Trong kiến nghị ngày 30/5 gửi Bí thư Thành ủy và Chủ tịch UBND TP.HCM, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường đề xuất thay thế thủ tục xin giấy phép xây dựng bằng hình thức đăng ký xây dựng. Việc đăng ký sẽ căn cứ theo lộ giới hẻm và các quy định kiến trúc được nêu trong quy chế quản lý kiến trúc của thành phố.

Mẫu đăng ký do UBND phường, xã ban hành thống nhất, nhằm đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn đảm bảo thông tin cần thiết để phục vụ giám sát và hoàn công công trình.

Viện cho rằng quy định hiện hành của Luật Xây dựng đã cho phép miễn giấy phép xây dựng đối với công trình nhà ở thuộc khu vực có quy hoạch 1/500. Vì vậy có thể áp dụng hình thức đăng ký xây dựng thay thế tại TP.HCM.

Đề xuất TP.HCM bỏ cấp giấy phép xây dựng từ 1/7. (Ảnh minh họa)

Theo Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường, nhấn mạnh việc bỏ giấy phép xây dựng sẽ thuận tiện cho người dân, phù hợp với chỉ đạo cải cách của Thủ tướng nhưng vẫn giữ được vai trò quản lý nhà nước và kiểm soát kiến trúc đô thị. Quy định này không đồng nghĩa buông lỏng quản lý, và khi người dân vi phạm so với nội dung đăng ký, sẽ bị xử lý theo các quy định hiện hành về trật tự xây dựng.

Viện còn đề xuất điều chỉnh tăng chiều cao xây dựng thêm một tầng với nhà ở riêng lẻ có mặt tiền rộng trên 5,5 m và chiều sâu từ 12 m trở lên, nhằm nâng hiệu quả sử dụng đất trong điều kiện hạ tầng đô thị đã cải thiện.

Trước đó trong Công điện ngày 29/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ đạo Bộ Xây dựng nghiên cứu cắt giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho các công trình nhằm tiết kiệm tối thiểu 30% thời gian giải quyết, chi phí hành chính cho người dân, doanh nghiệp.

Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng rà soát hệ thống tiêu chuẩn – quy chuẩn kỹ thuật, bổ sung các quy định còn thiếu và bãi bỏ những nội dung không còn phù hợp để đảm bảo sự thông thoáng trong hoạt động đầu tư xây dựng, giảm thiểu lãng phí trong đầu tư công trình.

Theo Luật Xây dựng 2014, thời gian cấp phép xây dựng phụ thuộc vào loại hình công trình. Với nhà ở riêng lẻ, thời gian cấp phép là 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ; còn các công trình khác, thời gian cấp phép là 20 ngày làm việc. Thủ tục xin cấp phép xây dựng gồm 4 bước và thời hạn giải quyết cấp phép không quá 15 ngày.