Hoa mắt vì... "tư vấn"

Để tìm hiểu thực hư về chuyện vô sinh từ...yên xe máy, chúng tôi có mặt tại hàng loạt cửa hàng bán phụ tùng xe máy trên phố Huế (Hà Nội). Tạt vào một cửa hàng treo hàng trăm chiếc vỏ yên với đủ loại kích cỡ chúng tôi được một thanh niên tên Hùng, tự xưng là chủ cửa hàng quảng cáo sản phẩm bọc yên xe máy ở cửa hàng mình: "Ngoài tác dụng tạo cảm giác thoải mái cho người điều khiển xe máy, nó còn chống mưa. Điều đặc biệt nhất có thông tin yên xe phơi nắng, nóng lên có thể gây vô sinh nam(?!). Đây là sản phẩm chống nóng duy nhất đối với xe máy. Không mua bây giờ, đến mùa hè giá tăng gấp đôi". Khi chúng tôi hỏi nghiên cứu nào kết luận yên xe nóng có thể gây vô sinh nam, Hùng tặc lưỡi: "Đọc báo người ta bảo thế, chứ tôi có phải là chuyên gia nghiên cứu đâu mà có thể nắm rõ được".

"Đấy có hàng trăm loại, chất liệu, các anh xem và chọn lựa kỹ rồi "phím" em. Chỉ cần 5 phút là em lắp xong. Giá cả in trên hàng, các anh cứ tham khảo. Đây là những sản phẩm có chất liệu bằng nilon, lớp mặt trên cùng là sợi bạc tản nhiệt nhập từ Hàn Quốc, Đài Loan và gia công ở Việt Nam. Nếu mua lẻ thì giá khoảng 80.000 - 400.000đ/chiếc, nếu mua với số lượng lớn thì em giảm 10%/", người chủ cửa hàng tên Hùng tiếp tục giới thiệu.

Phố Huế, nơi mua bán phụ kiện xe máy sầm uất bậc nhất Hà Nội.

Tuy nhiên, tại phố Huế, khi được hỏi về chất liệu của các sản phẩm này thì mỗi chủ cửa hàng lại "phán" một kiểu khác nhau. Người thì bảo vỏ yên xe được làm từ nilon cao cấp, người khác lại bảo nhựa tổng hợp. Thậm chí, có nơi còn khẳng định là bằng da... nhập từ Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc... Đi dọc con phố này, vào 5 - 6 cửa hàng nhưng cuối cùng người mua cũng chẳng biết chiếc vỏ yên chống nóng này được làm từ chất liệu gì và xuất xứ từ đâu.

"Chưa có cơ sở kết luận "vô sinh vì... yên nóng"

Theo bác sĩ chuyên khoa nam Nguyễn Bá Hưng, Viện phát triển và sức khoẻ cộng đồng, đến thời điểm hiện tại chưa có nghiên cứu thống kê về ảnh hưởng sức nóng của yên xe đến sự phát triển tinh hoàn, cũng như yên xe quá nóng có thể gây vô sinh đối với nam giới. Nhưng cũng có nghiên cứu cho thấy nếu nhiệt độ cao hơn 34,5 - 35,5 độ C, quá trình sản xuất tinh trùng sẽ bị hạn chế. Tuy nhiên, một lần nữa xin nhấn mạnh là chưa có nghiên cứu nào về việc yên xe nóng có thể dẫn đến vô sinh.

Trao đổi với phóng viên, PGS.TS Nguyễn Đức Lợi, Viện Công nghệ nhiệt lạnh (ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho biết: "Tôi được biết, vỏ yên xe chống nóng ngoài thị trường được cấu tạo từ các sợi nilon, hoặc nhựa tổng hợp. Sản phẩm này được thiết kế ở dạng lưới, gồm các dây mỏng kết lại. Xe máy để ngoài nắng, ánh sáng sẽ hấp thụ nhiệt độ làm cho yên xe rất nóng. Trong khi đóỏ, hầu hết yên xe máy hiện nay bên  ngoài là màu đen, trong là mút xốp.

Bọc yên xe chống nóng liệu có tác dụng đúng như quảng cáo?

Việc thiết kế màu đen cho yên xe là để chống bẩn, nhưng khi trời nắng, màu đen là màu hấp thụ nhiệt độ nhiều nhất. Hơn nữa, lớp mút xốp bên trong giữ nhiệt làm cho yên xe nóng lên, gây hại cho người sử dụng". Theo vị chuyên gia này, nên thiết kế vỏ yên xe với các loại màu sáng, để có thể chống được sự hấp thụ nhiệt.

"Tôi chưa từng nghe thông tin yên xe máy nóng hơn nhiệt độ cơ thể có thể gây ra vô sinh ở nam giới. Giả sử thông tin này là đúng đi chăng nữa thì liệu vỏ yên dạng lưới kia giảm được bao nhiêu độ để có thể hạ nhiệt? Thông tin này cần phải kiểm tra thật kỹ, tránh gây hoang mang cho người dân", PGS.TS Lợi nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, PGS.TS Đỗ Duy Kháng, trưởng phòng Công nghệ Polyme, Viện Hóa học cho rằng: "Khả năng tản nhiệt của những loại vật liệu vỏ yên xe máy theo tôi  là có. Tuy nhiên, việc nó tản nhiệt được đến đâu thì cần có những phân tích cụ thể mới có thể đưa ra kết luận được. Theo tôi, đối với xe máy, để hạn chế khả năng hấp thụ nhiệt của yên xe thì nên sử dụng các loại vỏ yên màu sáng".