Báo cáo tổng hợp từ các địa phương đưa ra tại cuộc họp của Chính phủ ngày 20/2 cho thấy, tính đến đầu năm 2012 cả nước đã cấp được 35,397 triệu giấy chứng nhận các loại với tổng diện tích 20,3 triệu ha. Trong đó, cấp giấy chứng nhận theo quy định mới (Nghị định số 88/2009) đạt hơn 2,5 triệu giấy, với tổng diện tích hơn 1 triệu ha, gồm 295.000 giấy chứng nhận có tài sản gắn liền với đất.

Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2011, công tác cấp giấy chứng nhận đối với đất ở đô thị của cả nước chỉ mới đạt 63,5%, mới có 15 tỉnh hoàn thành trên 90%, còn 13 tỉnh đạt dưới 50%. Đặc biệt khu vực mới phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có tỷ lệ cấp đạt 19,3% tổng số căn hộ được duyệt. Hà Nội chỉ đạt 9,3%, Tp.HCM đạt 30%.

Trong khi đó, việc cấp giấy chứng nhận đối với đất ở nông thôn, đất nông nghiệp, lâm nghiệp đều đạt cao, từ 84 - 85%, trong đó nhiều tỉnh đạt trên 90%.

Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhìn chung, số lượng tồn đọng chưa cấp giấy chứng nhận các loại đất tập trung ở đất chuyên dụng, đất ở đô thị, giấy chứng nhận cho người mua nhà ở tại các dự án phát triển nhà ở, chung cư mini và các khu vực ven đô thị lớn. Phần lớn các trường hợp này không có có giấy tờ hợp lệ, đang vướng mắc, vi phạm pháp luật đất đai, xây dựng.

Cùng với đó, các văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất ở các địa phương còn thiếu cán bộ chuyên môn so với yêu cầu nhiệm vụ, kinh phí đầu tư đo đạc bản đồ địa chính, đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính còn hạn chế.

Trước tình hình này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu các địa phương triển khai thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các nhiệm vụ, giải pháp mà Thủ tướng đã chỉ đạo trước đó về cải cách hành chính trong lĩnh vực quản lý, cấp giấy chứng nhận nhà, đất, đặc biệt cần chú trọng xử lý cấp giấy chứng nhận những loại đất còn tồn đọng lớn, nhất là đất chuyên dùng, đất ở đô thị, dự án nhà ở.

Phó Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường làm đầu mối cùng Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng làm việc với thành phố Hà Nội và Tp.HCM rà soát, đánh giá đầy đủ tình hình chậm trễ trong cấp giấy chứng nhận đất đô thị, dự án nhà ở để trình văn bản xử lý giải quyết riêng.

Hai thành phố cũng cần tiến hành tổ chức kiểm tra việc chấp hành quy định về thủ tục cấp giấy chứng nhận các dự án nhà ở, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong quản lý đất đai, xây dựng, các trường hợp không chấp hành quy định kê khai đăng ký quyền sử dụng đất theo quy định.