Dễ thở hơn

Kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 9 (POR9) vụ kiện chống bán phá giá cá tra tại thị trường Mỹ áp dụng đối với các lô hàng xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn từ 8/2011 - 7/2012 vừa được Bộ Thương mại Mỹ (DOC) chính thức công bố.

Theo đó, thuế suất áp dụng cho 2 bị đơn bắt buộc là CTCP Vĩnh Hoàn (VHC) và CTCP Hùng Vương (HVG) lần lượt là 0,03 USD/kg và 1,20 USD/kg, giảm nhiều so với mức 0,19 USD/kg và 1,29 USD/kg từ kết quả của đợt xem xét lần thứ 8 (8/2010-7/2011).

Thực tế, mức thuế này vẫn cao hơn nhiều so với POR7 do DOC tiếp tục chọn Indonesia thay vì Bangladesh là quốc gia thay thế để tính biên độ phá giá, trong khi Indonesia được cho là không thuộc các nước có nền kinh tế tương đồng với Việt Nam, khi mà chỉ số GNI của nước này gấp đôi Việt Nam và GDP gấp 4 lần Việt Nam.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho biết, với kết quả POR9, có thể thấy DOC ngày càng siết chặt quy trình tính toán các dữ liệu, chọn quốc gia thay thế để tính biên độ phá giá áp cho Việt Nam một cách không thống nhất và mang tính bảo hộ trong các kỳ xem xét gần đây, gây bất lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam.

Dẫu sao, thuế suất mới này cũng khiến các doanh nghiệp đang xuất khẩu cá tra vào thị trường Mỹ cũng như các nhà đầu tư vào cổ phiếu của những doanh nghiệp này bớt “nhấp nha nhấp nhổm” và cảm thấy "dễ thở" hơn. Trong lần xem xét sơ bộ POR9, mức thuế suất đưa ra cao hơn nhiều so với kết quả cuối cùng của POR8, cụ thể đối với VHC là 0,42 USD/kg và HVG là 2,15 USD/kg.

Lúc đó, có ý kiến cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu phải chịu mức thuế như kết quả sơ bộ POR9, vì với giá xuất khẩu trung bình chỉ khoảng 3 - 3,5 USD/kg thì lợi nhuận của các doanh nghiệp này sẽ bị “ăn mòn”.

Ngoài VHC và HVG, các doanh nghiệp xuất khẩu cá khác là bị đơn tự nguyện chịu thuế suất chung là 0,42 USD/kg, giảm so với mức POR8 là 1,29 USD/kg và mức sơ bộ POR9 là 0,99 USD/kg.

Trong 2 tháng đầu năm 2014, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ đã tăng 32%. Thị trường Mỹ đứng từ vị trí thứ 2 sau EU đã vươn lên vị trí dẫn đầu trong các thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 22% tổng sản lượng xuất khẩu.

Tương lai sáng hơn

Bản tin Nhà đầu tư tháng 3/2014 của VHC cho biết, doanh thu xuất khẩu quý I/2014 của Công ty đạt 42,8 triệu USD, giảm nhẹ so với cùng kỳ do chi phí nguyên liệu cao hơn. Tuy nhiên, VHC kỳ vọng doanh thu sẽ phục hồi trở lại từ quý II/2014 do thuế suất xuất khẩu vào thị trường Mỹ giảm. Năm 2013, doanh thu xuất khẩu vào thị trường Mỹ của VHC đạt 93,6 triệu USD.

Đến cuối tháng 3, VHC đã cơ bản hoàn thành các khung nhà thép của dự án Nhà máy collagen. Theo dự kiến, Nhà máy collagen có công suất thiết kế 2.000 tấn collagen và gelatin mỗi năm sẽ đi vào hoạt động từ đầu năm 2015, đóng góp đáng kể vào doanh thu và lợi nhuận cho VHC.

Các chuyên viên phân tích dự báo, doanh thu và lợi nhuận của VHC sẽ tăng lần lượt 11,7% và 53,7% trong năm 2014. VHC đang giao dịch tại mức PE 2014 tương lai 6,6 lần, thấp nhất trong các công ty cùng ngành.

Đối với HVG, từng là một trong số ít doanh nghiệp cá ít bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế chống bán phá giá của Mỹ do xuất khẩu gián tiếp qua CTCP Xuất nhập khẩu Thủy sản An Giang (AGF). Tuy nhiên, sau khi HVG nâng tỷ lệ sở hữu tại AGF nhằm chi phối và nắm quyền kiểm soát thì AGF trở thành công ty con của HVG và cũng chịu chung mức thuế chống bán phá giá POR9 với HVG là 1,2 USD/kg.

Theo đánh giá của CTCK Maybank Kim Eng, AGF có khả năng vẫn giữ được thị phần xuất khẩu sang Mỹ (chiếm 65,2% tổng sản lượng xuất khẩu) dù kết quả POR9 cuối cùng như thế nào. AGF đã đưa ra kế hoạch 2014 với doanh thu thuần tương đương với mức năm 2013 khoảng 3.000 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận trước thuế tăng 244% lên khoảng 120 tỷ đồng dựa trên lợi thế giá cá tra nguyên liệu thấp và giá xuất khẩu cải thiện. Điều sẽ tạo yếu tố tích cực cho HVG khi hợp nhất kết quả kinh doanh của AGF trong năm 2014.