Tiếp xúc với Tự Long mới thấy nghệ sĩ chèo này giống như một mỏ quặng mà khi càng khai thác lại càng tìm được quặng quý. Cuộc sống của anh bên cạnh niềm vui có cả những nỗi đau khó nói thành lời.

Tự Long mới lên chức Phó giám đốc Nhà hát Chèo quân đội, lại bận rộn với lễ kỷ niệm 60 năm thành lập nhà hát nên gặp được anh cũng tốn kha khá lời hẹn. Nhưng khi được ngồi trò chuyện với anh về chèo thì những xã giao công chức dường như biến sạch. Trong Tự Long vẫn ngùn ngụt lửa đam mê nghề. Với cuộc sống đời thường, bên cạnh những niềm vui có cả những nỗi đau sâu kín được anh giấu ngược vào trong.

Tôi là người đàn ông cổ hủ 
 
Tự Long bảo những người sống tình cảm thì hay vất vả, dễ khổ. Trong đời sống, ai cũng có nỗi buồn, có những điều không thể nói được, Tự Long cũng vậy. Anh thú nhận từng trải qua những ngày yếu đuối tưởng chừng như không thể vượt qua được. Và những lúc suy sụp ấy, nếu người khác tìm đến người thân, bạn bè hay một bờ vai nào đó để dựa vào thì Tự Long lại chui vào một chỗ, gặm nhấm nỗi buồn và chờ thời gian xoa dịu đi tất cả.

Đẹp trai, có tài, ga lăng lại sống tình cảm, một nghệ sĩ như anh chắc sẽ có nhiều khán giả nữ hâm mộ, yêu thích, có nhiều cô gái theo đuổi anh không?, đặt câu hỏi cho Tự Long, anh cười: "Một người đàn ông có tài, chuyện có nhiều người theo đuổi là bình thường. Phụ nữ có đặc điểm hoặc là chết vì vẻ cao to đẹp trai, hai là yêu người đàn ông bởi cái tài và cái đức của họ. Nhưng tôi cảm nhận đàn bà họ yêu người đàn ông có tài nhiều hơn.

Trong cuộc đời không phải tôi không có người yêu và cũng không phải không yêu ai. Nhưng một người như tôi có cái khó là không phải người phụ nữ nào cũng yêu được và không phải người phụ nữ nào cũng yêu. Có nhiều người đàn ông cứ gặp gái là cua, bắt sóng. Với tôi con người ta yêu hay quý mến nhau là phải có một quá trình chứ không phải là đốt cháy giai đoạn. Tôi là người đàn ông hơi cổ hủ so với những người đàn ông cùng thời.

Thường phải cảm thụ, hiểu về nhau có thời gian thẩm thấu nhau thì tôi mới có tình cảm được. Tất nhiện rung động trước cái đẹp là chuyện đương nhiên nhưng do cá tính, nếu không hiểu, không quý, không thích không yêu thì khó có thể thành một người bạn lâu dài chứ đừng nói là người yêu".

Tự Long bên con trai Teppi.

Khi được hỏi về đời sống riêng của mình, Tự Long cẩn trọng không đề cập đến. Anh bảo, đời riêng là câu chuyện cá nhân, nó phải được giữ như một "khu vườn yên tĩnh". Bao nghệ sĩ lên mặt báo khoe hạnh phúc rồi làm khán giả thất vọng về đổ vỡ, chia ly. Với anh, hạnh phúc có nhiều khuôn mặt, ngay khi ta đang chiêm ngưỡng khuôn mặt này thì có thể phía sau đã là một khuôn mặt khác.

41 tuổi, Tự Long thú nhận ở độ tuổi này anh không còn trẻ nữa nên không thích kiểu tình cảm "rước đèn ông sao". Tự Long nói trong ngượng ngùng: "Giờ mà lại cứ thích đi rước đèn rồi đi đạp xe đạp, đi vòng vòng làm những việc khác thì lố bịch quá". 

Thích sưu tầm chai rượu dáng 'lạ'

Chàng trai gốc Kinh Bắc cho rằng với một người đàn ông, công danh, sự nghiệp bao giờ được đặt lên hàng đầu còn nó có là số một hay không chưa thể nói được. Có những lúc sự nghiệp sẽ xuống vị trí thứ hai để những cái khác lên ngôi.

Tự Long nhận mình không có điểm tựa, nhiều nghệ sĩ có bố mẹ có chức quyền, có nhiều mối quan hệ để phát triển nghề nghiệp còn anh vất vả tự thân vận động từ lúc vào nghề cho đến bây giờ bởi vậy rất quý trọng những gì đã làm được.

Bố mẹ Tự Long là nghệ sĩ quan họ từng công tác tại đoàn quan họ tỉnh Bắc Ninh nay đã nghỉ hưu. Tự Long có một người em gái và một người em trai, cả hai đều đã lập gia đình. Bố mẹ anh thích sống ở làng quê cùng gia đình người em trai của Tự Long và ít khi lên Hà Nội.
 

