Nhờ cái tài ấy, mà anh Châu Văn Sự ở bản Mai Thượng xã Xuân Hòa (Bảo Yên – Lào Cai) đã cứu hàng nghìn người thoát khỏi cái chết. Chưa một lần nào anh Sự chịu bó tay trước những ca rắn cắn, cho dù đó là loài rắn chứa chất kịch độc.

Thung lũng rắn độc

Từ thị trấn Phố Ràng của huyện Bảo Yên xuôi theo đường bộ, rồi đi đò qua dòng sông Chảy mới đến được xã Xuân Hòa. Núi Đại Thần hùng vĩ hiện ra như bức tường thành che chở cho dân làng. Theo ông Nguyễn Xuân Thanh – Bí thư Đảng ủy xã Xuân Hòa, ở địa phương có núi Đại Thần là nơi linh thiêng với nhiều câu chuyện truyền thuyết đầy màu sắc liêu trai. Đối diện đó là đồi Khuẩy Chắn uốn lượn như hình con rắn lớn bao bọc lấy xã Xuân Hòa.

Các cụ cao niên người địa phương cho rằng, chính đồi Khuẩy Chắn và núi Đại Thần là những bức tường của thần linh, biến Xuân Hòa thành một “lòng chảo” của núi, thành thung lũng của rắn độc.

Xưa kia, khi những cánh rừng già còn nguyên vẹn thì đó là nơi sinh sống của những loài rắn độc và hung dữ nhất. Các cao niên còn cho hay, núi Đại Thần là nơi trú ẩn của loài rắn khổng lồ được gọi là rắn mây. Bây giờ thì hầu như không ai còn nhìn thấy nữa, chứ trước đây, rắn xuất hiện ở cả một vùng hoang sơn rộng lớn.

Ông Nguyễn Xuân Thanh – Bí thư Đảng ủy xã Xuân Hòa cho biết: “Ở vùng núi này thì có đủ loại rắn, từ hổ mang đến rắn lửa, rắn lục… Có nhiều người bị rắn cắn rồi. Bây giờ, số nhiều là rừng trồng chứ không phải rừng nguyên sinh nên rắn lớn cũng ít xuất hiện”.

Một trong những thợ bắt rắn ở địa phương đã từng nhìn thấy rắn khổng lồ ở núi Đại Thần là ông Hoàng Bích. Gặp chúng tôi ở trụ sở UBND xã Xuân Hòa, ông Bích kể lại: “Đấy là đận trước năm 2000, khi tôi đi săn rắn thì bất ngờ thấy trong hang đá có tiếng động lạ. Tôi đốt lửa đi vào thì thấy một con rắn hổ mây lớn như con trăn. Vì sợ quá nên tôi chỉ còn biết đứng chôn chân mà nhìn. Thấy ánh lửa, con rắn khựng lại, đứng thẳng lên, mắt đỏ như lửa, phùng mang to như cái quạt mo phì phì nhìn tôi”.

Sau thời gian đó, ít ai thấy ông Bích lên núi Đại Thần săn rắn. Người ta chỉ còn thấy ông quanh quẩn bắt rắn ở những cánh rừng phía đồi Khuẩy Chắn hoặc ở các con suối dưới chân núi. Và cũng không biết từ bao giờ, vùng đất dưới chân núi Đại Thần lại trở thành thung lũng rắn độc. Vùng đất này cũng xuất hiện nhiều “thần y” chữa trị rắn cắn, và cũng nhiều người hành nghề bắt rắn siêu tài.  

Biệt tài bắt rắn

Một trong những thợ săn nổi tiếng được mệnh danh là “thần rắn” là anh Châu Văn Sự, sinh năm 1970, người dân tộc Tày. Chúng tôi tìm đến anh nhưng ngôi nhà sàn vắng tanh không bóng người. Một người hàng xóm cho biết anh đang vào rừng bắt rắn.

Phải chờ đến gần tối, anh Sự mới trở về nhà. Anh bảo: “Hôm nay bắt được có 3 con rắn hổ mang, ra đến cửa rừng gặp khách mua nên bán luôn. Dạo này rắn ít, khó tìm và cũng khó bắt hơn trước”.

Theo lời anh Sự, ngay từ nhỏ anh đã được theo chân bố vào rừng bắt rắn. Cha anh là ông Châu Văn Thường từng là một thợ săn nổi tiếng ở Lào Cai. Anh sống được, lớn lên được cũng là nhờ con rắn. Hằng ngày, cha con anh đều lên rừng vào núi bắt những con rắn to nhất, dài nhất và độc nhất để về bán lấy tiền đong gạo.

