Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là một trong những yếu tố để đánh giá tổng quan nền kinh tế của một quốc gia. Chỉ số giá tiêu dùng là tổng hòa của nhiều nhóm hàng như lương thực - thực phẩm, nhiên liệu, giáo dục, chỉ số vàng, chỉ số USD...

Tại Việt Nam, trong năm 2022, CPI được dẫn dắt bởi giá lương thực - thực phẩm và nhiên liệu. Trong đó, nhiên liệu là nhân tố có nhiều tác động và biến động mạnh trong năm 2022.

Trong năm 2022, giá xăng dầu thế giới đã tăng bình quân là 54,9%. Tại Việt Nam, nhờ những chính sách của Chính phủ mà việc tăng giá của mặt hàng xăng dầu có phần thấp hơn so với mặt bằng chung của thế giới.

Giá xăng dầu trong nước đã tăng tới 61,5% vào tháng 6/2022, góp phần khiếnCPI Việt Nam tăng 3,37% trong tháng đó. Đà tăng giá xăng dầu trong nước bắt đầu chậm lại từ tháng 7/2022 nhờ giá dầu thế giới giảm, thuế nhập khẩu mặt hàng xăng giảm 10 điểm phần trăm từ 20% xuống 10% vào đầu tháng 10/2022 và Bộ tài chính giảm thêm 50% thuế môi trường xuống 1.000 đồng/lít đối với xăng vào tháng 7 (từ 2.000 đồng/lít) và 500 đồng/lít đối với dầu diesel (từ 1.000 đồng/lít). Tháng 10/2022, giá xăng Việt Nam bắt đầu giảm khi giá dầu thế giới tháng 9 giảm trung bình 11,6% (Việt Nam tồn kho khoảng 1 tháng).

Trong năm 2022, giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh 34 đợt, trong đó giá xăng A95 giảm 2.590 đồng/lít; giá xăng E5 tăng 2.580 đồng/lít và giá dầu diezen tăng 4.030 đồng/lít. So với năm trước, giá xăng dầu trong nước bình quân năm 2022 tăng 28,01%, làm CPI chung tăng 1,01 điểm phần trăm.

Giá dầu Brent ở mức 84,2 USD/thùng tính đến ngày 29/12/2022. Nhu cầu tiêu thụ dầu trên thị trường thế giới sẽ tăng mạnh trong thời gian tới mặc dù sản lượng sản xuất dự kiến sẽ tăng nhẹ.

Theo EIA, sản lượng của OPEC dự kiến đạt 34,37 triệu thùng/ngày trong năm 2023 (so với 34,09 triệu thùng/ngày năm 2022), sản lượng của các nước ngoài OPEC sẽ đạt 66,3 triệu thùng/ngày trong năm 2023 (so với 65,84 triệu thùng/ngày năm 2022) và Mỹ dự kiến sẽ sản xuất 12,31 triệu thùng/ngày trong năm 2023 (so với 11,87 triệu thùng/ngày năm 2022).

Chứng khoán ACB nhận định, tình hình kinh tế toàn cầu sẽ bớt căng thẳng trong nửa cuối năm 2023 với khả năng FED tiếp tục tăng lãi suất trong nửa đầu năm 2023 và có thể bắt đầu cắt giảm lãi suất trong nửa cuối năm 2023 để ngăn chặn nguy cơ suy thoái của Mỹ. Nhu cầu và hoạt động tiêu dùng trên thế giới có thể phục hồi với tốc độ nhanh hơn, khiến giá dầu thế giới có thể tăng lên 100 USD/thùng trong nửa cuối năm.

"Trên cơ sở đó, chúng tôi kỳ vọng giá nhiên liệu trong nước của Việt Nam sẽ tiếp tục ổn định trong nửa đầu năm 2023 và có tác động hạn chế đến CPI", Chứng khoán ACB nhận định.