Nhân vật số 1 trong vụ án oan “vườn điều”

Từ  vụ án giết người, cướp của năm 1998, ông Nén bị “khui” ra tội trong vụ trọng án khác trước đó 5 năm mà người ta vẫn gọi là vụ án “vườn điều”.

Bấy giờ, xác bà Dương Thị Mỹ, người hàng xóm của ông Nén, được phát hiện tại một vườn điều thuộc huyện Hàm Tân. Sau bao năm cơ quan tố tụng không tìm ra được hung thủ thì ông Nén bất ngờ ra đầu thú. Các cơ quan tố tụng khi ấy cho rằng, giúp sức cho Nén còn có vợ và 7 người bên nhà vợ. Nguyên do vì vợ Nén đánh ghen. Vụ án tốn nhiều giấy mực, đến cả tòa cũng vất vả vì HĐXX phúc thẩm nhiều lần phải hủy án khi vụ án chưa rõ ràng. Tại tòa, các bị cáo cho rằng, sở dĩ trước đó phải nhận tội vì bị mớm cung. Nén cũng khai, có bằng chứng ngoại phạm khi ấy, Nén làm thuê ở tỉnh Đồng Nai.

Sau 12 năm đằng đẵng, vụ án “vườn điều” kết thúc và ông Nén cùng những người thân được tuyên không phạm tội, họ nhận được khoản bồi thường oan sai hơn 1 tỷ đồng.

Thoát nạn ngoạn mục ở vụ án nhưng ông Nén chưa hết duyên nợ. Liên quan đến hành vi giết bà Lê Thị Bông, người hàng xóm, để cướp tài sản, Bản án hình sự sơ thẩm số 96/2000/HSST ngày 31/8/2000 của TAND tỉnh Bình Thuận kết luận, khoảng 18h ngày 23/4/1998, Nén uống rượu cùng với Lê Văn Phước, Nguyễn Văn Bình tại quán Tân Tiến thuộc xã Tân Minh (nay là thị trấn Tân Minh). Đến 22g cùng ngày, Phước và Bình về nhà còn Nén đi bộ đến nhà anh Nguyễn Văn Trứ bàn chuyện làm ăn. Tại đây, Nén nảy ý định đến nhà bà Bông trộm tài sản.

Sau khi chào anh Trứ ra về, Nén đi bộ đến nhà bà Bông. Đến nơi, thấy cửa chính khóa, cửa nhà dưới khép hờ, Nén mở cửa đi vào rồi ra giếng nước. Thấy có sợi dây dù đang buộc vào mô tơ bơm nước, Nén đi vào nhà lấy 1 con dao. Nén dùng dao này cắt dây dù nhưng không đứt. Tiếp tục đi vào bếp, Nén lấy được con dao khác và quay lại cắt được 2 đoạn dây dù. Nén cầm 2 con dao và 2 đoạn dây dù đi vào buồng tắm chọn lấy sợi dây dài, bỏ lại đoạn dây dù ngắn.

Khi đi qua nhà chính, Nén bỏ 2 con dao tại hàng rào. Vào bếp, Nén thấy bà Bông đang ngủ đã lại gần dùng sợi dây dù siết mạnh làm bà Bông ngã ngửa xuống đất. Nén ra tay cho đến khi bà Bông không còn phản ứng. Lột nhẫn vàng trên ngón tay áp út bên tay trái bà Bông xong, Nén quấn sợi dây dù vào bàn tay phải, cầm cả ổ lẫn chìa khóa cho vào túi quần, kéo mền đắp phủ từ ngực lên đầu nạn nhân rồi lên nhà trên.

Bị cáo đứng lên ghế salon, nhìn lên bàn thờ tìm tài sản nhưng không có gì. Sau khi lục tủ bàn thờ nhưng chỉ có ly, chén, Nén chạy theo đường làng đến nhà anh Lê Văn Hải thì vấp ngã. Nén đứng dậy, vứt bỏ sợi dây dù và chạy đến ngã tư suối Yên Ngựa. Tại đây, bị cáo vứt bỏ ổ khóa cùng chìa rồi ngủ ở suối. Sáng hôm sau, kiểm tra biết mình đánh rơi chiếc nhẫn vàng, Nén đến nhà anh Nguyễn Hữu Thành ở thôn 2, xã Tân Minh, rửa mặt, thay quần áo và đi nhậu cùng anh Lê Văn Phước.

Khoảng 1h30 ngày 24/4/1998, chị Phạm Thị Hồng, con gái bà Bông trở về nhà. Lúc ấy, đèn không bật. Chị Hồng mở cửa đi vào thì tá hỏa khi mẹ nằm ngã ngửa dưới đất, chân đút vào gầm giường.

Ngoài hành vi trên, các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận kết luận,  Nén còn phóng hỏa nhà anh Trần Bồ và nhà anh Trịnh Văn Thảo. Do đó, TAND tỉnh Bình Thuận đã tuyên Nén án tù chung thân về tội “Giết người”, “Cướp tài sản”, “Cố ý hủy hoại tài sản của công dân”. Nén thoát án tử hình cũng vì được ghi nhận đã thành khẩn, khai ra vụ án “vườn điều”.