Chưa người bị rắn cắn nào mà anh Sự không chữa được

Anh bảo: “Cái nghề bắt rắn là bạc nhất, chẳng biết sống chết lúc nào. Nhìn thấy con rắn là thích nhưng cũng đồng nghĩa với việc đang đối mặt với tử thần. Người ta bảo, sinh nghề tử nghiệp nên tôi cũng lo lắm”.

Bỏ qua những âu lo về nghề, anh Sự bật mí cho chúng tôi cách bắt rắn khác thường: Không dùng gậy cũng không dùng móc câu mà dùng 1 dây dài có ma sát buộc kiểu thòng lọng. Khi nhìn thấy rắn thì đuổi theo rồi quăng dây thắt nút con rắn lại, y như bắt rắn mà dùng võ vậy.

Tuy nhiên, theo anh Sự cách bắt này không đơn giản. Người thợ phải biết cách và được thực hành nhiều lần. Nếu không sẽ khó bắt được rắn, ngược lại còn bị rắn quay lại trả thù. Chính vì để đề phòng, ngoài các phương thuốc bí truyền mang trong người, anh Sự còn mang theo một thân cây khoai lang. Lý giải điều này, anh Sự cho biết: “Nếu rắn quay lại cắn, dùng gậy đánh sẽ là vô ích, chỉ dùng cây khoai lang mà quật xuống thì mới khiến con rắn bị gẫy khúc và nằm yên”. Đánh rắn bằng thân cây khoai nghe thì rất khó tin nhưng đó là bí quyết có thật của anh Sự.

42 tuổi đời thì đã có hơn 30 năm làm nghề bắt rắn, nhưng anh Sự bảo, làm cái nghề này cũng không giàu được, chỉ đủ ăn mà thôi. Với lại bắt rắn cũng phải chờ mùa chứ không phải lúc nào cũng bắt được.

Ông Hoàng Văn Bích, người bị rắn cắn từng được anh Sự chữa khỏi

Cứu người bằng thuốc gia truyền

Từ lúc anh Sự theo cha đi bắt rắn cũng là lúc được thừa hưởng phương thuốc gia truyền mà dòng họ để lại để chữa trị khi bị rắn cắn. Nhưng mãi đến năm 18 tuổi, anh Sự mới đủ tự tin để chữa cho bệnh nhân.

Anh Sự kể: “Ca đầu tiên là chữa cho ông Hoàng Văn Đạt ở bản Mai Thượng. Khi ấy, ông Đạt bị rắn hổ mang cắn vào tay, độc tố đã phát tác khiến bệnh nhân kiệt sức, sưng phù chân tay. Tôi vào rừng lấy lá thuốc, giã ra cho uống, chỉ một lúc sau là chân tay trở lại bình thường, phục hồi sức khỏe”.

Thậm chí, có những ca rắn cắn bệnh viện trả về mà anh Sự vẫn chữa được. Như trường hợp ông Bính – Trưởng bản Chuân bị rắn cắn, gia đình đã đóng quan tài, căng phông bạt lo hậu sự. Vậy mà được anh Sự cho uống thuốc, vì độc tố đã ngấm sâu trong cơ thể nên anh Sự phải pha chế thuốc mạnh hơn. Chỉ vài tiếng sau, bệnh nhân tỉnh lại và 3 ngày sau thì đi làm bình thường.

Nhiều người không tin vào phương thuốc của anh nên đã có người thách đố: Nếu chữa khỏi cho bệnh nhân thì anh Sự sẽ được xe máy và tiền? Anh Sự chữa khỏi nhưng không lấy một xu. Anh bảo: “Chữa bệnh là cứu người chứ không phải vì tiền. Nếu vì lời thách đố mà chữa thì tôi không bằng con rắn độc. Hơn 20 năm nay, tôi đã chữa cho hàng nghìn người bị rắn cắn ở khắp tỉnh Lào Cai này nhưng tôi không đòi hỏi ai phải trả tiền bao giờ”.

Theo anh Sự, phương thuốc gia truyền mà anh thừa hưởng là 1 loại cây trong rừng có chất kịch độc, thậm chí còn gấp chục lần độc lá ngón. Anh đã nhiều lần đem loại cây này về vườn nhà để trồng nhưng không thành công. Anh Sự cũng cho rằng, với loại nọc cực độc của rắn thì cũng phải có một loại chất kịch độc khác át chế. Độc trị độc chính là bí quyết duy nhất trong bài thuốc chữa rắn cắn của anh Sự.