Gần 2 năm sau khi vụ hỏa hoạn khiến 13 người thiệt mạng và 25 người khác bị thương tại xưởng may gia công mũ giày vải Thuận Phát ở thôn Đại Hoàng II, xã Tân Dân, huyện An Lão, Hải Phòng, những người có liên quan đang phải chịu sự trừng phạt của pháp luật bởi sai sót mình gây ra, nguyên nhân cũng đã được cơ quan chức năng làm rõ.

Tuy nhiên, với người dân trong vùng họ vẫn tin vào một lý do khác khiến cho “người âm” tức giận mà “bắt” nhiều người làm ở đó phải chịu tội, đó là lời đồn “ma báo oán” khi “dám cả gan dựng nhà vệ sinh trên mộ người chết”.

Ngọn lửa cháy trên mảnh đất… “chôn người”

Tìm về xưởng giày da tại thôn Đại Hoàng 2, xã Tân Dân - nơi xảy ra vụ cháy kinh hoàng xảy ra vào ngày 29/7/2011 khi trời đã nhá nhem tối. Tiếp chúng tôi là ông Vũ Thanh Tùng, người nhà đối diện nơi xảy ra vụ việc. Từ khi vụ hỏa hoạn diễn ra dẫn đến chết người, nhà xưởng đó bị bỏ hoang, thấy “phí” quá nên ông Tùng đã mượn tạm để làm chỗ chứa chậu cây cảnh và mái bờ-rô. Theo quan sát của PV, khu nhà xưởng bây giờ tối tăm, ẩm thấp, bởi những đống cát và mùi xi măng trộn lẫn vào nhau.

Ông Tùng cho biết, sau khi vụ cháy thảm khốc xảy ra, những người trong làng đã xì xào bàn tán, cho rằng những người trong xưởng may gặp nạn là do sử dụng… nhà vệ sinh được đặt trên mộ người chết. Hàng loạt những sự kiện khó lý giải đã xảy ra trong làng khiến không ít người dân mỗi khi đi tới khu xưởng may bị cháy là… ù té chạy.

Đặc biệt chuyện Bùi Văn Luyện (46 tuổi, cha của cháu Bùi Thị Huyền, một nạn nhân trong vụ cháy) vốn ít học nhưng bỗng nói tiếng nước ngoài vanh vách, sau đó nổi cơn điên, mê sảng, nói lảm nhảm. Rồi đột nhiên anh Luyện tự xưng là “cụ tổ” của dòng họ “nhập vong để cứu con cháu”. Thế nên anh Luyện hô hoán gì, chị vợ và mọi người trong họ đều răm rắp nghe theo. Anh Luyện còn sai con cháu đi mua vàng mã đem đốt rồi rắc quanh nhà. Không những thế anh Luyện còn liên hồi mắng: “Sao chúng mày dám tiểu tiện lên đầu người ta?” khiến mọi người thất kinh khi liên tưởng đến lịch sử của mảnh đất xảy ra vụ cháy.

Ông Tùng cho biết: “Toàn bộ những ngôi nhà làm ở hai bên đường thuộc dãy nhà ông đang ở đều được làm trên nền của khu “đám mạ” – nơi an táng người chết - và xưởng giày da cũng không nằm ngoài khu đất đó. Đến năm 1997, khi có chính sách mới, con đường nhựa của xã được mở qua khu đất này, chính vì thế các khu mộ cũng đã được di dời mà diện tích đất ở hai bên mặt đường cũng đã được xã tổ chức chia lô bán cho người dân. Từ khi đó khu này trở nên sầm uất hơn”- theo ông Tùng, chủ của mảnh đất và Bùi Thị Sự, một người dân trong vùng.

Đến cuối tháng 5/2011 Nhiếp Thiếu Phong (SN 1970, quốc tịch Trung Quốc, tạm trú tại thôn Đại Hoàng 2, xã Tân Dân, huyện An Lão) đã thuê mảnh đất này của chị Sự để mở xưởng may mũi giày gia công tư nhân với giá 4,5 triệu đồng/tháng. Khi Phong tiến hành đào móng để xây dựng nhà may thì có đào được ở khu đất đó hơn chục bộ hài cốt còn lưu lại nhưng không hương khói “tạ tội” mà dấm dúi mang ra ngoài nghĩa trang cách khu nhà xưởng không xa để chôn cất. Và sau khi xưởng may đi vào hoạt động được hơn 1 tháng thì xảy ra vụ cháy “kinh hoàng”.

Chưa chứng minh được đặt nhà vệ sinh trên mộ người chết

Tuy nhiên, “Tôi không tin vào chuyện có hồn ma báo oán như người nói. Sau khi sự việc xảy ra tại xưởng may, nhiều người sợ quá không dám bén mảng đến nên tôi đã mạnh dạn đề nghị với chính quyền xã cho mượn lại diện tích xưởng may làm nơi để vật liệu làm chậu cảnh và mái bờ-rô”, ông Tùng nói.

Ông Vũ Thanh Tùng, nhà đối diện nơi xảy ra vụ việc

Ông Tùng chia sẻ: “Từ khi ông mượn khu đất làm xưởng đến nay, trên nền nhà luôn đổ đầy xi măng, cát, nước… ẩm thấp, bụi bẩn vây quanh nhưng tôi chẳng thấy bất cứ hiện tượng tâm linh nào xuất hiện cả, ngoài ra tôi cũng chưa một lần tiến hành cúng lễ trên khu đất này. Có lẽ do mọi người sợ quá mà suy đoán lung tung”.

