Sau 3 ngày xét xử công khai tại Tòa án nhân dân TP. Hải Phòng, chiều 30/8, Hội đồng xét xử phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao đã tuyên bác kháng cáo của 8 bị cáo trong vụ án “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin). Bản án phúc thẩm cũng quyết định giữ nguyên mức án, trách nhiệm bồi thường dân sự của các bị cáo như bản án hình sự sơ thẩm đã tuyên.

Bào chữa cho các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm, các luật sư đưa ra một số lí lẽ đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cũng như trách nhiệm bồi thường dân sự cho các bị cáo so với bản án sơ thẩm đã tuyên. Theo các luật sư bào chữa, do thực hiện chủ trương thí điểm trong hoạt động mô hình kinh tế tập đoàn, cụ thể là tập đoàn Vinashin, cho phép tập đoàn này kinh doanh đa ngành, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, nên xẩy ra những hạn chế, bất cập, sai phạm.

Những thiệt hại của Vinashin còn do phải chịu tác động mạnh mẽ của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng. Các Luật sư đề nghị Hội đồng xét xử cân nhắc những tình tiết giảm nhẹ như đóng góp của các bị báo trong quá trình công tác, điều kiện, hoàn cảnh gia đình và nhân thân tốt của các bị cáo trước khi phạm tội.

Trao đổi, tranh tụng với những kiến nghị, bào chữa của các Luật sư, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao giữ quyền công tố tại phiên tòa khẳng định quan điểm: Các bị cáo trong vụ án đều là những người có chức vụ, quyền hạn; được giao trọng trách quản lý, điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh, tài chính, tài sản của Tập đoàn Vinashin và các doanh nghiệp thành viên của tập đoàn này nhưng đã có hành vi cố ý làm trái các quy định của pháp luật, quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế. Xét tổng thiệt hại chung của vụ án này, các bị cáo đã phạm tội thuộc về trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.

Nói lời sau cùng trước tòa, bị cáo Phạm Thanh Bình đã thừa nhận trách nhiệm và hành vi vi phạm pháp luật của mình trước pháp luật, trước trách nhiệm được giao. Bị cáo gửi lời xin lỗi tới tập thể kỹ sư, công nhân, người lao động Tập đoàn Vinashin; Bị cáo Bình cùng 7 bị cáo còn lại đề nghị Hội đồng xét xử tiếp tục cân nhắc, xem xét các tình tiết giảm nhẹ hình phạt, trách nhiệm bồi thường dân sự; mong được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật.

Trên cơ sở đánh giá toàn diện hồ sơ, chứng cứ vụ án và kết quả thẩm vấn, tranh tụng; xem xét phần bào chữa của Luật sư; đại diện Viện Kiểm sát, nguyên đơn dân sự, lời khai của người làm chứng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định, tại phiên tòa phúc thẩm, hầu hết các bị cáo còn lại đều đã thừa nhận hành vi phạm tội, phù hợp với bản án hình sự sơ thẩm đã tuyên.

Hành vi của Phạm Thanh Bình và các bị cáo trong vụ án này diễn ra ở nhiều nơi, nhiều địa phương trên địa bàn cả nước. Ngoài thiệt hại về tiền của, tài sản của Nhà nước, hành vi phạm tội của các bị cáo còn làm đình trệ sản xuất kinh doanh, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư đối với ngành công nghiệp tàu thủy Việt Nam và nền kinh tế Việt nam; ảnh hưởng to lớn đến sản xuất, đời sống của hàng chục ngàn lao động; gây dư luận xấu, sự bất bình, giảm sút niềm tin trong xã hội.

Trong vụ án này, bị cáo Phạm Thanh Bình là người được giao trọng trách đứng đầu Tập đoàn nhưng đã không làm tròn nhiệm vụ được giao; có nhiều hành vi sai phạm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; thuộc trường hợp phạm tội nhiều lần. Bản án sơ thẩm đã cân nhắc các tình tiết giảm nhẹ của bị cáo và mức án sơ thẩm đối với bị cáo là phù hợp; thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, đồng thời có tác dụng giáo dục, răn đe và phòng ngừa chung.