Một trong những chai rượu có dáng lạ nằm trong bộ sưu tập của Tự Long. 

Nói về sở thích riêng, MC chương trình "Chém chuối cuối tuần" từ nhiều năm nay rất thích sưu tầm chai rượu độc. Bởi vậy mỗi dịp đi lưu diễn ở nước ngoài anh đều dành thời gian tìm kiếm và sẵn sàng bỏ vài trăm đô la để sở hữu những chai rượu có dáng độc. Hiện món đồ Tự Long khát khao được sở hữu là chiếc xe mô tô phân khối lớn. Anh nói: "Tôi đang nhờ Xuân Bắc đặt xe giúp bởi cậu ấy quen nhiều người".

Ông phó giám đốc mê diễn chèo

Tự Long.

Gần 20 năm theo đuổi nghiệp chèo, Tự Long vừa làm đầy thêm bộ sưu tập huy chương khi đoạt 2 huy chương vàng vai Chu Văn An trong vở "Chu Văn An - người thầy của muôn đời" tại Hội diễn liên hoan chèo toàn quốc 2013 và vai đại tướng Nguyễn Chí Thanh trong vở "Đại tướng Nguyễn Chí Thanh sáng trong như ngọc một con người" vào tháng 9/2014.

"Vai Chu Văn An, ban giám đốc cũ ban đầu không phân cho tôi bởi muốn vai này phải là một người trung niên, đĩnh đạc, có sự trưởng thành trong nghề. Còn tôi theo góc nhìn của ban lãnh đạo cũ thì không đúng chất. Nhưng đạo diễn Doãn Hoàng Giang cho rằng vai Chu Văn An phải là tôi đảm nhận và chỉ tôi mới làm được.

Vai diễn vừa thử thách vừa sức ép nhưng tôi đã thành công. Vai người thầy Chu Văn An là bước đệm để tôi được giao vai đại tướng Nguyễn Chí Thanh. Vai diễn với nhiều áp lực bởi thời gian làm vở gấp gáp, thông tin về Đại tướng không nhiều. Nhưng với sự giúp đỡ của gia đình đại tướng, sự nỗ lực cá nhân và sự giúp đỡ tận tình của đạo diễn Doãn Hoàng Giang, tôi đã hoàn thành tốt vai diễn, lột tả được thần thái một nhân cách lớn, một người tài, sống vì dân,..", Tự Long tâm sự.

Tự Long với vai Chu Văn An. 

Anh bảo khi công diễn, khán giả người chỉ trỏ: "Tự Long đấy", người lại bảo: "Không phải Tự Long đâu". Và nhiều người sau khi xem xong quên mất đó là Tự Long mà công nhận đó là một vị tướng. Nhiều đồng nghiệp cũng dành lời khen ngợi cho anh với vai diễn này. Với Tự Long đó là hạnh phúc lớn nhất bởi vừa được trải nghiệm thêm vai diễn khó mà còn được khán giả, bạn nghề ghi nhận.

Hai huy chương vàng là mồ hôi, là nước mắt mà Tự Long đã phải đánh đổi và hi sinh nhiều thứ để có được. Nhưng Tự Long cho rằng đó không phải là thành tích nổi bật để lãnh đạo đặc cách ưu tiên đề bạt anh lên chức Phó giám đốc Nhà hát Chèo quân đội. Việc được nhận trọng trách mới là cả quá trình rèn luyện. Tự Long từng có 2 năm làm đội phó đội diễn viên, 2 năm làm đội trưởng đội diễn viên rồi mới lên làm phó giám đốc.

Với cương vị mới, Tự Long sẽ xa dần ánh đèn sân khấu và đó là điều anh không muốn chút nào. Tự Long bùi ngùi: "Tôi luôn nói rằng hạnh phúc của người nghệ sĩ là phải được cháy hết mình dưới ánh đèn sân khấu. Lên làm phó giám đốc cũng đồng nghĩa với việc tôi sẽ phải nhường lại cơ hội cho lớp thế hệ đi sau. Nếu bây giờ tôi nhận vai nhiều có thể anh em sẽ nói tôi tham. Nhưng nếu không diễn chèo thì đó là điều tôi không mong muốn chút nào".

Tự Long hạnh phúc bên bố mẹ, người thân và con trai Teppi trong ngày nhận Huy chương vàng vai đại tướng Nguyễn Chí Thanh. 

Tự Long bảo dù bận hơn với công việc quản lý văn hóa, sẽ phải hạn chế nhận vai chèo nhưng không diễn bằng cách này anh vẫn phải diễn bằng cách khác. Bởi người như anh nếu không biểu diễn gì sẽ không còn nhuệ khí để làm việc. Trên thực tế, ngoài là một nghệ sĩ chèo có nghề, Tự Long còn được khán giả biết đến với vai trò diễn viên hài, MC trong nhiều chương trình truyền hình.