Tại phương Đông, rồng còn là một biểu tượng mang tính chiêm tinh của một năm mới đang đến. Tại sao một sinh vật huyền thoại như trên lại được dành cho một danh dự đặc biệt như vậy? Rất có thể trong quá khứ, rồng không hoàn toàn chỉ là một sinh vật có trong những câu chuyện thần thoại.

Vĩ đại và… đáng sợ

Không biết con rồng đã xuất hiện trong những câu chuyện thần thoại của loài người từ khi nào, nhưng chắc chắn là từ rất lâu, gần như cùng với thời điểm loài người xuất hiện trên trái đất. Theo thần thoại của đạo Cơ đốc, rồng là biểu tượng của cái ác, nhưng cũng đồng thời là biểu tượng của sự thử thách để con người cố gắng vượt qua, chiến thắng chính bản thân mình.

Tuy nhiên, con vật huyền thoại có vẻ bề ngoài đáng sợ này không phải lúc nào cũng được coi là “nhân vật phản diện”. Đôi khi, nó được coi là sự thể hiện của một khởi đầu tốt đẹp, hay là một loài vật giúp đỡ cho chính con người. Trong truyền thuyết cổ của Trung Quốc, một con rồng có cánh đã giúp đỡ Hạ Vũ, vị vua đầu tiên sáng lập ra nhà Hạ, bằng cách kéo lê cái đuôi của nó xuống đất để tạo ra những con kênh cung cấp nước. Còn tại Việt Nam, ai cũng đều biết về truyền thuyết dẫn tới cái tên Thăng Long ngày xưa của thủ đô Hà Nội.

Biểu tượng công quốc Moskva với hình kỵ sĩ tiêu diệt rồng

Vấn đề là loài rồng có hình dáng thực sự như thế nào? Một văn tự cổ từ 600 năm trước còn lưu giữ được đã mô tả về loài vật này như sau: “Rồng là một loài rắn lớn nhất, và nói chung là loài vật lớn nhất trong tất cả các sinh vật sống trên trái đất. Nó có cái mõm lớn và những lỗ mũi hẹp để thở và thè lưỡi ra”. Nói chung, rồng thường được mô tả như những quái vật khổng lồ có hình dạng giống con rắn, thường gây kinh hoàng cho những người chứng kiến. Những chi tiết này cho thấy, cha ông chúng ta là những triết gia thực sự. Tuy nhiên lại nảy sinh một câu hỏi: Trí tưởng tượng của họ có thực sự phong phú như vậy không? Họ đã thực sự nghĩ ra tất cả những hình tượng này hay chúng đã từng tồn tại trên thực tế?

Cách đây không lâu, các nhà nghiên cứu từ Liên minh quốc tế Cryptozoology (ngành khoa học chuyên nghiên cứu và tìm kiếm những động vật mà sự tồn tại của chúng chưa được chứng minh) đã đi đến kết luận rằng, trên biểu tượng cổ của Moskva có mô tả một con quái vật có trên thực tế, chứ không phải là huyền thoại. Còn nhớ, hình ảnh người kỵ sĩ dùng ngọn giáo đánh bại con rồng có cánh đã xuất hiện trên biểu tượng của công quốc Moskva từ thế kỷ XV dưới thời Ivan III. Theo họ, có những bằng chứng cho thấy, những con thú kiểu như trên hoàn toàn có thể đã từng sống trong các khu rừng của Nga. Các tác giả của nhiều anh hùng ca hay tráng sĩ ca, tất nhiên không thể không có những chi tiết cường điệu hóa, nhưng dù sao vẫn dựa trên những chủ đề có thực, chứ không phải hoàn toàn bịa đặt ra. Trong sử thi toàn tập của Nga có ghi nhận một thông tin đề năm 1582 tại Novgorod, nhắc tới những con quái vật có hình dạng gần giống như rồng và cá sấu tấn công khiến người dân tại đó phải khiếp sợ. Vấn đề là nếu những con quái vật đó tồn tại thì chúng đã biến đi đâu và vào thời điểm nào?