Trong quá trình xét xử phúc thẩm, các bị cáo Trần Văn Liêm, Trần Quang Vũ, Tô Nghiêm, Nguyễn Văn Tuyên, Hoàng Gia Hiệp, Đỗ Đình Côn không đưa ra được căn cứ mới để giảm nhẹ mức án cùng số tiền phải bồi thường. Hội đồng xét xử cho rằng, bản án của tòa sơ thẩm đối với các bị cáo này là có cơ sở.

Riêng bị cáo Trịnh Thị Hậu, quá trình thẩm vấn, tranh tụng tại phiên tòa phúc thẩm đã làm rõ, bị cáo Hậu đã gây thiệt hại tại 2 dự án với số tiền hàng chục tỷ đồng của nhà nước. Hội đồng xét xử kết luận mức án tại phiên sơ thẩm dành cho Trịnh Thị Hậu là phù hợp và không oan cho bị cáo.

Về trách nhiệm bồi thường dân sự, tòa án phúc thẩm cho rằng, cách tính số tiền bồi thường của các bị cáo đối với thiệt hại tại các dự án của tòa sơ thẩm là phù hợp, không có cơ sở để giảm nhẹ mức bồi thường đối với các bị cáo.

Trên cơ sở đó, Hội đồng xét xử phúc thẩm quyết định không chấp nhận kháng cáo của các bị cáo; giữ nguyên bản án sơ thẩm về hình phạt và mức bồi thưởng trách nhiệm dân sự.

Theo đó, bị cáo Phạm Thanh Bình lĩnh mức án 20 năm tù giam. Bị cáo Trần Văn Liêm 19 năm tù giam; Tô Nghiêm 18 năm tù giam. Bị cáo Nguyễn Văn Tuyên chịu mức án 16 năm tù giam; Trịnh Thị Hậu 14 năm tù giam; Hoàng Gia Hiệp 13 năm tù giam; Trần Quang Vũ 11 năm tù giam và Đỗ Đình Côn 10 năm tù giam về tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng theo quy định tại Khoản 3, Điều 165 Bộ Luật hình sự.

Các bị cáo còn buộc phải bồi hoàn các khoản tiền liên quan đến sai phạm của mình trong từng vụ việc như bản án sơ thẩm đã tuyên. Theo đó, các bị cáo Phạm Thanh Bình, Trần Văn Liêm phải liên đới bồi thường cho Công ty TNHH MTV vận tải Viễn Dương Vinashin mỗi bị cáo hơn 495 tỷ đồng.

Phạm Thanh Bình và Nguyễn Văn Tuyên và Đỗ Đình Côn phải liên đới bồi thường cho công ty Cổ phần CNTT Hoàng Anh chia phần mỗi bị cáo Bình và Tuyên gần 14 tỷ đồng; bị cáo Côn gần 7 tỷ đồng.

Phạm Thanh Bình và Tô Nghiêm còn phải liên đới bồi thường cho Công ty TNHH Một thành viên CNTT Cái Lân chia phần mỗi bị cáo gần 17 tỷ đồng.

Bị cáo Bình và Nghiêm còn phải bồi thường cho Công ty nhiệt điện Cái Lân theo phần mỗi bị cáo hơn 16 tỷ đồng. Bị cáo Trần Quang Vũ phải bồi thường cho Tổng Công ty CNTT Nam Triệu hơn 25 tỷ đồng (bị cáo Vũ đã bồi thường 1 tỷ đồng).

Phiên tòa phúc thẩm đã tuân thủ đúng các quy định về trình tự và thủ tục của pháp luật tố tụng hình sự, thực hiện đúng tinh thần cải cách tư pháp; đúng người, đúng tội. Đây là phiên tòa giải quyết một phần vụ án về những sai phạm xảy ra tại Vinashin. Những hành vi sai phạm khác của các bị can và những người liên quan sẽ tiếp tục được cơ quan chức năng điều tra, làm rõ và đưa ra xét xử trong những phiên tòa tiếp theo.