Cảnh sát canh gác bên ngoài trại cải tạo Clinton, nhà tù an
ninh bậc nhất ở bang New York. Ảnh: AP

Khi đi vào hoạt động từ năm 1845, trại cải tạo Clinton, nhà tù quy mô cấp bang ở New York đặt tại thành phố Dannemora, được kỳ vọng sẽ là trại giam thúc đẩy nhân quyền bằng cách đối đãi với tù nhân, xóa bỏ những biện pháp tra tấn người tù từng xảy ra ở nhà giam Sing Sing.

"Tư tưởng cải cách không kéo dài được lâu. Trong thập kỷ qua, trại Clinton nhiều lần biệt giam phạm nhân vào ngục tối, thậm chí sử dụng biện pháp trấn nước đối với người tù. Khi cơ sở này tiếp nhận càng nhiều tội phạm, tình hình càng khó kiểm soát", giáo sư Jeff Hall (trường Cao đẳng Cộng đồng Queensborough), nói với trang news.com.au.

Sau gần 200 năm, trại Clinton đang giam giữ khoảng 3.000 tù nhân và là một trong những nhà tù tồi tệ nhất trong hệ thống xếp hạng của bang New York.

Giáo sư Hall cho biết, trại Clinton được xây trên dốc núi với mục đích giảm tải số lượng tù nhân cho nhà tù Sing Sing, đồng thời tạo cơ hội cho phạm nhân làm việc tại các khu khai thác mỏ. "Tuy nhiên, chính quyền bang đã đầu tư ngân sách lãng phí vào các khu mỏ. Ban quản lý trại giam rốt cục cũng phải để phạm nhân thực hiện những công việc truyền thống trong nhà tù", ông Hall nói.

David Sweat (trái) và Richard Matt, hai phạm nhân đào thoát thành công
khỏi nhà giam khét tiếng nhất ở bang New York. Ảnh: AP

Báo cáo năm 2014 của Hiệp hội trại cải tạo New York, cơ quan độc lập phi lợi nhuận chuyên giám sát các nhà tù cấp tiểu bang, đánh giá trại cải tạo Clinton là nơi cai tù thường xuyên đánh đập phạm nhân, trong khi xung đột sắc tộc căng thẳng giữa các tù nhân và với nhân viên nhà tù thường xuyên xảy ra.

Theo báo cáo, tỷ lệ phạm nhân bị biệt giam trong các nhà tù trên toàn bang New York là 63%. Trong khi đó, con số này tại trại Clinton đến 90%. Số vụ ẩu đả giữa các tù nhân (phần lớn là cựu thành viên các băng đảng) tại trại Clinton cũng luôn cao nhất so với các trại giam trong bang.

Nghị sĩ Daniel O'Donnell của bang New York là một thành viên trong đoàn thanh tra trại Clinton vào tháng 9/2014. Nhiều tù nhân đã tố cáo với ông rằng họ thường xuyên bị cai ngục đánh đập. "Tôi hỏi những người tù rằng 'các bạn có an toàn khi thụ án ở đây không'. Họ cười lớn thay cho câu trả lời", ông O'Donnell nói.

Theo ông O'Donnell, nếu một số tù nhân có thể nghe thấy tiếng động trong buồng giam của David Sweat và Richard Matt (hai phạm nhân vừa thực hiện vụ vượt ngục gây chấn động hồi cuối tuần qua), họ cũng sẽ không báo cáo với ban quản lý trại giam do luật lệ ngầm về sự im lặng ở đây. "Nếu bạn hé lộ với ai, bạn sẽ bị giết, môi trường này tàn bạo như vậy đấy", O'Donnell nói.

Giáo sư O'Donnell khẳng định, nếu hai tù nhân vượt ngục bị bắt và đưa trở lại trại Clinton, "chắc chắn phần còn lại của quãng đời họ sẽ bị cách ly hoàn toàn, cuộc sống không khác gì cảnh địa ngục trần gian".

Ông Jim Miller, người phát ngôn của Hiệp hội cai ngục bang New York, từ chối bình luận về những tai tiếng ở nhà tù Clinton. Ông cho rằng đây không phải là thời điểm thích hợp do cuộc truy bắt phạm nhân vượt ngục vẫn chưa kết thúc.