Những giả thuyết

Những bằng chứng về những quái vật dạng rồng vẫn còn được ghi nhận cho đến tận ngày nay. Năm 1958, Ivan Efremov, một nhà văn viễn tưởng đồng thời là một nhà địa chất, cổ sinh vật học chuyên nghiệp, trong cuốn sách “Con đường của gió” đã kể về một hành trình tới Mông Cổ. Tại đây có một quái vật dạng rắn (giun) cỡ lớn có chất độc đã sát hại nhiều người chăn cừu và du khách. Người ta đã tổ chức nhiều cuộc thám hiểm, trong đó có cả sự chỉ đạo của chuyên gia về hệ động vật trên sa mạc John Thompson, nhưng đã không thể xác định con vật trên là gì. Nhiều khả năng đó là một loại rắn khổng lồ chưa từng được biết, có khả năng phun nọc độc từ xa. Nhà cổ sinh vật học người Pháp, Michell Raynal cho rằng, quái vật trên có thể thuộc một loài bò sát đã bị mất chân trong quá trình tiến hóa.

Một bình chứa phiên bản loài rồng đã được ngâm cồn của chuyên gia người Anh David Hart. Các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa thể khẳng định, đây là một mẫu giả mạo hay có thật.

Tại Nga hiện nay, có không ít những nhân chứng khẳng định đã bắt gặp những quái vật dạng rồng dưới nước tại Lipeski, Novgorod, Leningrad hay Biển Đen. Những quái vật dạng rồng và rắn khổng lồ thường được nhắc tới nhiều tại châu Phi. Tại sa mạc của Algeria, người ta đã bắn được một sinh vật dạng này dài tới 20m có đầu dài tới nửa mét. Còn phải kể tới những huyền thoại đáng sợ về “chủ nhân rừng rậm Madagascar” – một quái vật có thân hình dài và những cái móc lớn. Ấn tượng không kém là những câu chuyện của người dân châu Phi về quái vật ăn thịt tàn bạo “Tonpondrano” (Ông chủ của mặt nước biển) với cơ thể dài 25m có vảy bao phủ. Có điều hiện vẫn chưa có được những bằng chứng xác đáng về sự tồn tại của những quái vật trên.  Còn tại Đông Nam Á, trên một số hòn đảo Indonesia vẫn đang tồn tại loài thằn lằn lớn nhất trên thế giới là rồng đất Comodo, một loài động vật ăn thịt có chiều dài tới 3m. Dữ liệu cho thấy, còn có những loài thằn lằn lớn hơn như vậy từng sống trên trái đất gần 2 triệu năm trước.

Hoàn toàn có thể đánh giá một cách logic rằng, vẫn còn những quái vật dạng rồng (dù chỉ là kích thước nhỏ) vẫn đang ẩn náu đâu đó, dưới đáy đại dương hay trong những khu rừng rậm loài người chưa thể tiếp cận. Từ tất cả những bằng chứng thu thập được từ trước đến nay, có thể thống nhất định nghĩa rằng, rồng là một loại bò sát hung dữ ăn thịt biết bay (những dạng tắc kè, kỳ đà lớn cũng có thể xếp vào loại rồng hiện đại ngày nay). Những loại thú như vậy (có thể xếp vào nhóm Pterosauria) từng bay lượn trên bầu trời hành tinh chúng ta trong gần 200 triệu năm. Đến giữa kỷ Phấn trắng (90 triệu năm trước), loài Pterosauria trên thực tế đã biến khỏi trái đất, mở đường cho sự thống trị của họ Azhdarchidae – dạng thằn lằn bay lớn nhất trong lịch sử trái đất. Nhánh tiến hóa cuối cùng của họ Azhdarchidae là Quetzalcoatl – từng được người Maya gọi là loại rắn thần – rất có thể là chủ đề của nhiều truyền thuyết của con người liên quan đến rồng.

Giai đoạn khí hậu trở lạnh trên toàn cầu khoảng 65 triệu năm trước đã là nguyên nhân chính xóa bỏ sự thống trị trên toàn cầu của loài Pterosauria. Nhưng điều này không có nghĩa là chúng đã hoàn toàn bị tuyệt chủng. Một ngày đẹp trời nào đó, bạn hoàn toàn có thể bắt gặp những sinh vật dạng rồng. Khoa học không bao giờ bác bỏ một khả năng như vậy.