Dẫn tôi sang bên xưởng may trước kia và bây giờ là nơi để vật liệu làm chậu cây cảnh, ông Tùng nói: “Toàn bộ nhà xưởng đều được bao bọc kín bằng tôn lạnh, có làm chống nóng bằng trần nhựa. So với 2 năm về trước thì nhà xưởng này vẫn thế, không bất cứ một ai dám động đến vì họ sợ bị báo oán.

Năm ngoái, mưa bão đã thổi bay mất mấy tấm tôn ở phía dưới của nhà xưởng khiến bây giờ nó trở lên dột nát. Hôm xảy ra vụ cháy, vì ở đối diện nên tôi đã chứng kiến sự việc từ đầu tới cuối. Hôm ấy (ngày 29/7/2011) vào cuối buổi chiều có 2 anh thợ hàn leo lên phía đầu mái nhà xưởng để hàn dây chống sét, những hạt lửa khi hàn bắn ra đã rơi vào bên trong tấm nhựa chống nóng gây cháy tấm xốp rồi rỏ xuống phía trong nhà xưởng gây cháy các vật dụng. Vì cháy bắt đầu từ cửa, trong xưởng lại toàn đồ dễ cháy nên ngọn lửa nhanh chóng lan nhanh, ép các công nhân chạy ngược vào trong. Những người chết phần lớn do bị ngạt khí chứ không phải bị chết cháy”.

Trao đổi với PV, ông Phạm Văn Đảm, Phó chủ tịch UBND huyện An Lão xác nhận: “Khu đất xảy ra vụ cháy gần 2 năm về trước ở thôn Đại Hoàng 2, xã Tân Dân trước kia chính là nơi dành để chôn cất những người đã khuất. Chính quyền cũng đã nắm bắt được thông tin xuất hiện những lời đồn mang tính chất mê tín về nguyên nhân dẫn đến vụ cháy nên sau khi vụ cháy diễn ra. Chính quyền địa phương đã phối hợp với cơ quan công an cùng với các nhà sư tổ chức buổi lễ cầu siêu cho 13 nạn nhân thiệt mạng trong đám cháy để trấn an dư luận”.

Ngoài ra, theo ông Đạm, tại phiên tòa xét xử sơ thẩm về vụ cháy này vào ngày 31/7/2012, HĐXX đã chỉ rõ nguyên nhân vụ “thảm họa” kinh hoàng là do xưởng may được xây dựng không có lối thoát hiểm, thiếu trang thiết bị phòng chữa cháy. Đến khi đi vào hoạt động, chính quyền địa phương vẫn không nắm vững được xưởng may có được cấp phép xây dựng hay không, có đảm bảo an toàn về lao động, an toàn về phòng chống cháy nổ hay không? Chính sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương đã góp phần để xảy ra vụ cháy này.

Ông Đảm khẳng định: “Không có chuyện hồn ma báo oán trong vụ cháy ở xưởng may, đó là tin đồn hoang tưởng mà người dân thêu dệt nên. Có thể do anh Luyện thương nhớ 2 người con của mình quá mà gây ảnh hưởng đến tinh thần, nói năng lung tung. Chẳng ai có thể tin vào điều nhảm nhí đó để đi đào nơi đặt nhà vệ sinh nhà xưởng lên mà xem ở đấy có hài cốt người đã khuất thật hay không, đó cũng không phải là trách nhiệm của cơ quan chức năng”.

Khoảng 16h30 ngày 29/7/2011 tại xưởng may gia công mũ giày vải Thuận Phát ở thôn Đại Hoàng II, xã Tân Dân, huyện An Lão, Hải Phòng đã xảy ra vụ cháy kinh hoàng khiến 13 người chết và 25 người bị thương. Ông Tùng kể lại rằng, xưởng may này được thiết kế theo hình ống, khung thép chịu lực, tường xây bằng gạch… và chỉ mở duy nhất một cửa ra phía ngoài đường. Ngọn lửa bắt đầu từ phía cửa chính rồi nhanh chóng lan dần vào trong, nơi các công nhân đang làm việc. Một số người làm ở gần đường, nhanh chân chạy được ra ngoài, phần còn lại không còn lối nào chạy thoát, đành lui dần, ép sát về phía cuối tường rồi chịu cảnh ngọn lửa dần dần lan tới, thiêu cháy từng nạn nhân.

Hậu quả vụ cháy làm 13 người tử vong, 25 người bị bỏng. Theo kết luận pháp y, các nạn nhân tử vong do bị ngạt khói khi cháy – bỏng nặng. Đối với 25 người bị thương, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an Hải Phòng kết luận, những nạn nhân này bị bỏng từ 24 - 90%. Về lâu dài, các nạn nhân đa số bị hạn chế vận động khớp, các vết sẹo lồi tồn tại vĩnh viễn, cần được can thiệp bởi các phẫu thuật thẩm mỹ. Bản giám định của Viện khoa học hình sự kết luận điểm xuất phát cháy nằm phía trên trần của gian số 1. Nguyên nhân do quá trình cắt hàn tôn trên mái làm bắn các vảy hàn có nhiệt độ cao. Tổng thiệt hại tài sản của xưởng may là hơn 302 triệu đồng.