Chuyến đi định mệnh 

Sáng 17/11/1994, cái lạnh mùa đông miền Trung như cắt da thịt nhưng anh Cao Hồng Nhựt, (ngụ phường Trường Xuân, thị xã Tam Kỳ, nay là thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) vẫn chạy xe ôm kiếm tiền lo cuộc sống gia đình. Khoác chiếc áo lạnh cho chồng, chị Quyên căn dặn: “Cẩn thận nghe anh, nếu chiều tối mà thấy không còn khách thì về sớm kẻo lạnh là bịnh đó...”. Nói rồi chị Quyên phụ chồng dắt chiếc xe máy C50, biển số 43-960HL ra sân. Chị không ngờ đó là chuyến đi không có ngày về của người chồng hết mực thương yêu vợ con.

Chiều tối hôm ấy không thấy chồng về, chị Quyên bắt đầu lo lắng, ngóng trông. Là người chồng, người cha mẫu mực, anh Nhựt có bao giờ ăn nhậu la cà quán xá hay gái gú gì đâu. Biết điều đó nên chị Quyên lo sang hướng khác: liệu anh có bị tai nạn hay bị cướp không. Bất giác chị xua tan những ý nghĩ xui xẻo ấy rồi đi ngủ khi đồng hồ đã chỉ 12 giờ đêm. Những ngày tiếp theo, rồi 1 tuần, 2 tuần vẫn không thấy chồng về, chị Quyên và người thân trong gia đình nghĩ những rủi ro thật sự đã đến với anh Nhựt nên đến Công an phường Trường Xuân trình báo.

Hai tháng sau, sáng sớm 14/1/1995, trong lúc ra ruộng, một nông dân ở xã Tam Vinh (cách nhà anh Nhựt khoảng 10 cây số) đạp lên một vật gì trơn nhầy dưới lớp cỏ bùn. Dùng cuốc kéo ra, ông hốt hoảng khi thấy rõ xác một người đàn ông đã thối rữa bốc mùi nồng nặc. Tin dữ được báo ngay cho Công an xã Tam Vinh. Từ đây, tin tức được cấp báo về cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Tam Kỳ. Ngay sáng hôm ấy, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng tiếp nhận nguồn tin về xác chết dưới ruộng bùn.
 

Đại tá Huỳnh Đức Cường, người trực tiếp chỉ huy điều tra vụ án

Sau hơn một tiếng đồng hồ vượt chặng đường hơn 80 cây số, thiếu tá Huỳnh Đức Cường, Đội trưởng Đội điều tra trọng án cùng các điều tra viên, trinh sát hình sự, đại diện Viện Kiểm sát tỉnh có mặt tại hiện trường lúc 9 giờ 45, khẩn trương tổ chức khám nghiệm hiện trường và tử thi. Nạn nhân là nam giới khoảng 40 tuổi, vết dao đâm vào ngực trái là tác nhân gây ra cái chết thương tâm của người đàn ông này.

Tin tức về cái chết của người đàn ông được thông báo đến công an các địa phương và trên các phương tiện truyền thông. Việc tích cực truy tìm tung tích nạn nhân đã có kết quả khi chị Nguyễn Thị Quyên (SN 1961) trình báo về việc mất tích của chồng 2 tháng trước. Đối chiếu chi tiết lời khai của chị Quyên về nhân dạng đặc điểm của chồng, về quần áo mặc trên người, cơ quan điều tra xác định nạn nhân chính là anh Cao Hồng Nhựt.

Người được giao trọng trách trực tiếp chỉ huy cuộc điều tra là thiếu tá Đức Cường. Các tổ điều tra phối hợp cùng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Tam Kỳ tiến hành xác minh thu thập chứng cứ đấu tranh làm rõ hung thủ. “Lúc bấy giờ chúng tôi đến ngay ngã ba Nam Ngãi, nơi anh Cao Hồng Nhựt thường đậu xe ôm. 

Làm việc với các anh xe ôm và những người buôn bán, chúng tôi được biết anh Nhựt mới hành nghề xe ôm tại ngã ba Nam Ngãi được vài tuần. Trong quá trình chạy xe ôm, anh Nhựt một lần bị các đồng nghiệp hăm dọa đánh. Đêm 17/11/1994, do tranh giành khách, anh Nhựt và các đồng nghiệp cãi vã rất căng thẳng, rồi anh bực tức phóng xe đi”, đại tá Cường (sau này là Phó Trưởng Phòng Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Nam) nhớ lại hành trình phá án.

Dọc Tỉnh lộ 616, thiếu tá Cường cùng điều tra viên Nguyễn Văn Thanh tiếp tục xác minh, được người phụ nữ bán xăng ở ngã ba phường Trường Xuân quen anh Nhựt cho biết: Cách đó một đêm, Nhựt chở 2 thanh niên quê ở Nam Hà ghé vào đổ xăng và từ đó đến nay không thấy anh Nhựt ghé nữa.

Kết quả xác minh ban đầu đưa đến nhận định có nhiều khả năng anh Nhựt bị giết và cướp xe - Ban chuyên án kết luận tại cuộc họp vào ngày 16-1-1995. Cũng như bao vụ giết người chạy xe ôm để cướp tài sản mà cơ quan điều tra đã khám phá trước đó thì có thể vụ này hung thủ đóng giả khách đi xe để điều anh Nhựt đến đoạn đường vắng ra tay. 

