Để chuẩn bị tốt nhất cho việc tiếp nhận tàu ngầm Hà Nội tới đây, trước đó, đầu tháng 11/2013, nhà thầu Nga đã chuyển giao trung tâm đào tạo thủy thủ tàu ngầm tại Cam Ranh cho Hải quân Nhân dân Việt Nam.

Theo đó, buổi ký kết chuyển giao diễn ra tại Moscow. Trước đó, hơn 40 sĩ quan Hải quân Nhân dân Việt Nam đã trải qua một năm rưỡi học tập tại Nga theo chương trình đào tạo các giáo viên và huấn luyện viên cho trung tâm đào tạo. Sau khi được đào tạo ở Nga và trở về nước, các sĩ quan Hải quân Việt Nam sẽ trực tiếp vận hành hệ thống huấn luyện tàu ngầm trong nước.

Chi phí để xây dựng trung tâm huấn luyện này tuy không được tiết lộ nhưng theo Izvestia, tổng chi phí sẽ cao hơn giá một chiếc tàu ngầm Varshavyanka. Izvestia cho biết thêm, trung tâm huấn luyện gồm 2 tòa nhà. Một tòa nhà chứa một tàu ngầm mô phỏng với 30 thiết bị luyện tập riêng và được kết nối thành một mạng lưới chung.

Các thiết bị luyện tập này mô phỏng chính xác các vị trí điều khiển của mỗi thủy thủ như trên tàu ngầm thật. Tuy nhiên, thay cho các chỉ số thực như độ sâu, tốc độ, tình trạng mục tiêu, thiết bị sẽ sử dụng thiết bị mô phỏng điện tử được vi tính hóa.

Để mô phỏng các điều kiện thực tế, trung tâm huấn luyện có một bể nước với máy phóng ngư lôi 533 mm và áp suất tăng dần. Các thủy thủ tàu ngầm tương lai của Việt Nam phải tập sơ tán từ tàu ngầm dưới sự giám sát của các huấn luyện viên.

Việc Nga chuyển giao trung tâm huấn luyện tàu ngầm cho Việt Nam mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong công tác huấn luyện và đào tạo đội ngũ sĩ quan và thủy thủ tàu ngầm - một lĩnh vực còn mới mẻ với Hải quân Việt Nam.

Ông Vladimir Khoroshev, đại diện Hiệp hội khoa học-sản xuất Avrora cho biết, Trung tâm huấn luyện sẽ có mô hình giống như một chiếc tàu ngầm không có phần khung cứng và sẽ được lắp ráp trên bờ biển. Và “ruột” của con tàu này do Avrora chế tạo cùng với gần một trăm công ty Nga chuyên cung cấp thiết bị cho tàu ngầm.

Cũng theo ông Vladimir Khoroshev, trung tâm đào tạo có sàn chao đảo chuyển động trên ba mặt phẳng và cho phép tái hiện tình hình thực tế trên biển khi gặp bão, tàu rung lắc, nghiêng mạn lúc lặn sâu và nổi lên mặt nước.

Nếu thủy thủ thực hiện một động tác sai, ngay lập tức sẽ có cảm nhận thể chất – sàn sẽ nghiêng lệch hay nhô vọt lên trên, mô phỏng chính xác tình hình của một con tàu thật. Trong đó, mọi chuyển động đều sát với hiện thực đến mức tối đa.

Tại trung tâm có bể bơi đặc biệt, nơi thủy thủ tàu lặn sẽ học cách phản ứng trong môi trường giả định có khói ngạt, cần dập lửa bằng những phương tiện khác nhau, thực hiện công tác sửa chữa, và nhanh chóng rời khỏi tàu qua đường ống phóng ngư lôi.

Việc xây dựng cơ sở hạ tầng cho tàu ngầm Kilo đòi hỏi một chi phí không hề nhỏ so với chi phí mua tàu. Tuy nhiên, thử hình dung những nhiệm vụ mà một căn cứ tàu ngầm cần phải đảm nhận mới thấy hết được sự phức tạp của nó.

Tàu ngầm Kilo có thể là những con "quái thú" dũng mãnh khi ra khơi, nhưng khi neo đậu ở căn cứ, chúng trở nên dễ tổn thương trước các đòn tấn công của kẻ thù. Vì vậy, trên thế giới, các tàu ngầm thường được bảo vệ rất cẩn thận bởi hệ thống an ninh và thường được neo đậu trong những đường hầm bằng bê tông có thể chịu được bom đạn cỡ lớn.

Bên cạnh các cơ sở kỹ thuật là các cơ sở hậu cần sẵn sàng cung cấp những vật dụng cần thiết cho những chuyến ra khơi của nhiều tàu ngầm cùng lúc. Ở Cam Ranh trước đây, Liên Xô luôn duy trì một hầm lạnh khổng lồ chứa được trên 250 tấn thực phẩm.

Ngoài ra còn có hệ thống thông tin liên lạc, chỉ huy tác chiến, hệ thống trang thiết bị phục vụ cho huấn luyện với rất nhiều phương tiện hiện đại. Cùng với đó là doanh trại nghỉ ngơi cho các kíp tàu ngầm và các bộ phận khác.

Không chỉ xây dựng trung tâm hậu cần kỹ thuật hiện đại để đón Kilo, Bộ Quốc phòng còn quyết định thành lập lữ đoàn tàu ngầm hiện đại đầu tiên của Hải quân Việt Nam tại Cam Ranh - Lữ đoàn 189 vào tháng 5/2013.

Lữ đoàn 189 có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, hiệp đồng với các lực lượng bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Việc thành lập Lữ đoàn 189 đánh dấu bước phát triển mới trong lộ trình xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.