Ẩn sâu trong cái nắng gió khắc nghiệt của Châu Phi, những con người thuộc bộ lạc du mục Tuareg, khoác lên mình tấm khăn choàng băng qua dãy sa mạc Sahara tìm nơi sinh sống. Cũng bởi chính những tấm khăn màu chàm đặc trưng ấy, cùng với khí chất bí ẩn toát ra từ khuôn mặt, người dân bộ lạc Tuareg được gọi bằng cái tên "những kẻ lang thang màu xanh của Sahara".

Tấm áo choàng màu chàm là đặc trưng của người dân bộ lạc Tuareg.

Đằng sau ngoại hình bí ẩn ấy, bộ lạc du mục Hồi Giáo này cũng có một bản sắc văn hóa rất riêng và cũng rất đặc biệt. Trong cộng đồng Tuareg, kẻ nắm địa vị cao nhất không phải những quý ông, mà là những người phụ nữ chân yếu tay mềm, trái ngược hoàn toàn so với các cộng đồng Hồi Giáo khác trên thế giới.

Được coi như "tầng lớp thống trị" bộ lạc, phụ nữ Tuareg hưởng rất nhiều quyền lợi trong mọi khía cạnh sống. Đáng kể nhất là về cuộc sống tình cảm hôn nhân. Nữ giới ở đây được phép có nhiều bạn tình trước khi chính thức chung sống hợp pháp với một người đàn ông, miễn là họ tôn trọng, duy trì sự riêng tư của chính những mối quan hệ ấy.

Nữ giới chính là giai cấp lãnh đạo của cộng đồng du mục này.

Khi đêm tới, đàn ông bộ lạc Tuareg sẽ cưỡi lạc đà tới nơi ở của các cô gái trẻ và lẻn vào trong thông qua lối cửa bên. Sau đó những cặp đôi này ân ái với nhau, trong khi đó gia đình cô gái sẽ lịch sự giả bộ làm ngơ không biết chuyện gì đang xảy ra. Chuyện tình cảm xong xuôi rồi, những chàng trai này sẽ phải rời khỏi lều trước khi mặt trời mọc, và đương nhiên "tầng lớp thống trị" lại có thể chào đón chàng trai khác vào ngày hôm sau mà không hề bị xét nét.

"Người dân bộ lạc Tuareg rất kín đáo. Họ giải quyết tất cả mọi việc trong sự kín đáo và tôn trọng lẫn nhau", nhiếp ảnh gia Henrietta Butler, người đã có cơ hội được tiếp xúc với cộng đồng du mục Tuareg chia sẻ.

Một cô gái được phép có nhiều bạn tình trước khi tìm được một nửa thật sự của cuộc đời
miễn là cả hai tôn trọng sự riêng tư của mình và những người xung quanh.

Việc hẹn hò ong bướm của trai thanh gái lịch bộ lạc này cũng là một điều thú vị và cũng vô cùng lãng mạn. Các chàng trai nếu "ưng bụng" cô gái nào sẽ phải dành hàng giờ đồng hồ để viết ra những áng thơ bay bổng nhất có thể nhằm giành được trái tim người đẹp. Các cô gái khi nhận được những bài thơ này, nếu có cảm tình với người con trai, cũng sẽ đáp trả bằng những vần thơ được viết bằng bảng chữ cái của riêng họ, thứ được truyền thụ từ người mẹ của mình.

Tới khi chuyện tình kết thúc, người phụ nữ không hề mất mát chút gì. Họ được quyền giữ lại tất cả những gì họ sở hữu trước đó, hoặc phát sinh trong thời gian hôn nhân, bao gồm cả con cái. Thông thường, nếu một cặp đôi tiến đến quyết định ly hôn, người vợ sẽ được lấy tất cả lều trại và vật nuôi, còn người chồng sẽ phải trở về nhà với mẹ của anh ta, với tài sản duy nhất là một con lạc đà hoặc không gì cả.

Phụ nữ là kẻ sở hữu lều trại, vật nuôi trong cộng đồng Tuareg.

Chuyện đổ vỡ hôn nhân ở bộ lạc Tuareg cũng không phải là điều gì đáng xấu hổ. Các gia đình sẽ tổ chức ăn uống múa hát linh đình khi con gái họ vừa ly hôn. Đây cũng chính là một cách để thông báo cơ hội tình cảm cho các chàng trai khác trong bộ lạc.

Bởi lẽ đây là một xã hội nữ quyền, phụ nữ ở bộ lạc du mục này nắm trong tay quyền lực và địa vị tối cao. Nếu ở các quốc gia đạo Hồi khác, nữ giới khi ra đường sẽ phải che mặt, cơ thể kín đáo thì ở đây, người phải che chắn lại là các đấng mày râu. Giải thích cho lý do này, đó là vì "phụ nữ đều rất xinh đẹp, họ phải phô diễn cái đẹp cho mọi người thấy".

Đàn ông bộ lạc Tuareg thường che kín mặt, chỉ để lộ vùng mắt.

Một phong tục vô cùng đặc biệt khác ở bộ lạc Tuareg là việc đàn ông không được phép ăn trước mặt những người phụ nữ mà anh ta không có quan hệ tình cảm, hoặc trước mặt các nữ già làng. Nhiếp ảnh gia Butler chia sẻ kinh nghiệm mà ông từng trải qua khi được cùng ăn tối với một phụ nữ bộ lạc Tuareg:

"Khi tôi cùng ăn bữa tối với bà ấy và người con rể đồng hành, tôi thấy cậu con rể phải quay lưng về phía mẹ vợ mình. Người phụ nữ ấy nói rằng con rể của bà ta cảm thấy quá hoảng hốt khi phải cùng ăn tối với mẹ vợ mình."

Nam giới ăn trước mặt người phụ nữ mà mình không có quan hệ 
tình cảm là một điều khó chấp nhận.

Tuy nhiên, chàng trai ấy không cảm thấy hổ thẹn cho bản thân. Bởi lẽ, mất đi sự tôn nghiêm của chính mình là điều đại kỵ đối với người dân bộ lạc Tuareg. Họ có thể đi hàng chục cây số chỉ để tìm được một ốc đảo có nước chứ tuyệt nhiên không hề uống nước của kẻ khác nếu như họ không được mời.

Trong những năm gần đây, bộ lạc đầy sự tự tôn kiêu hãnh này đang phải đối diện với những nguy cơ từ các tổ chức Hồi giáo cực đoan khác trên cùng lãnh thổ. Với những nhóm dân sống ở phía Tây Nam Lybia là lực lượng khủng bố IS, trong khi các cộng đồng ở Mali, Niger và phía bắc Nigeria là Boko Haram, nhóm vũ trang Hồi giáo đã tuyên thệ trung thành với IS. Và như một sự chuyển đổi tất yếu, phụ nữ Tuareg dần trút bỏ tấm khăn choàng màu chàm đầy bí ẩn để khoác lên mình những tấm Hijab đặc trưng của các quốc gia Hồi Giáo khác.

Một vài hình ảnh đẹp về bộ lạc Tuareg: