AFP dẫn lời trung tá Omar Tonsay, phát ngôn viên hải quân Philippines, ngày 15/5 cho hay tàu ngầm tấn công USS North Carolina của Mỹ hiện đang có mặt tại cảng Subic, cách bãi cạn Scarborough 234 km về phía tây. Thuộc lớp Virginia, tàu ngầm USS North Carolina được triển khai hồi năm 2008, với độ choán nước 8.700 tấn, sử dụng năng lượng hạt nhân kèm theo nhiều vũ khí tối tân như tên lửa hành trình Tomahawk, ngư lôi. Chiếc tàu ngầm này còn được trang bị khả năng tàng hình vào loại tối tân nhất của Mỹ và có thể di chuyển cực êm. Vốn dĩ, cảng Subic, thuộc tỉnh Zambales, từng là một căn cứ hải quân của Mỹ tại Philippines cho đến năm 1991. Vì thế, diễn biến lần này khiến người ta nhớ đến việc Mỹ gần đây đề nghị được đưa binh sĩ đến đồn trú không thường trực tại Philippines.

Tàu USS North Carolina hiện đang có mặt gần bãi cạn Scarborough. (Ảnh: WN)

Trả lời về việc USS North Carolina xuất hiện trong bối cảnh căng thẳng giữa Bắc Kinh với Manila xung quanh bãi cạn Scarborough, trung tá Tonsay cho rằng đây chỉ là hoạt động bình thường của hải quân Mỹ. Về phía Mỹ, báo The Philippine Star dẫn tuyên bố của sĩ quan chỉ huy USS North Carolina Richard Rhinehart: “Thủy thủ đoàn chúng tôi tự hào đóng góp vào sự cam kết của Mỹ đối với việc giữ vững quyền tự do hàng hải, hòa bình và ổn định trong khu vực”. Ngoài ra, thông cáo của Bộ Tư lệnh hải quân Mỹ khu vực Thái Bình Dương cho biết thêm rằng chiếc tàu này luôn sẵn sàng tác chiến đa nhiệm khi cần thiết. Chưa ghi nhận thông tin nào từ phía Mỹ và Philippines về việc tàu USS North Carolina sẽ ở lại cảng Subic trong bao lâu. Trung Quốc cũng chưa đưa ra bình luận nào về diễn biến trên.

Trong khi đó, căng thẳng giữa Bắc Kinh với Manila xung quanh bãi cạn Scarborough, vốn bùng phát từ ngày 8/4, vẫn chưa có dấu hiệu lắng dịu. Báo Kinh Hoa ngày 15/5 cho biết dẫn lời Đại sứ Trung Quốc tại Asean tuyên bố “sẽ chấm dứt việc ngư dân Philippines đánh bắt gần bãi cạn Hoàng Nham (tên mà Bắc Kinh đặt cho bãi cạn Scarborough - NV)”.