Ngày 31/7, nhiều chuyên gia phân tích quốc tế cho rằng các đợt diễn tập bắn đạn thật của quân đội Trung Quốc đang diễn ra trên biển Đông Hải là một đòn “chiến tranh tâm lý” đơn thuần của Bắc Kinh nhắm vào Nhật Bản.

Hôm thứ Ba, Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo tổ chức diễn tập bắn đạn thật 5 ngày trên biển Hoa Đông, Biển Đông và biển Hoàng Hải, khiến ngành hàng không dân dụng phải phát báo động đỏ và nhiều chuyến bay hoạt động trong các khu vực này phải hủy chuyến.

Theo ông Yang Liyu, giáo sư Nghiên cứu Đông Á tại Đại học Seton Hall ở New Jersey, Mỹ cho rằng các cuộc diễn tập quy mô lớn này chủ yếu nhằm để phô trương sức mạnh quân sự với Nhật Bản.

Giáo sư Yang nhận định: “Họ đang muốn khoe khoang sức mạnh quân sự, và tôi cho rằng đây chỉ là một trò chiến tranh tâm lý”.

Đợt tập trận rầm rộ này của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế ngày càng lo ngại rằng Trung Quốc dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình đang muốn hiện thực hóa tham vọng trở thành siêu cường thế giới, trái ngược với chính sách “trỗi dậy hòa bình” của những người tiền nhiệm trước đây.

Ông Yang nói: “Dư luận phương Tây đang ngày càng lo ngại hơn với ông Tập Cận Bình. Hai hôm trước, tờ Washington Post của Mỹ còn gọi ông Tập là một người có đường lối rất cứng rắn”.

Chuyên gia nghiên cứu về Đông Á này cho rằng truyền thông phương Tây đang coi ông Tập Cận Bình là một nhân vật còn quyết liệt và “khó nhằn” hơn cả Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Zhu Yongde, giáo sư danh dự tại Viện Công nghệ Rochester cũng có cùng quan điểm: “Hiện nay Trung Quốc đang dốc hết sức đối phó với Nhật Bản, và họ đang ngày càng nhận được nhiều sự ủng hộ hơn của dư luận trong nước đối với chính sách chống Nhật”.

Chiến đấu cơ J-11 của Trung Quốc tiếp dầu tại căn cứ

Theo ông Zhu, Bắc Kinh đang coi Nhật Bản là mối đe dọa lớn đến mức họ sẵn sàng bất chấp mọi thứ để không tỏ ra yếu đuối trước Tokyo, thậm chí là gạt sang một bên vấn đề tranh chấp Biển Đông để dốc toàn lực đối phó với Nhật Bản.

Ông nói: “Trung Quốc đã sẵn sàng gạt tranh chấp Biển Đông sang một bên. Các cuộc diễn tập quân sự mà họ đang tiến hành là một lời cảnh báo đối với Nhật Bản, bởi chúng đều nhắm vào Nhật Bản”.

Hồi tháng trước, Nhật Bản vừa phê chuẩn việc giải thích lại hiến pháp, trao thêm quyền lực cho quân đội nước này để có thể thực hiện quyền “phòng vệ tập thể” ở nước ngoài. Động thái này của Nhật Bản đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của Mỹ, và Washinton cho rằng chính sách này sẽ cho phép Tokyo đóng vai trò quan trọng hơn trong cấu trúc an ninh khu vực.

Tàu chiến Nhật Bản tham gia diễn tập trên biển Hoa Đông

Tuy nhiên, chính sách mới của Tokyo lại khiến Trung Quốc không khỏi bất an, khi nước này vẫn đang tranh chấp quyết liệt nhóm đảo Senkaku trên biển Đông Hải với Nhật Bản. Senkaku hiện đang trở thành một ngòi nổ đầy nguy hiểm trên biển Đông Hải, có thể làm bùng phát xung đột giữa hai nước bất cứ lúc nào.

Về phần mình, Nhật Bản lại tìm cách xoa dịu nỗi lo ngại trong dư luận về những cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn của Trung Quốc.

Hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera tuyên bố: “Với bất kỳ nước nào, việc tiến hành diễn tập ở các vùng biển xung quanh là hoạt động thường lệ. Nhật Bản cũng tổ chức những cuộc tập trận quy mô không kém. Chúng tôi coi đây là hoạt động diễn tập thường lệ của Trung Quốc”.