Nhóm người nước ngoài nói trên đến thu mua nông sản, thủy sản với nhiều hình thức khác nhau. Họ dùng nhiều thủ đoạn hòng qua mặt cơ quan chức năng để mua hàng nông sản đưa đi Trung Quốc.

Tuyển lựa sầu riêng, nhúng thuốc, dán tem...

Nghe tin người Thái Lan xuất hiện và có dấu hiệu thu mua sầu riêng trên địa bàn huyện Cai Lậy, chúng tôi lân la nhiều ngày để xác minh địa chỉ cụ thể, số lượng người và mục đích của họ khi vào VN.

Chúng tôi đến cơ sở thu mua sầu riêng của Công ty TNHH thương mại Thái Lan (gọi tắt là Công ty Thái Lan, trụ sở chính ở Q.Phú Nhuận, TP.HCM) có vựa thu mua trái cây tại chợ trái cây Long Trung đóng trên địa bàn xã Long Trung, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang.

Lúc này cơ sở có trên 20 công nhân nam nữ người VN và hai người Thái Lan đang thực hiện các công đoạn chuyển sầu riêng từ trên xe xuống rồi đem đến cho một nhóm người Thái Lan tuyển chọn, mang vào nhúng thuốc, dán chữ Trung Quốc lên cuống, xếp vào thùng giấy có dán chữ Trung Quốc và đóng thùng mang vào kho chờ đem lên xe đưa đi xuất khẩu.

Phì phà điếu thuốc trên miệng, một người Thái Lan dùng cây roi mây có quấn lớp nhựa ở phần đầu gõ từng trái sầu riêng. Khi chọn được trái ngon, đạt tiêu chuẩn, người này cho qua giỏ và ra dấu kêu người VN mang vào trong nhúng thuốc, dán tem và đóng thùng.

Một nhân công nữ đang dán tem chữ Trung Quốc vào sầu riêng cho biết những người Thái Lan chỉ việc gom và tuyển chọn sầu riêng, còn các công đoạn khác họ hướng dẫn để người địa phương làm.

Trong cơ sở của Công ty Thái Lan, các công đoạn thu mua, tuyển chọn sầu riêng đều nằm ở phía ngoài và có thể dễ dàng tiếp cận.

Riêng khu pha chế thuốc để nhúng sầu riêng tách biệt và có cửa đóng cẩn thận. Một người có quốc tịch Thái Lan đi vào khu pha chế thuốc rất lâu, một thời gian sau hai người VN ì ạch bưng ra một cái xô lớn thuốc dạng nước màu vàng sậm và thực hiện công đoạn nhúng từng trái sầu riêng vào.

Các nhân công ở đây cho biết mỗi thùng trên 40 lít thuốc có thể nhúng được 700 trái sầu riêng lớn, nhỏ. Mỗi ngày cơ sở này sử dụng khoảng 10 thùng thuốc do người Thái Lan pha chế.

Thâm nhập khu pha chế thuốc, chúng tôi thấy một người Thái Lan bơm nước lọc vào phuy khoảng 30 lít rồi cho bột màu vàng, thuốc màu xanh dạng lỏng, một ít thuốc màu vàng dạng lỏng, cùng những hóa chất khác rồi khuấy đều.

Khi phát hiện sự có mặt của chúng tôi, một người Thái Lan tỏ vẻ giận dữ và ra dấu đuổi chúng tôi ra khỏi nơi pha chế thuốc. Một công nhân nam đang nhúng sầu riêng vào thuốc cho biết khi nhúng thuốc thì trái sầu riêng bảo quản được lâu, chín đều và kiểm soát được thời gian chín.

Những người Thái Lan tuyển lựa sầu riêng để xuất đi cho ông chủ Trung Quốc.

Thu mua nông sản trái phép

Qua nhiều ngày trinh sát, sáng 6-12, Công an Tiền Giang phối hợp với Công an huyện Cai Lậy đã ập vào kiểm tra hành chính cơ sở trái cây của Công ty Thái Lan và cơ sở trái cây Sang Hương.

Tại đây, cơ quan công an phát hiện tám đối tượng có quốc tịch Thái Lan nhập cảnh, hành nghề tuyển lựa, gom trái cây tại VN trái pháp luật.

Làm việc với cơ quan công an, các đối tượng người Thái Lan khai tên Siriruang, Sursing, Aumsuepchue (làm việc tại cơ sở của Công ty Thái Lan) và Phaeyai, Phuangkan, Srikanmsuk, Kiadthawiphong, Sutham (làm việc ở cơ sở trái cây Sang Hương).

Các đối tượng này khai nhập cảnh vào VN hơn một tháng với hộ chiếu du lịch và lưu trú lại hai cơ sở trên, nhưng thực chất nhằm hoạt động gom và tuyển lựa sầu riêng đạt chất lượng để những cơ sở này xuất khẩu đi Trung Quốc và Indonesia.