Sa lưới và đền tội 

Như đã nói ở phần trên, tại ngã ba Nam Ngãi, anh Nhựt có mâu thuẫn trong việc tranh giành khách với các đồng nghiệp nhưng xác minh kỹ chi tiết này nhận thấy không có nghi vấn liên quan cái chết của anh Nhựt. Tích cực xác minh về hướng Eo Gió, nơi ngược về các bãi khai thác vàng sa khoáng, thiếu tá Cường và điều tra viên Thanh nắm được nguồn tin vô cùng quan trọng: trước khi mất tích khoảng 3 ngày, anh Nhựt có chở 2 thanh niên đến Tam Dân với giá 25.000 đồng. Nguồn tin này phù hợp với nguồn tin chị bán xăng đã cung cấp. Như vậy 2 thanh niên chị bán xăng nghi là người ở Nam Hà được loại khỏi diện nghi vấn vì họ đi trước đêm anh Nhựt mất tích và không đi tuyến đường đã xảy ra vụ án.

Thiếu tá Huỳnh Đức Cường cùng các cộng sự trở lại ngã ba Nam Ngãi một lần nữa để tìm hiểu sâu hơn vì theo anh, nhất định hung thủ đã điều anh Nhựt từ đây. Anh Xuân, một đồng nghiệp của anh Nhựt, cho biết: Khoảng nửa tháng trước khi anh Nhựt bị mất tích có một thanh niên đến thuê anh (anh Xuân) chở về Tam Vinh. Trước khi đi, người thanh niên bảo anh Xuân chờ một lúc. Quan sát, anh Xuân thấy đối tượng đem xe đạp vào gởi một nhà trong đường hẻm đối diện với Bưu điện Tam Kỳ. Khi đi ra anh ta cầm theo khúc gỗ và lên xe. Anh Xuân cảnh giác lấy khúc gỗ để phía trước giỏ xe và chở người thanh niên về xóm nhà thuộc đội 1, Hợp tác xã I, Tam Vinh, cách ngã ba Nam Ngãi hơn 10 cây số.

Phối hợp với công an địa phương, thiếu tá Cường cùng các cộng sự tiến hành các biện pháp nghiệp vụ điều tra việc người thanh niên gởi xe đạp trong khu vực trước Bưu điện Tam Kỳ và được biết người thanh niên đã gởi xe đạp trong nhà chị Đoàn Thị Thanh. Chủ nhà cho biết chiếc xe đạp này của Nguyễn Long (SN 1970, trú đội I, Hợp tác xã I, Tam Vinh) làm nghề buôn bán gỗ tuyến đường Trà My, Tiên Phước về Tam Kỳ.

Tuy không ai thấy Nguyễn Long được anh Nhựt chở đi, song những chứng cứ khác đã cho phép nhận định có khả năng Long là hung thủ sát hại anh Nhựt để cướp xe máy nên ngày 19-1-1995, Cơ quan điều tra bắt khẩn cấp đối tượng, thu giữ xe máy hắn đang sử dụng. Về đặc điểm bên ngoài, chiếc xe trên rất giống xe của anh Nhựt nhưng khác biển số, màu sơn. Long khai mua xe của anh Thành ở chợ Quán Gò, xã Bình An, huyện Thăng Bình. Lời khai của hắn sau đó bị bác bỏ bởi các điều tra viên xác minh không có ai tên Thành bán xe. Chiếc xe lập tức được Phòng Cảnh sát giao thông giám định kết luận biển số xe là giả, số máy, số khung trùng với xe của anh Cao Hồng Nhựt, ngụ phường Trường Xuân, thị xã Tam Kỳ.

Sự thật đã được phơi bày tại cơ quan điều tra, Long đã cúi đầu thừa nhận hành vi phạm tội. Long khai do nợ nần không trả được nên có ý định giết người cướp tài sản. Ngày 17/11/1994, Long đi rèn 1 con dao nhọn làm hung khí gây án. Tối cùng ngày, hắn đến ngã ba Nam Ngãi kêu anh Nhựt chở về Tam Vinh. Trên đường đến Gò Tre (xã Tam Vinh), Long bảo anh Nhựt chạy chậm rồi bất ngờ rút dao đâm nạn nhân gục tại chỗ. Kiểm tra thấy anh Nhựt đã chết, Long kéo xác vùi xuống ruộng bùn rồi lấy xe máy phóng ra Đà Nẵng rao bán, nhưng không có giấy tờ nên chẳng ai mua. Về đến chợ Cẩm Lệ (xã Hòa Thọ, huyện Hòa Vang), Long vào tiệm sơn xe lại màu khác, thay biển số giả rồi đem về Tam Kỳ sử dụng và tìm mối bán, nhưng dự mưu bất thành vì công an đã phát hiện.

Sáng sớm đầu tháng 8/1995, Đài Truyền thanh Tam Kỳ phát đi bản tin về phiên tòa lưu động xét xử vụ án giết người cướp tài sản được tổ chức tại sân vận động xã Tam Vinh. Hàng ngàn người dân đã đến dự phiên tòa. Bản án tử hình về tội “giết người cướp tài sản công dân” mà Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng đã tuyên phạt Nguyễn Long một lần nữa cho thấy sự trừng phạt nghiêm khắc của pháp luật dành cho những tên tội phạm mất nhân tính.