Tuổi cao đồng nghĩa sức khỏe suy giảm, nhất là nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, gan thận, đái tháo đường, máu nhiễm mỡ … Vì vậy, để duy trì, cải thiện sức khỏe bản thân những người trung cao tuổi cần cân bằng ăn uống, năng vận động để giữ sức khỏe dẻo dai, tinh thần lạc quan, minh mẫn.

Càng lớn tuổi, chức năng các bộ phận trong cơ thể sẽ dần suy giảm gây ra nhiều bệnh tật ở tuổi trung niên. Tuy nhiên, bác sĩ chuyên khoa tiêu hoá và gan mật Tiền Chính Hoằng (Trung Quốc) cho biết, dù đây là chuyện không thể tránh khỏi nhưng hoàn toàn có thể làm chậm quá trình nhờ việc duy trì những thói quen ăn uống, sinh hoạt tốt.

Cụ thể, bác sĩ giới thiệu về trường hợp một cụ ông hơn trăm tuổi - cụ Thuỵ (Trung Quốc). Qua siêu âm, bác sĩ bất ngờ phát hiện rằng tình trạng gan của cụ trẻ khoẻ hơn một người 28 tuổi cùng đến khám tại bệnh viện. Gan của cụ Thuỵ không hề có dấu hiệu gan nhiễm mỡ hay xơ hoá, mạch máu trong gan rõ ràng, khoẻ mạnh.

Hình ảnh siêu âm gan của cụ ông 100 tuổi

Khi được hỏi về bí quyết giữ gìn sức khoẻ, cụ ông cho biết chế độ ăn uống của mình hoàn toàn bình thường, không kén chọn đồ ăn. Cụ Thuỵ thường ăn cháo với thịt kho, rau và đậu phụ vào bữa sáng. Tuy nhiên, cụ cũng tiết lộ thêm:

“Khi còn trẻ, do cuộc sống khó khăn nên tôi thường câu cá ăn làm thức ăn chính cho 3 bữa mỗi ngày. Bao năm qua vẫn vậy. Đến khi về già mới có cơ hội ăn nhiều thịt hơn."

Cụ ông cũng kể trước thường ăn đậu phụ lên men và dưa chua nhưng sau khi bước sang tuổi 30 thường gặp các vấn đề về dạ dày nên đã hạn chế những thực phẩm này. Không chỉ gan mà bác sĩ Tiền Chính Hoằng còn mô tả vẻ ngoài của cụ ông nhiều nhất chỉ như người 80 tuổi. Cụ Thuỵ có thể tự đi khám bệnh một mình mà không cần sự giúp đỡ của người khác khi lên xuống xe và thần trí cũng hết sức nhanh nhẹn, minh mẫn.

Cá có tác dụng thần kỳ trong việc bảo vệ gan

Các bác sĩ khẳng định, việc ăn cá thường xuyên có tác dụng bảo vệ gan mạnh mẽ. Cá rất giàu chất dinh dưỡng, trong đó có axit béo không bão hoà, vitamin B6… rất có lợi cho gan:

1. Axit béo không bão hòa

Nomura Kijuro, chuyên gia về bệnh gan của Nhật Bản, chỉ ra rằng các axit béo không bão hòa đa như DHA và EPA trong cá có thể ức chế quá trình tổng hợp chất béo trung tính ở gan và làm giảm sự tích tụ chất béo trung tính trong gan. Đồng thời cũng ngăn ngừa gan nhiễm mỡ hiệu quả.

Ngoài ra, DHA và EPA còn có thể giúp ức chế tình trạng viêm, tránh viêm gan mãn tính và ngăn ngừa ung thư gan.

2. Vitamin B6

Mayuko Kikuchi, chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng của Nhật Bản, giải thích rằng các loại cá như cá hồi, cá thu đao, cá ngừ, cá ngừ… rất giàu vitamin B6. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, vitamin B6 có thể ngăn ngừa tích tụ mỡ trong gan và ngăn ngừa gan nhiễm mỡ.

Chính vì vậy, chuyên gia dinh dưỡng đã khuyến nghị những người thường xuyên sử dụng rượu bia nên ăn nhiều cá hơn mỗi ngày sau khi uống rượu để giảm bớt những tổn thương gan.

3. Elastase

Elastase là một loại enzyme do tuyến tụy của bò hoặc lợn sản xuất, có thể duy trì tính đàn hồi của mạch máu, tránh kết tủa chất béo và canxi, đồng thời ngăn ngừa hiệu quả các bệnh như bệnh tim, xơ hóa tế bào gan và gan nhiễm mỡ.

Tuy nhiên, tuyến tụy lợn và bò rất khó mua được. Thay vào đó, cá hoặc mực cũng chứa chất dinh dưỡng tương tự như elastase, rất hiệu quả trong việc bảo vệ gan.

Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) khuyến nghị, trung bình người lớn trưởng thành tiêu thụ 250 đến 2.000 mg axit béo không bão hòa EPA và DHA mỗi ngày.

Cùng với đó, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến nghị người lớn khỏe mạnh nên ăn 3 phần hải sản nhiều chất béo. Với những người mắc bệnh tim mạch vành thì nên tiêu thụ trên 1.000 mg axit béo không bão hòa mỗi ngày.

Chuyên gia dinh dưỡng Lâm Vũ Vi cho biết, khi nấu các loại hải sản, đặc biệt là cá, nên chế biến bằng phương pháp luộc, hấp, chiên bằng nồi chiên không dầu để tránh mất quá nhiều dưỡng chất. Ngược lại, nếu chiên rán ở nhiệt độ quá cao sẽ tiêu tốn gần một nửa lượng axit béo không bão hoà.

Ngoài ra, nếu nấu canh cá tốt nhất nên uống cả phần nước canh để hấp thụ đầy đủ nhất chất dinh dưỡng.

Thói quen giúp bảo vệ chức năng gan hiệu quả

Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống có thể giúp bảo vệ chức năng gan hiệu quả.

1. Chế độ ăn uống lành mạnh

Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng thực phẩm, giàu chất dinh dưỡng, hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và hạn chế sử dụng rượu, bia là cách hiệu quả để bảo vệ chức năng gan.

Mọi người nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau củ tươi, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá giàu chất béo không bão hòa đa omega-3, sữa ít béo và các loại dầu thực vật lành mạnh.

2. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Chất lượng giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tổng thể nói chung và sức khoẻ của gan nói riêng.

3. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục ít nhất 30 phút một ngày, ít nhất 4 lần/tuần giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giúp gan hoạt động hiệu quả.

Mọi người có thể lựa chọn những môn thể thao yêu thích hoặc thực hiện các bài tập thể dục đơn giản như đi bộ, bơi lội, hoặc làm vườn. Tất cả đều mang lại lợi ích cho sức khỏe, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về gan.

Tuy nhiên, mọi người nên lựa chọn chế độ luyện tập phải phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.

4. Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp mọi người theo dõi tình trạng sức khoẻ của bản thân và phát hiện bệnh kịp thời.