Chúng tôi tìm về thăm gia đình em Hồ Thị Loan (17 tuổi, ở thôn Đông Dương, Hải Dương, Hải Lăng, Quảng Trị) vào một chiều mưa tầm tã. Vừa chạm chân tới nhà chúng tôi đã nghe tiếng hú hét ghê rợn của bố Loan. “Mỗi khi thời tiết thay đổi là ba em lại lên cơn hú hét như vậy. Hồi đầu em còn sợ nhưng bây giờ thì cũng quen rồi”, đang lúi húi nhóm lửa nấu bữa cơm trưa cho người bố tâm thần, Loan lí nhí nói.

Loan cho biết, hiện tại chỉ có em và đứa em út ở chăm sóc bố còn các anh chị em khác đều đã tứ tán khắp nơi. Trong căn nhà dột nát tứ bề với ngổn ngang chăn màn, áo quần nhàu nhĩ và đủ loại vật dụng hư hỏng do người cha tâm thần mang về làm “đồ chơi” càng làm căn nhà nhỏ trở nên bộn bề.

Trò chuyện một lúc thì ông Đoàn Thuông (70 tuổi) và bà Phan Thị Hoa (69 tuổi), ông bà ngoại của Loan, sang chơi. Gặp chúng tôi, bà Hoa nghẹn ngào kể về tình cảnh của gia đình đứa cháu bất hạnh của mình. Bà Hoa kể, vào năm 1988, con gái bà là chị Đoàn Thị M., SN 1967 (đã mất) cưới anh Hồ Dự, SN 1962 ở cùng thôn. Tuy cuộc sống hai vợ chồng trẻ còn chật vật nhưng khá hạnh phúc, đầm ấm. Từ năm 1990 đến năm 1996, vợ chồng chị M. liên tục sinh 6 đứa con. Đó là các cháu Hồ Thị Châu (SN 1990), Hồ Văn Pháp (SN 1991), Hồ Văn Đức (SN 1993), Hồ Thị Nga (SN 1994), Hồ Thị Loan (SN 1995), Hồ Văn Út (SN 1996).

Đàn con 6 đứa nheo nhóc ra đời càng làm gánh nặng oằn lên đôi vai của đôi vợ chồng trẻ. Khi gia cảnh ngày càng khó khăn, đầu năm 1997, anh Dự khăn gói vào miền nam làm thuê, còn chị M. ở lại quê làm đồng áng nuôi đàn con thơ. Thời gian đầu, anh Dự đều đặn gửi tiền về quê phụ giúp chị M. nuôi con. Tuy nhiên, chỉ một năm sau, anh Dự đột nhiên mắc bệnh tâm thần và được gia đình đưa về quê chữa trị. Dù đã chạy chữa nhiều nơi nhưng bệnh tình của anh Dự vẫn không hề giảm.

Nói đến đây, bà Hoa rơm rớm nước mắt kể lại nỗi đau kinh hoàng mà đứa con gái tội nghiệp của bà phải đột ngột hứng chịu. “Đó là một buổi trưa hè nắng gắt vào năm 1997, tui và hàng xóm bỗng nhiên nghe tiếng thét kinh hãi của con gái tui. Khi chạy sang đã thấy nó nằm trên vũng máu và chết ngay sau đó, còn thằng Dự thì cầm con dao dính đầy máu đứng cạnh bên đang hung hăng gào thét. Chính thằng Dự đã nổi cơn điên loạn và đâm chết vợ nó. Vợ chồng già tôi đau đớn vô cùng trước thảm cảnh này, lúc ấy vừa thương con vừa thương đàn cháu đến quặn lòng”.

Sau khi gây án, anh Dự bị công an bắt giữ nhưng sau khi giám định với kết quả bị tâm thần nặng nên đã được thả ra. Sau đó, gia đình đã đưa Dự vào điều trị tâm thần tại Bệnh viện Trung ương Huế nhưng vẫn bệnh tình vẫn không thuyên giảm và có dấu hiệu ngày càng nặng hơn.

Về phía đàn con thơ, lúc mẹ mất, đứa lớn nhất chỉ mới 7 tuổi, đứa nhỏ nhất là thằng Út mới chưa đầy 3 tháng. Nhìn đàn cháu thơ bé bất hạnh mà vợ chồng bà Hoa khóc cạn nước mắt. Do ông bà nội của các cháu đều đã qua đời nên ông Thuông, bà Hoa phải gánh vác việc nuôi dạy đàn cháu. Vợ chồng bà Hoa lại già yếu, hay đau ốm nên cáng đáng được một thời gian thì đành nuốt nước mắt gửi 2 cháu Đức, Nga ra trại mồ côi tỉnh nuôi dưỡng, các cháu còn lại ở với ông bà ngoại. Dù đã cố gắng hết sức nuôi cháu nhưng ông Thuông, bà Hoa cũng chỉ nuôi các cháu rau cháo qua ngày còn việc học hành dường như quá đỗi chông chênh... “Con Châu chỉ học đến lớp 4 thì nghỉ đi làm thuê mướn, thằng Pháp đến lớp 2 cũng nghỉ học đi chăn vịt thuê cho các gia đình trong vùng. May mắn hơn là con Nga và thằng Đức được trại mồ côi nuôi nên hiện đã học lên lớp 11 và 12. Vợ chồng già tôi cũng chỉ mong có sức khoẻ để còn gắng gượng nuôi con Loan (năm nay học lớp 10) và thằng Út (lớp 9) học hết cấp 3 kiếm cái chữ nuôi thân sau này chứ sức vợ chồng tôi cũng già yếu rồi, khó gắng thêm được nữa”, bà Hoa thều thào nói trong nghẹn ngào.

Hiện tại, ngoài một buổi đến trường, buổi còn lại Loan và đứa em út tranh thủ phụ giúp ông bà làm đồng áng, thái rau nuôi lợn, gà và chăm sóc người bố tâm thần. Nhìn dáng người gầy đét và đen nhẻm của hai chị em mồ côi mà ai cũng xót xa. “Chị em em cũng muốn được học tới nơi tới chốn mà khó khăn quá anh ạ. Giờ bọn em chỉ mong ông bà khoẻ mạnh lâu để còn chăm sóc em út, còn em chắc học hết lớp 12 cũng sẽ kiếm việc gì làm kiếm tiền phụ giúp ông bà nuôi em”, vừa cặm cụi bên bếp lửa nghi ngút khói nấu bữa cơm trưa, Loan rơm rớm nước mắt cho biết ý định của mình...