhưng sau khi dạo qua khu chợ khổng lồ với hơn 5.000 gian hàng trải khắp 3 tòa nhà nhiều tầng và một biển lều thiếc bao quanh thì ở đây, mọi gian hàng đều là phụ nữ.

"Ở chợ, chúng tôi giống như một gia đình và là chị em của nhau. Mọi người đều tin tưởng và tử tế", Meilani Chingangbam, 65 tuổi, người đã bán các sản phẩm nghi lễ tôn giáo như nhang và đồ trang trí đền thờ tại chợ từ năm 2002 nói.

Ima Keithel - có nghĩa là "Chợ của mẹ" trong ngôn ngữ Meitei địa phương ở Imphal, thủ phủ của bang Manipur phía đông bắc Ấn Độ - được biết đến là khu chợ chỉ có phụ nữ bán hàng lớn nhất thế giới. Đàn ông có thể vào chợ – nhưng chỉ để mua hàng hóa, làm công việc khuân vác hoặc bảo vệ nhưng không phải buôn bán. Vào buổi sáng sớm, mùi hương của eromba, một món ăn địa phương gồm khoai tây nghiền, măng, tương ớt và cá khô, thoang thoảng trong không khí. Nhóm các bà chủ bán hàng túm tụm thảo luận về các vấn đề liên quan đến việc giao hàng chậm trễ và sản phẩm kém chất lượng. Trong khi đó, những người phụ nữ thường ghé qua dâng lễ vật tại đền thờ Ima Imoinu - nữ thần đại diện cho sự giàu có và là người bảo vệ chính của khu chợ. Những khu biệt lập đông đúc nằm gần nhau với đủ loại báu vật thú vị: gỗ thông thơm và lá trầu màu ngọc bích, đồ gốm thủ công và giỏ tre, chăn lụa mịn và thảm màu. Và thương nhân ở đây thường đeo khăn choàng màu hồng, vàng, đỏ và xanh lá cây rực rỡ, trong đó một số khác quấn khăn trùm đầu theo đạo Hồi.

"Mọi người có thể mua bất kỳ thứ gì ở đây. Chợ rẻ và ngay trung tâm thành phố. Toàn bộ nền kinh tế của bang thực tế vận hành nhờ những người phụ nữ ở khu chợ này", Lina Moirangthem, một hướng dẫn viên du lịch địa phương ở Meitei cho biết.

Theo phong tục, chỉ những phụ nữ đã kết hôn mới được chính thức buôn bán ở chợ. Để tham gia vào một gian hàng buôn bán chính thức thì phải được một người bán hàng đã nghỉ hưu đề cử, người này thường sẽ chọn người kế tục có quan hệ họ hàng như em gái, con gái hoặc em họ. Chẳng hạn, Priya Kharaibam là thế hệ thứ ba trong gia đình buôn bán đồ gốm tại Ima Keithel, nối tiếp bà ngoại của cô.

"Tôi tự hào được điều hành công việc kinh doanh của gia đình", Priya Kharaibam nói.

Niềm tự hào của những người phụ nữ

Chợ Ima Keithel mở cửa từ thế kỷ 16 khi nhu cầu người dân muốn tạm thời có nơi mua sắm để mua bán cây trồng. Lokendra Arambam, một chuyên gia về thời kỳ tiền thuộc địa của khu vực tại Đại học Manipur cho biết chợ bắt đầu từ các hoạt động trao đổi cá, rau và các sản phẩm kinh tế khác của phụ nữ. Nhờ vị trí chiến lược, dễ tiếp cận của Imphal ở trung tâm Manipur, nơi đây dần phát triển thành trung tâm kinh tế của khu vực và phụ nữ kinh doanh ở Ima Keithel ngày càng có ảnh hưởng. Ngoài hoạt động mua bán và trao đổi kinh doanh hàng ngày, các thế hệ mẫu hệ tại khu chợ Ima Keithel đang đóng vai trò quan trọng trong hoạt động xã hội và chính trị ở Manipur trong suốt lịch sử 500 năm tuổi của chợ cho đến ngày nay.

"Có rất nhiều phụ nữ làm việc ở đây. Chúng tôi không phải là những người phi thường, chúng tôi chỉ muốn đủ sống qua ngày. Chúng tôi muốn trở thành những bà mẹ có trách nhiệm", Thoudam Ongbi Shanti, Chủ tịch của một trong những nhóm người bán hàng rong ở chợ cho biết.

Ngày nay, Ima Keithel là một mô hình thu nhỏ của mục tiêu bình đẳng ở Manipur. Bang này là một trong những khu vực có tỷ lệ phụ nữ biết chữ cao nhất ở Ấn Độ và là bang tiên phong cho bình đẳng giới trên cả nước.

"Mặc dù tôi chỉ mới bắt đầu buôn bán ở đây và tôi chưa đăng ký chính thức nhưng những người phụ nữ khác ở chợ đều rất hợp tác và thân thiện. Họ luôn tạo không gian nếu tôi cần", bà Tungdar Makunga, một người bán hàng 50 tuổi từ bộ lạc Maring nói.

Đặc biệt, nhiều phụ nữ đã sử dụng cơ hội làm việc ở chợ để thoát ra khỏi các chuẩn mực xã hội truyền thống. Hậu đại dịch Covid-19, hiện tại, hoạt động kinh doanh đã trở lại sôi nổi tại khu chợ có lịch sử hàng thế kỷ. Khu chợ mỗi ngày là là sự pha trộn đầy mê hoặc của màu sắc, âm thanh và mùi vị rực rỡ – cùng những tác động tích cực đối với phụ nữ là vô giá.

"Tôi yêu công việc của mình từ trái tim, tôi làm việc đó một cách say mê. Nhưng nó không chỉ là công việc. Tôi đang thư giãn ở đây. Ở đây, tôi cảm thấy rằng mình đang sống và làm việc có ý nghĩa trong một thời gian dài", Oinam Ongbi Jayela, một thợ may 64 tuổi và là một góa phụ nói./.