Từ tâm thần đến vô sinh

Chị Hà Thị Hải, đường Hàn Thuyên (TP. Nam Định) lấy chồng là “trưởng tộc”. Vì thế, vừa về làm dâu được ít ngày, mẹ chồng đã bảo: “Nếu như không sinh được con trai thì dâu nhà này coi như vô giá trị”. Bà dẫn chị đến ông lang trong xã để bốc thuốc “sinh con trai”. Chị ròng rã uống thuốc trong vòng nửa năm thì thụ thai. Ngay từ tuần thứ 6, mẹ chồng chị đã hối thúc đi siêu âm xem thai nhi là “trai hay gái”. Nghe bác sĩ phán “giống mẹ”, mặt mẹ chồng chị Hải sa sầm.

Những ngày sau đó, bà tỏ ra lạnh nhạt, bắt chị làm nhiều việc trong nhà cho dù chị mang thai mệt mỏi. Đến khi chị sinh, chồng đi công tác xa, chị cũng không được chăm sóc, phải tự giặt giũ, chăm sóc con và cơm nước cho cả nhà.

Theo dự báo, tỷ lệ giới tính khi sinh tại Việt Nam sẽ tăng lên 115 vào năm 2015 và “ổn định” cho đến giữa thế kỷ. Dự tính đến năm 2050 trở đi, sẽ có khoảng 3-4,3 triệu đàn ông không có phụ nữ để kết đôi.

Sau khi con chị được nửa năm, mẹ chồng chị lại tiếp tục cho chị uống thuốc Đông y của một ông lang khác. Còn bắt chị ăn mặn, ăn các thức ăn có lợi cho “nam tính” đến mức chị phát sợ. Chị gầy rộc, xơ xác, suốt ngày ám ảnh lo lắng. “Lúc nào tôi cũng ám ảnh về việc mang thai, đến mức mất ăn, mất ngủ, đầu lúc nào cũng kêu ong ong. Tôi sợ có thai đến mức không dám gần chồng” - chị Hải cho biết.

Câu chuyện của chị Hải không hiếm ở Nam Định. Nghiên cứu “Thực trạng tỷ số giới tính khi sinh tỉnh Nam Định năm 2011” cho thấy, có tới 43,4% người được hỏi cho biết họ bị áp lực sinh con trai. Nhiều người bị cha mẹ thúc ép, dằn vặt vì trách nhiệm có con trai nối dõi tông đường, thờ cúng tổ tiên. Hiện tỷ lệ giới tính sau sinh của Nam Định nằm trong “top” 10 tỉnh cao nhất cả nước: 120,1/100.

Chị Lê Thị Nhung (Kinh Môn, Hải Dương) đã kiên trì cuộc đua “con trai” 10 năm nay. Có 1 cô con gái ngoan ngoãn, xinh đẹp, nhưng chị vẫn coi như “không có”. Chồng chị là giám đốc doanh nghiệp lớn, nhiều tài sản, nên chị canh cánh nỗi ám ảnh “đẻ con trai để kế nghiệp tài sản”.

Chị sợ không đẻ được con trai thì chồng chị sẽ “đi gửi” ở người khác. Nghe đồn chỗ nào có thể biến khao khát của mình thành hiện thực, chị đều tìm đến. Suốt ngày chị chẳng lo làm ăn chỉ ngồi đo nhiệt độ cơ thể, tính ngày rụng trứng, rồi “bày binh bố trận” để chồng “tác chiến”. Nhưng con thứ 2 đã 5 tuổi mà chị vẫn chưa có thai lại. Đi khám tại bệnh viện mới biết chị bị vô sinh thứ phát, rất khó có con nữa.

TS Lê Cương Văn Vệ - Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội cho biết, nhiều phụ nữ áp dụng các biện pháp “giời ơi” để mong có con trai, họ dễ bị viêm nhiễm phụ khoa, khiến vòi trứng bị tắc, phá thai nhiều lần cũng gia tăng viêm nhiễm, thủng dạ con hoặc dạ con rất yếu, khó có thể giữ thai...

TS Dương Quốc Trọng – Tổng Cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) cũng cho biết, áp lực sinh con trai khiến nhiều phụ nữ “phát điên”, sức khỏe tinh thần suy sụp… Những điều này không chỉ phá hủy cuộc sống của họ mà còn khiến gia đình lục đục, hạnh phúc tiêu tan.

Giải pháp “chân kiềng”

Tỷ số giới tính khi sinh nam/100 nữ trong 7 năm nay ở Việt Nam không ngừng tịnh tiến, năm 2011 là 111.9, năm 2012 là 112.3.

“Cần vận động thay đổi quan niệm có con trai để nhờ vả lúc già, thay đổi về quyền thừa kế tài sản, sở hữu tài sản của phụ nữ trong gia đình...” - Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nói tại hội thảo do Bộ Y tế tổ chức ngày 3/11 ở Hà Nội.

Tại hội thảo quốc gia về mất cân bằng giới tính khi sinh hôm 3/11, các đại biểu đã thảo luận, nhất trí 3 phương pháp lớn nhằm chặn đứng “dòng lũ” mất cân bằng giới tính. Đặc biệt, nhiều tỉnh đã vận động cả nhà chùa và cha xứ trở thành các tuyên truyền viên dân số.

Còn về thực thi pháp luật, trong thời gian tới, nếu cơ sở y tế nào vi phạm việc chẩn đoán giới tính thai nhi, phá thai vì lựa chọn giới tính… sẽ bị phạt tiền, đóng cửa phòng khám và rút giấy phép hành nghề của bác sĩ… Biện pháp cuối cùng và “nhiều mới mẻ” là hỗ trợ gia đình sinh con gái một bề. Trẻ em gái và người già cô đơn không nơi nương tựa sẽ được hỗ trợ; gia đình sinh con một bề là nữ sẽ không phải đóng học phí, trợ cấp cho trẻ em gái học khá giỏi, cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí…