Số liệu được Bộ Công Thương cập nhật đến ngày 24-4 cho thấy giá xăng đã tăng tới 9,39 USD/thùng, dầu diesel tăng 4,16 USD/thùng so với giá của 10 ngày trước.

Không xả quỹ thì lỗ nặng

Theo đại diện một doanh nghiệp (DN) đầu mối xăng dầu phía Nam, tính đến trước ngày 27-4, DN này đang bị lỗ nhẹ khoảng 200-300 đồng/lít đối với các mặt hàng xăng RON 92, RON 95. Tuy nhiên, kể từ sau ngày 1-5, khi phải áp dụng mức thuế bảo vệ môi trường mới (tăng đến 300%) thì các DN lỗ tới 2.300 đồng/lít xăng bán lẻ. Nếu trừ đi khoảng 1.000 đồng/lít tiền xả Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (BOG) thì khoản lỗ vẫn còn 1.300 đồng/lít.

Vị này cũng cho biết khẳng định của Bộ Tài chính về việc tăng thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng dầu sẽ được dung hòa bằng việc giảm thuế nhập khẩu tương ứng chỉ đúng vào thời điểm đưa ra quyết định. Còn thực tế, diễn biến giá xăng dầu trên thế giới đã biến động nên dù giá không bị ảnh hưởng bởi thuế thì vẫn có thể cần phải điều hành theo thị trường.

Khách hàng đổ xăng tại một cửa hàng kinh doanh xăng dầu tại TP HCM
Ảnh: TẤN THẠNH

“Hơn nữa, các DN phải bảo đảm dự trữ xăng dầu 30 ngày, tức là sẽ có 15 ngày đầu trong chu kỳ phải chịu thuế bảo vệ môi trường tăng cao mà thuế nhập khẩu chưa được giảm. Trên quan điểm chia sẻ lợi ích với người tiêu dùng thì chúng tôi không có ý kiến gì nhưng rõ ràng có ảnh hưởng nhất định đến giá cơ sở” - ông phân tích.

Đại diện DN nêu trên cho rằng tuy chưa thể nói trước được phương án điều hành giá xăng dầu của liên bộ Tài chính - Công Thương vào ngày 4-5 tới nhưng khả năng tăng giá là có cơ sở nếu như không tăng xả Quỹ BOG. Đáng nói là quỹ này đã được xả không hề nhỏ ở nhiều kỳ điều hành trước và nguồn dự phòng không còn dồi dào.

Tránh tăng, giảm “sốc”

Trước tình hình DN có thể phải chịu chênh lệch giá cơ sở và giá bán kể từ ngày tăng thuế môi trường (1-5), trả lời câu hỏi về việc có kiến nghị nhà nước tăng giá bán lẻ hay không, đại diện một DN đầu mối xăng dầu cho biết chỉ gửi tính toán giá lên cơ quan quản lý. Dù có kiến nghị thì việc điều hành giá sẽ do cơ quan quản lý quyết định cuối cùng, chứ DN không tự quyết.

Đại diện Bộ Công Thương cho biết vẫn đang tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu thế giới, nhất là trong những ngày nghỉ lễ, để tính toán phương án điều hành hợp lý. Đặc biệt, sắp tới, việc sử dụng các công cụ điều tiết giá xăng dầu như Quỹ BOG, thuế và phí vẫn phải linh hoạt theo nguyên tắc bảo đảm giá xăng có tăng, có giảm, bám sát giá thế giới nhưng vẫn tránh tăng, giảm “sốc”. Ngoài ra, cần phải tính toán đến các yếu tố về sản xuất, kinh tế, lạm phát... khi điều hành giá.

Về lộ trình đưa giá xăng dầu tiến tới thị trường, ông Võ Văn Quyền, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công Thương, tại cuộc họp báo thường kỳ mới đây cho rằng lộ trình của nền kinh tế vẫn đang vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước.

Theo ông Quyền, hiện vẫn có cơ sở cho lộ trình hình thành thị trường xăng dầu theo cơ chế cạnh tranh. Nhà nước đang từng bước cho các DN làm quen với những cơ chế tự chủ ở những mức độ nhất định.

Giảm thuế nhập khẩu xăng dầu

Bắt đầu từ hôm qua (1-5), thuế bảo vệ môi trường đối với một số mặt hàng xăng dầu chính thức được điều chỉnh tăng gấp 3 lần so với hiện hành. Cụ thể: xăng và nhiên liệu bay chịu thuế 3.000 đồng/lít, dầu diesel 1.500 đồng/lít, dầu ma dút 900 đồng/lít, dầu hỏa giữ nguyên mức thuế là 300 đồng/lít. Ngân sách nhà nước sẽ tăng thu 10.831 tỉ đồng từ việc tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu.

Cùng với việc tăng thuế bảo vệ môi trường, Bộ Tài chính đã chính thức giảm thuế nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu. Cụ thể, xăng RON 92, RON 95, dầu diesel và dầu hỏa giảm xuống mức 20%; dầu ma dút giảm xuống 25%; nhiên liệu bay giảm xuống 10%. Việc giảm thuế ưu đãi nhập khẩu xăng dầu sẽ làm ngân sách nhà nước giảm thu 13.000 tỉ đồng.