Quân đội Trung Quốc đang đứng trước một cuộc cải tổ mạnh mẽ. Ảnh: Reuters

SCMP dẫn thông báo của Quân uỷ Trung ương đăng trên tờ Quân Đội Nhân dân Trung Quốc nói chủ tịch Tập Cận Bình cam kết về “đột phá” đối với cải cách quân đội vào năm 2020.

Mô hình điều hành tập trung vào bộ binh sẽ được chuyển sang hệ thống kiểu phương Tây, với hội đồng tham mưu trưởng mà bộ binh, hải quân và không quân đều có tiếng nói tương đương.

Các cải cách này về cơ bản là xoá dần cơ cấu quân đội theo mô hình của Liên Xô mà Trung Quốc đang có để chuyển dần sang hệ thống quản lý giống kiểu của Mỹ.

Tuyên bố của Quân uỷ Trung ương Trung Quốc nhấn mạnh định hướng chung trong đó có việc sắp xếp lại bốn cơ quan lớn – Bộ Tham mưu, Tổng cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần và Tổng cục quân bị - và gom lại bảy bộ tư lệnh đại quân khu vùng.

Một uỷ ban kỉ luật trong Quân uỷ Trung ương cũng sẽ được lập ra để đối phó với tình trạng tham nhũng trong quân đội. Các thanh tra viên của uỷ ban này sẽ được gửi tới mọi cấp độ trong quân đội.

Các cải cách khác bao gồm:

- Sắp xếp lại các tổng hành dinh quân đội

- Chia lại Bảy đại quân khu vùng

- Thiết lập các khu vực chiến lược mới và hệ thống hội đồng tham mưu chung

- Tăng cường cơ cấu chỉ huy của Quân uỷ Trung ương

- Áp kỉ luật nghiêm khắc đối với quân đội

- Thúc đẩy sáng tạo

- Cải cách hệ thống quản lý nhân sự

- Thúc đẩy sự hoà hợp giữa xây dựng hệ thống quốc phòng và phát triển kinh tế

Bảy đại quân khu vùng sẽ được gộp lại còn bốn đại quân khu để quân đội Trung Quốc tinh giản và hiện đại hơn.

Từ tháng 9, ông Tập đã tuyên bố sẽ cắt giảm khoảng 300.000 quân từ năm 2017 trong đó có khoảng 170.000 sĩ quan từ cấp Trung úy tới Đại tá. Sau cắt giảm, quân đội Trung Quốc còn khoảng 2 triệu quân, vẫn là quân đội lớn nhất thế giới.

Những dấu hiệu phản kháng từ phía quân đội Trung Quốc có xuất hiện, khi một số tướng lĩnh cấp cao cảnh báo trên các báo quân đội rằng việc cải cách này có thể làm bất ổn quân đội và tình hình xã hội.

Nhà quan sát quân sự Antony Wong Dong ở Đài Loan đánh giá những định hướng cải cách cho thấy quyết tâm của ông Tập trong việc quyết dùng cải cách cho các mục tiêu chính trị.

“Ông Tập bắt đầu cải cách đúng thời điểm sau khi dành hơn hai năm quét sạch một số đối thủ chính trong quân đội. Giờ ông có thể dùng cải cách để loại bỏ những đối thủ chính trị còn lại,” ông Wong nói.