Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường - Bộ Công an (C49) vừa phá chuyên án "cà phê đểu" trên địa bàn TP. HCM, đóng cửa hàng loạt công ty chế biến cà phê từ đậu nành và hóa chất độc hại.

Theo nguồn tin riêng, 5 công ty chuyên chế biến cà phê với những nhãn hiệu có tiếng, cung cấp số lượng lớn ra thị trường đã bị đình chỉ hoạt động. Cơ quan chức năng cũng lập biên bản niêm phong hàng trăm tấn đậu nành, thu giữ nhiều loại hóa chất không rõ nguồn gốc, hóa chất không được dùng trong thực phẩm…

Từ tháng 7/2012, sau khi đăng loạt bài điều tra Hãi hùng cà phê đểu, lãnh đạo C49 đã chỉ đạo trinh sát vào cuộc truy tìm những công ty làm ăn bất lương này. Sau nhiều ngày đeo bám, trinh sát phát hiện một số thương hiệu cà phê có dấu hiệu bất thường nên quyết định làm rõ. Những thương hiệu cà phê này hầu hết đều có bao bì mẫu mã đẹp, bắt mắt người tiêu dùng, có số lượng tiêu thụ lớn ở TP. HCM và một số tỉnh phía nam, nhưng sau khi kiểm nghiệm thì đều có chứa chất độc hại nguy hiểm cho sức khỏe con người. Tất cả 5/5 mẫu sản phẩm cà phê được C49 gửi đi kiểm nghiệm đều có thành phần độc tố nguy hiểm. Giữa tháng 8.2012, lãnh đạo C49 quyết định phê duyệt chuyên án và chỉ đạo trinh sát đấu tranh trong thời gian sớm nhất, xử lý tận gốc để cảnh báo người tiêu dùng.

Đầu tháng 9/2012, lực lượng cán bộ C49 được tăng cường từ Hà Nội vào TP.HCM, bí mật trinh sát toàn bộ quy trình sản xuất cà phê từ lò rang cho đến nơi chuyên làm công việc xay và đóng gói của những công ty sản xuất cà phê "trong danh sách đen". Trong khi đó, để đối phó với cơ quan chức năng, các công ty làm ăn bất lương này hầu hết đều có địa chỉ “sản xuất” và đóng gói riêng biệt. Theo quy trình, mỗi khi rang và chế biến ở lò rang xong, hàng sẽ được công nhân vận chuyển về nơi đóng gói thành phẩm bằng xe ô tô. Trước khi mang đi tiêu thụ, sản phẩm mới được đóng thành từng bịch loại 500 gr, 1 kg và trên tất cả bao bì đều ghi rõ thành phần: “100% cà phê nguyên chất như Robusta, Arabica, Moka…”, để qua mặt người tiêu dùng.

Bắt quả tang đậu nành và hóa chất

Quyết định phá án, lực lượng của C49 phối hợp với Sở Y tế TP. HCM tiến hành kiểm tra Công ty CP Đại Hoàng Thủy, có chi nhánh ở xã Thới Tam Thôn, Hóc Môn (TP.HCM), chuyên kinh doanh, sản xuất cà phê bột, cà phê hòa tan và phát hiện những bất thường đầu tiên. Theo đó, tại kho thành phẩm của chi nhánh công ty này có 5 loại sản phẩm không có trong hồ sơ công bố, gồm: Paris Coffee loại bịch vàng 500 gr; Paris Coffee thượng hạng, bịch đen loại 500 gr và 2 loại cà phê bột Hoàng Thủy...

Riêng tại xưởng rang nguyên liệu ở xã Đông Thạnh (cách chi nhánh công ty 1,5 km), công ty không xuất trình được giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Đặc biệt, đoàn kiểm tra phát hiện tại xưởng rang nguyên liệu có nhiều loại hóa chất không rõ nguồn gốc (trong đó có cả chất tạo sánh cà phê) và 15 kg bắp, 180 kg đậu nành. Đoàn công tác quyết định đình chỉ xưởng rang nguyên liệu của công ty này cho đến khi đảm bảo vệ sinh, thủ tục hồ sơ pháp lý; đình chỉ sản xuất kinh doanh 5 loại cà phê bột không có trong hồ sơ công bố; đình chỉ sản xuất kinh doanh 2 nhãn sản phẩm cà phê bột, cà phê sữa 3 in 1 không đúng với nội dung đăng ký.

Kiểm tra xưởng sản xuất chế biến cà phê Đại Hoàng Phát ở xã Nhị Bình, H.Hóc Môn, đoàn kiểm tra biên bản 750 kg đậu nành và thu giữ mẫu cà phê bột của công ty này đi kiểm nghiệm.

Sáng 11/9, đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra Công ty TNHH SX TM DV cà phê Đức Mạnh (trụ sở chính ở P.Phú Thọ Hòa, Q.Tân Phú, TP.HCM) và xưởng sản xuất ở ấp 2, xã Vĩnh Lộc A, H.Bình Chánh. Tại đây, đoàn kiểm tra lập biên bản niêm phong 1,5 tấn đậu nành chưa rang; 14,5 tấn sản phẩm đã đóng bao và thu giữ nhiều hóa chất không rõ nguồn gốc để làm rõ, trong đó có loại đường Cyclamate không được dùng trong thực phẩm.

Cùng ngày, một tổ công tác khác kiểm tra xưởng rang cà phê của Công ty cà phê Gia Phát (trụ sở chính tại P.Tân Thới Nhất, Q.12) ở xã Vĩnh Lộc B, H.Bình Chánh. Tại đây, 24 tấn đậu nành chưa rang, 450 kg cà phê bị lập biên bản. Hàng chục loại hóa chất không rõ nguồn gốc cũng đã bị lập biên bản, đặc biệt có 127 kg đường Cyclamate bị thu giữ. Tổ công tác cũng quyết định đình chỉ hoạt động công ty này chờ kết quả kiểm định sản phẩm của cơ quan chức năng.

Sáng 13.9, đoàn công tác tiếp tục kiểm tra Công ty TNHH SX TM Trương Gia, có trụ ở P.Tân Quý, Q.Tân Phú, TP.HCM - chuyên chế biến sản xuất cà phê hiệu Di Linh và cũng lập biên bản hàng chục tấn đậu nành chưa rang. Riêng thành phẩm là cà phê bột hiệu Di Linh đoàn kiểm tra niêm phong khoảng 7 tấn để chờ kết quả kiểm định của cơ quan chức năng. Công ty này cũng bị đình chỉ hoạt động cho đến khi đủ điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Hiện C49 đang tiếp tục điều tra mở rộng chuyên án này.

Một số thương hiệu cà phê chứa độc tố

Công ty Đại Hoàng Thủy đã bị đóng cửa vì sản phẩm có độc tố

Các loại hóa chất để chế biến đậu nành thành cà phê