Những người Thái Lan cũng khai họ được các ông chủ bên phía Trung Quốc và Indonesia cử sang VN chọn lựa những trái sầu riêng ngon, chất lượng để xuất sang bên đó.

Riêng công đoạn nhúng sầu riêng vào hóa chất thì họ hướng dẫn và để người địa phương làm. Nhóm người nước ngoài này thừa nhận với cơ quan công an rằng những loại thuốc, hóa chất do họ đem từ Trung Quốc sang.

Vựa trái cây Sang Hương do ông Khổng Minh Sang làm chủ. Ông Sang đã khai với cơ quan công an rằng cơ sở của ông đứng ra thu mua sầu riêng của nhà vườn và xuất khẩu sang Công ty Quốc Chính (Trung Quốc) qua cửa khẩu Tân Thanh. Xuất hàng qua đến nơi thì phía Công ty Quốc Chính sẽ chuyển khoản tiền về mà không có hợp đồng.

Hơn một tháng nay, Công ty Quốc Chính có cử năm người Thái Lan nhập cảnh vào VN với tư cách là du lịch để đến cơ sở của ông chọn lựa, kiểm tra sầu riêng theo yêu cầu của ông chủ Trung Quốc, trước khi xuất khẩu.

Ông Sang còn cho biết ông chỉ lo chỗ ăn ở, còn tiền công những người Thái Lan này đều do Công ty Quốc Chính chi trả. Sau khi những người Thái Lan đến lưu trú thì ông có khai báo với chính quyền địa phương nhưng không được hướng dẫn, đến khi công an kiểm tra ông mới biết việc lưu trú của những người nước ngoài này là vi phạm pháp luật.

Ông Sang cũng thừa nhận những loại thuốc mà người Thái Lan đem qua từ Trung Quốc là để nhúng sầu riêng vào nhằm thúc chín đúng thời điểm và bảo quản được lâu.

Còn bà Trần Thị Thu Thanh, phó giám đốc Công ty Thái Lan, cho biết việc thu mua sầu riêng tại địa phương là để xuất đi Indonesia. Trong sáu tháng nay, cơ sở của bà xuất đi Indonesia bốn container, mỗi container từ 400-850 thùng, mỗi thùng 18-18,5kg. Riêng đối với ba người Thái Lan có nhiệm vụ tuyển lựa và gom sầu riêng cho đạt chất lượng để bà xuất khẩu.

Theo cơ quan công an, hành vi vi phạm của những người Thái Lan có thể bị xử phạt từ 10-20 triệu đồng và chủ cơ sở cũng có thể bị xử phạt hành chính.

Tại hai cơ sở thu mua trái cây này, cơ quan công an lập biên bản thu giữ, niêm phong sáu mẫu thuốc không rõ nguồn gốc gồm một bịch bột màu vàng, một bình có chứa hóa chất dạng lỏng màu vàng, một chai thuốc lớn dạng nước màu xanh, một chai thuốc có chứa chất lỏng đặc màu trắng... của cơ sở thu mua trái cây của Công ty Thái Lan.

Cơ quan chức năng cũng niêm phong, thu giữ hai mẫu “thuốc” có chất lỏng đặc màu trắng tại cơ sở thu mua trái cây Sang Hương. Tất cả loại thuốc này đều không có nhãn mác và được những người Thái Lan mang từ Trung Quốc qua.

Sai quy định

TS Nguyễn Văn Hòa - viện phó Viện Cây ăn quả miền Nam - nói: “Một số loại trái cây xuất khẩu đi các nước, thỉnh thoảng nông dân cũng có sử dụng một số loại thuốc để xử lý cho chín đồng đều và bảo quản được lâu hơn. Tuy nhiên, các ngành chức năng quy định các loại thuốc này phải nằm trong danh mục cho phép và đều có nhãn mác rõ ràng. Việc những người nước ngoài mang thuốc không rõ nguồn gốc và không nhãn mác để sử dụng cho việc nhúng trái sầu riêng là sai quy định. Thời gian tới, chúng tôi sẽ phối hợp với các ngành chức năng tỉnh Tiền Giang tiến hành kiểm tra xem những sản phẩm này là gì và mục đích của họ sử dụng các loại thuốc trên”.

Tháng 1/2013, Công an Tiền Giang phát hiện ông Chen Si Leng, quốc tịch Trung Quốc, thu mua sầu riêng trái phép trên địa bàn huyện Cai Lậy. Công an xử phạt đối tượng này 15 triệu đồng và trục xuất về nước.

Ngày 16/4/2013, Công an Tiền Giang phát hiện Zang Wen Bin và Gao Rong có quốc tịch Trung Quốc đến thu mua khóm tại địa bàn xã Hưng Thạnh, huyện Tân Phước và đã xử lý, trục xuất về nước.

Tháng 7/2013, Công an Tiền Giang tiếp tục phát hiện ba người Trung Quốc đến Công ty TNHH Minh Thắng, thị trấn Vàm Láng, huyện Gò Công Đông thu mua mực tươi vận chuyển về Trung Quốc trái phép và đã xử lý theo pháp luật.