Từ lâu, huyện Bình Lục (Hà Nam) đã là "thủ phủ" nuôi lợn gia công cho Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam (C.P). Song cũng tại đây đã và đang tồn tại một đường dây tiêu thụ lợn chết, lợn dịch từ các trang trại của C.P và các trại lợn khác. Phóng viên NTNN đã thâm nhập vào đường dây này...

Được khẳng định là chăn nuôi theo quy trình khép kín, kiểm dịch tuyệt đối an toàn, nhưng tại một số trại lợn gia công cho C.P đã thường xuyên bán lợn chết cho các thương lái đi tiêu thụ khắp nơi, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về dịch bệnh…

Theo dấu kẻ buôn lợn chết

Theo sự chỉ dẫn của người dân, chúng tôi tìm đến trang trại nuôi lợn gia công Huệ - Đồng ở khu B, xã La Sơn (Bình Lục). Trang trại này được xây dựng từ năm 2007, chuyên nuôi lợn gia công cho C.P với quy mô từ 1.500 - 2.000 lợn thịt/lứa.

Năm 2011, bà Nguyễn Thị Huệ- chủ trang trại đã cho xây thêm một khu nuôi mới ở thôn Tiêu Thượng, xã Tiêu Động (Bình Lục) với diện tích 3 - 4ha, để nuôi lợn nái, quy mô khoảng 1.500 con.

Qua tìm hiểu, chúng tôi đã được nhiều người dân phản ánh về tình trạng tiêu thụ lợn chết tại đây. Theo đó, hầu như năm nào trang trại này cũng có lợn chết dịch và được đưa ra ngoài tiêu thụ công khai, có ngày tới 25 - 30 con lợn chết bán ra ngoài. Anh T - một người dân khẳng định:

"Từ đầu năm đến nay, trang trại Huệ - Đồng đã có khoảng 200 - 250 con lợn chết được đưa đi tiêu thụ, chủ yếu là lợn nái có trọng lượng 100 - 180kg/con. Lợn chết nhiều nhất là hồi tháng 3 - 4, có ngày chết 30 con, cứ tầm trưa là xe máy, xe ba gác vào chở đi ầm ầm".

Để làm rõ thông tin mà anh T cung cấp, trong vai người cháu xa quê về thắp hương cho các cụ, tôi đã lọt qua cổng trang trại 2 (nằm cạnh bãi tha ma - PV). Vừa bước vào cổng, tôi giật mình khi thấy 4 công nhân đang đẩy 2 con lợn chết chừng 150kg/con ra vứt chỏng chơ trên nền đất.

Một người nhấc điện thoại lên gọi, chừng 20 phút sau, một xe ba gác đã tới. Rất nhanh, 2 con lợn được cân và đưa lên xe. Ông lái xe chừng 50 tuổi phủ vội tấm bạt lên rồi phóng về hướng Quốc lộ 21A.

Theo anh T, chủ xe ba gác này đã nhiều lần vào lấy lợn chết ở đây. Chúng tôi bám theo thì thấy, sau khi ra Quốc lộ 21A, xe rẽ vào xã An Thái, rồi vòng ra đoạn cầu Mái và dừng lại một ngôi nhà cách chợ Mỹ Lộc (huyện Mỹ Lộc, Nam Định) khoảng 30m. Được biết, người chạy xe ba gác này tên là Trường, chuyên nghề mua bán lợn chết.

Trong 2 ngày liên tiếp “bám” trang trại Huệ - Đồng, chúng tôi tiếp tục chứng kiến cảnh vận chuyển lợn chết công khai như đã nói ở trên. Chỉ trong vòng 2 ngày, chúng tôi đã đếm được có khoảng 16 con lợn nái chết được đưa đi tiêu thụ.

Trường chở lợn chết từ trang trại Huệ - Đồng lưu thông trên Quốc lộ 21A.

Do có nhiều khách lạ "ăn" lợn chết, nên chúng tôi tiếp tục bám theo. Gã thanh niên chừng 26 tuổi, chở 2 con lợn chết chừng 170kg/con từ trang trại Huệ - Đồng đi ra, lên đến đường nhựa là tăng ga phóng bạt mạng.

Sau gần nửa tiếng chiếc xe đã rẽ theo hướng xã Tràng An và dừng lại ở nhà ông Phạm Văn Sơn ở xóm 6, xã Tràng An, cách thị trấn Bình Mỹ (Bình Lục) chừng 13km.

Tại một trang trại khác ở thôn 8, xã An Ninh (Bình Lục) của ông Trần Trọng Thắng cũng diễn ra tình trạng mua bán lợn chết tương tự. Ông Thắng còn có một trại khác ở thôn 6, xã Bồ Đề (huyện Bình Lục), mỗi trang trại rộng gần 3ha. Hiện Thắng đang nuôi khoảng 3.000 lợn thịt và lợn nái. Lợn chết của Thắng chủ yếu được đưa đi tiêu thụ tại chợ An Nội - chợ lợn lớn nhất Bình Lục.

Thịt lợn chết thành... ruốc

Hôm chúng tôi trở lại, Trường “ba gác” không có nhà. Trong vai người chuyên cung cấp thịt, xương cho các quán cơm, phở ở Hà Nội, cần số lượng hàng rất lớn, chúng tôi được vợ Trường tiếp đón nồng nhiệt. Sau câu chuyện, chị ta dẫn chúng tôi vào khu "giết mổ" nằm sau nhà. Đó là một khoảng sân nhỏ, lỉnh kỉnh thùng xốp, một con lợn chừng 60kg đang nằm trên nền, thịt đã chuyển màu, bốc mùi thum thủm.

"Anh có lấy con này luôn không, nếu lấy để tôi chặt ra cho vào thùng xốp ướp đá cho, bảo đảm thịt tươi rói. Nếu chỉ lấy thịt nạc và sườn thì để tôi lọc…".

Theo tìm hiểu của chúng tôi, bà Nguyễn Thị Huệ - chủ trang trại Huệ - Đồng là chị ruột của một vị Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam, vị này vẫn thường xuyên về thăm trang trại này.

Vợ Trường kể, hàng của nhà bà chủ yếu xuất đi Nam Định, sườn để làm món chua ngọt, lạp sườn; thịt nạc thì băm viên, xúc xích; chân giò làm thịt hun khói; mỡ bán cho hàng chiên quẩy… Nói chung, hàng nào nhập cho khách đấy.

Ngoài cơ sở "chế biến" của nhà Trường “ba gác”, ở Bình Lục còn có một cơ sở khác của một người tên Hường, đóng gần Xí nghiệp Gạch ngói Bình Lục, chuyên làm ruốc bông từ thịt lợn, gà dịch chết. Vào vai tay buôn ruốc bông để đổ cho các quán trên Hà Nội và cần mua số lượng lớn, chúng tôi đã tiếp cận được với Hường.

Nghe tôi đặt vấn đề cần 30 - 40kg ruốc/ngày với giá cao, bà Hường nói ngay: "Nhà tôi làm ruốc nhiều năm nay rồi, anh cần hàng nào cũng có, hàng xấu (ý nói hàng lợn dịch, lợn chết - PV), hàng đẹp có cả, hàng nào giá đấy. Hàng xấu, tôi lấy, anh 24 (240.000 đồng/kg), đẹp 27, khi nào lấy anh chỉ cần báo cho tôi 3 ngày là "ok".