Hung thủ là một kẻ khác?

Cuối tháng 10/2014, VKSND TC đã có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 30/QĐ-VKSTC-V3. Theo đó, 3 tháng sau khi bản án trên được tuyên với ông Nén, anh Nguyễn Phúc Thành, trả án tại trại giam Sông Cái, tỉnh Ninh Thuận, xong, đã có đơn tố giác người có tên Nguyễn Thọ giết bà Bông và cụ Huỳnh Văn Truyện, bố của ông Nén, đâm đơn kêu oan thay con. Tuổi cao nhưng cụ Truyện đã ra Hà Nội để gửi đơn đến VKSND TC.

VKSND TC nhận định, đây là vụ án không bắt được quả tang, quá trình điều tra, xét xử vụ án có nhiều thiếu sót: CQĐT không thu giữ được số vật chứng (sợi dây dù, ổ khóa nhà bà Bông, các sợi dây thu giữ trong quá trình điều tra không liên quan đến sợi dây Nén dùng siết cổ nạn nhân, không lấy lời khai của chị Hồng để làm rõ cách buộc mô tơ để thực nghiệm lại cách thức cắt, vị trí cắt dây dù).

Kháng nghị của VKSND TC

Đáng chú ý, khi khám nghiệm hiện trường thu được 2 loại dấu chân, ở sân (dấu bàn chân phải dài 23cm, rộng 9cm, rộng gót 4,5cm) và mặt ghế salon (dài 22cm, rộng bàn 8,5cm, rộng gót 4cm). CQĐT đưa chiếc ghế salon của gia đình bà Bông đến trại giam để Nén đứng lên ghế, kết quả dấu chân của Nén thu được dài 22,5cm, rộng 8,5cm, rộng gót 4cm. Theo giải thích của CQĐT, khó tiến hành giám định so sánh được dấu vết bàn chân của Nén và dấu vết bàn chân thu tại hiện trường vì nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể bị sai lệch.

VKSND TC khẳng định, bản án sơ thẩm căn cứ vào các dấu chân để lại hiện trường, kết quả so sánh kích thước dấu chân nhưng không tiến hành xác định sự đồng nhất giữa dấu vết bàn chân để lại hiện trường và dấu vết bàn chân của Nén và giải thích “do có nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể bị sai lệch” rồi cho đó là dấu chân của Nén, nhận định này không có cơ sở khoa học.

Trong khi đó, lời khai nhận tội ban đầu của Nén không phù hợp với hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi. Các lời nhận tội sau của bị cáo cũng không thống nhất, mâu thuẫn với lời khai của chị Hồng và một số nhân chứng. Ban đầu Nén nói, dùng tay bóp cổ, sau cho rằng, dùng dây qua cổ rồi giật mạnh làm bà Bông ngã ngửa sau đó mới siết cổ bằng dây. Không chỉ vậy, còn vênh nhau cả vị trí sát hại nạn nhân. Nhiều lời khai Nén nói, giết bà Bông ở nhà trên nhưng không phủ chăn lên xác, sau khi gây án không tắt đèn. Nhưng chị Hồng có lời chứng rằng, đèn tắt. Giết bà Bông xong, Nén đi đâu, làm gì còn chưa được làm rõ.

Ngoài ra, biên bản khám nghiệm tử thi cho thấy, trên người bà Bông còn một vết bầm xuất huyết hình chữ V ở vú trái. Nén khai, đứng sau quàng dây qua cổ rồi giật mạnh ra phía sau làm bà Bông ngã ngửa xuống đất rồi tiếp tục siết dây cho đến khi bà Bông không còn phản ứng gì. Vậy vết thương này cơ chế hình thành từ đâu?

“Bản án sơ thẩm mô tả, Nén vào bếp thì thấy bà Bông đang ngủ, nhưng cáo trạng lại thể hiện, Nén vào nhà thì bà Bông đang ngủ trên giường. Tòa cấp sơ thẩm kết án Nén về tội “Giết người”, “Cướp tài sản” là chưa đủ căn cứ” – kháng nghị nêu.

Vì các lẽ trên, VKSND TC kháng nghị một phần bản án hình sự sơ thẩm số 96/2000/HSST ngày 31/8/2000 của TAND tỉnh Bình Thuận, đề nghị TAND TC xét xử vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy phần tội danh và hình phạt của bản án sơ thẩm đối với Nén, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm để điều tra lại theo thủ tục chung.

Với kháng nghị này, ông Nén có cơ hội được minh oan lần 2. Nếu tới đây, TAND TC tuyên bị cáo không phạm tội “Giết người”, “Cướp tài sản” thì ông Nén “lập kỷ lục” trong lịch sử tố tụng khi 2 lần hàm oan và được giải oan.