Dù chưa đưa ra kết luận cuối cùng nhưng một số cơ quan có trách nhiệm nhận định vụ cháy nổ tại Nhà máy Z121 (H.Thanh Ba, Phú Thọ) khiến hàng chục người chết có thể do trời mưa, dột mái làm ẩm pháo hoa, gây phân hủy rồi phát nổ.

Ngày 13/10, đoàn công tác của Chính phủ do Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải dẫn đầu đã đến hiện trường vụ cháy nổ kinh hoàng để chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả. Đi cùng đoàn còn có Bộ trưởng LĐ-TB-XH Phạm Thị Hải Chuyền, đại diện Bộ Quốc phòng cùng nhiều cơ quan liên quan.

Trong cuộc làm việc với lãnh đạo Tổng cục Công nghiệp quốc phòng và Nhà máy Z121 (Bộ Quốc phòng), tổ điều tra thuộc Bộ Quốc phòng cho biết, vụ cháy nổ có thể xuất phát từ phân xưởng 616 là nơi có chứa pháo hoa thành phẩm. Theo báo cáo, tại phân xưởng này có chứa loại pháo hoa tầm thấp. Việc pháo hoa phát nổ được lý giải là do tự bốc cháy với hai khả năng. Thứ nhất các hộp pháo hoa bị rơi đổ, cọ xát va đập dẫn đến cháy nổ. Thứ hai là do thuốc pháo hoa bị phân hủy và tự bốc cháy.

Tuy nhiên, bước đầu cơ quan điều tra đã loại bỏ nguyên nhân pháo hoa bị rơi đổ với lý do: các hộp chứa pháo hoa được bao gói bằng hộp các tông, sắp xếp chắc chắn nên không có khả năng tự rơi đổ. Do vậy, cơ quan điều tra nghiêng về khả năng pháo hoa bị phân hủy, tự bốc cháy. Hiện tượng này được giải thích: Cấu tạo vỏ quả pháo hoa bao gồm hai bán cầu được gắn với nhau bằng băng dính giấy, bên trong chứa viên màu, chất nhồi cháy (trấu tẩm thuốc đen). Trong các viên màu có viên đỏ, viên trắng có chứa thành phần hợp kim nhôm ma giê (Al-Mg) đóng vai trò làm chất cháy. Trận bão gần đây gây mưa nhiều, thời tiết ẩm, mái nhà kho bằng fibro xi măng có thể bị dột hoặc bị hắt nước làm nước mưa rơi vào quả pháo hoa. Khi đó quả pháo hoa bị ẩm, làm hỗn hợp

Al-Mg bị phân hủy tăng nhiệt âm ỉ nhiều ngày. Đến thời điểm nhất định tự bốc cháy gây cháy pháo hoa. Do lượng pháo hoa lớn, từ cháy đã dẫn tới nổ toàn bộ kho chứa pháo hoa. Khi nổ các pháo hoa bắn lên trời rơi vào các kho và khu vực sản xuất gây cháy nổ toàn bộ khu vực, cả trong nhà máy và bên ngoài nhà dân.

Có mặt tại hiện trường hôm qua, PV chứng kiến hàng trăm mét vuông nhà xưởng trong khuôn viên xí nghiệp bị san thành bình địa. Các phân xưởng trong xí nghiệp được xây dựng bằng bê tông và kết cấu sắt kiên cố nhưng đã bị sức ép thuốc nổ giật đổ ngổn ngang, cây cối gãy đổ. Tại đây, lực lượng công binh, hóa học đang khẩn trương phun nước làm mát, tẩy tiêu khói độc, thu dọn đống đổ nát. Phía ngoài cổng, lực lượng công an tỉnh phong tỏa hiện trường, không để người dân tiếp cận.

Theo thống kê của Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, thời điểm xảy ra vụ nổ có khoảng 206 cán bộ đang làm việc trong xí nghiệp. Trong cuộc họp với đoàn công tác của Chính phủ hôm qua, trung tướng Nguyễn Đức Lâm, Chủ nhiệm Tổng cục Công nghiệp quốc phòng cho biết đến thời điểm hiện tại đã có 23 công nhân xí nghiệp tử nạn, 71 người khác đang bị thương và được cấp cứu tại nhiều bệnh viện ở Phú Thọ và trung ương. Đến nay vẫn còn 5 thi thể bị cháy sém chưa thể xác định được danh tính. Gần như toàn bộ nhà xưởng, kho tàng đã bị phá hủy. Thiệt hại vật chất ước tính khoảng 50 tỉ đồng, trong đó có khoảng 20 tỉ đồng là sản phẩm pháo hoa thành phẩm. Tuy nhiên, con số thiệt hại này mới chỉ là của Nhà máy Z121, chưa tính được trong dân.

Còn theo báo cáo của tỉnh Phú Thọ, đến ngày hôm qua đã có 24 người chết, trong đó có 1 người dân, do nhà cháy về dập lửa thì bị cây đè chết; hơn 100 người bị thương được đưa vào các cơ sở y tế tỉnh Phú Thọ. Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ Hoàng Dân Mạc cho rằng các số liệu về vụ cháy nổ chưa thống nhất gây ra sự lo lắng cho người dân.