Đến Hà Giang, người ta không chỉ truyền tai nhau về những cánh đồng tam giác mạch, về cung đường phượt đẹp mê hồn, về cao nguyên đá, mà còn rủ rỉ dặn nhau nhớ ăn những món thật ngon để khi về còn nhớ mãi hương vị ấy.

Bánh cuốn phố cổ Đồng Văn

Trong cái chớm lạnh của mùa thu, còn gì tuyệt hơn khi được quay quần bên bạn bè nơi chiếc bàn nhỏ, hít hà cái nắng sớm, lẫn trong mùi khói bếp, mùi của bánh cuốn thơm phức. Nhìn thoạt qua thì bánh cuốn phố cổ Đồng Văn cũng giống bánh cuốn miền xuôi, cũng là bột gạo hấp tráng mỏng, nhưng bánh tráng mịn, mỏng, mềm và rất thơm hương vị riêng.

Nước dùng bánh cuốn cũng đậm đà, ngọt từ nước xương hầm, dậy thơm mùi hành khô, hành lá, mùi tàu thái nhỏ thêm miếng chả thơm. Bạn có thể xắt từng miếng bánh cuốn hoặc thả cả chiếc bánh vào bát nước chấm, thêm tí ớt, tiêu, nước dấm chua thì ngon phải biết.

Bánh thắng dền Mèo Vạc

Bánh thắng đền ở Hà Giang làm từ nếp hương, rất thơm và dẻo. Thắng dền cũng giống với bánh trôi tàu ở Hà Nội, mỗi viên bột được nặn to hơn đầu ngón tay cái chút chíu, cho vào nồi nước dùng luộc, khi nổi lên thì vớt ra.

Nước dùng là yếu tố rất quan trọng làm nên hương vị thơm ngon, độc đáo của món bánh này. Tuy được pha chế từ nước đường, gừng song mỗi người làm bánh luôn có bí quyết pha chế riêng để nước đảm bảo được độ cay, ngọt vừa phải. Thời tiết lành lạnh làm bát bánh thắng dền để cảm nhận hơi ấm lan tỏa giữa mênh mông mây trời của mảnh đất vùng cao.

Bánh tam giác mạch

Lên Hà Giang ngắm hoa tam giác mạch thì tất nhiên phải thưởng thức bánh tam giác mạch rồi. Dừng chân nơi phiên chợ đồng cao để thử hương vị bánh tam giác mạch nướng của đồng bào dân tộc Mông.

Để làm một chiếc bánh mềm, mịn không dễ bởi hạt tam giác mạch không dễ xay nhỏ mịn nếu xay tay. Sau khi nhào bột với nước để đúc thành chiếc bánh tròn dẹt, rộng hơn gang tay, người ta sẽ đem hấp chín. Còn khi ăn sẽ mang nướng trên bếp than cho nóng và thơm. Bẻ một miếng bánh vừa nướng xong còn nóng, bánh mềm xốp, nhai bùi bùi ngon miệng.

Cháo ấu tẩu

Đến Hà Giang mà chưa ăn cháo ấu tẩu thì coi như không biết gì về món ngon Hà Giang. Trời lạnh, tô cháo nóng bốc khói, thơm mùi đặc trưng, nhìn đã thấy ngon rồi. Cháo ấu tẩu có vị béo ngậy, thơm, cay và đặc biệt là vị đắng, vị của củ ấu tẩu. Khi mới ăn có thể bạn cảm nhận vị đắng bùi, khó nuốt nhưng ăn vài thìa đã thấy ngọt miệng, thơm ngon.

Nguyên liệu nấu cháo ấu tẩu là gạo nếp cái hoa vàng trộn gạo tẻ thơm nấu nhuyễn trong nước hầm xương và bột củ ấu, tuy đơn giản nhưng qua bàn tay chế biến của đồng bào nơi đây thì trở thành món ăn vô cùng độc đáo, bùi ngậy và no lâu.

Cơm lam Bắc Mê

Cơm lam Bắc Mê là đặc sản nổi tiếng của Hà Giang. Bạn có thể thưởng thức ngay tại cao nguyên đá hoặc mua về làm quà. Cơm lam được nấu bằng ống nứa, ống tre và nướng chín trên than, lửa. Đồng bào dân tộc thường làm món cơm này để mang theo khi đi làm nương, làm rẫy.

Cơm lam Bắc Mê khi đã nướng chín khoảng một giờ, dùng dao chẻ bỏ phần vỏ đen đã cháy bên ngoài, để lại lớp vỏ bên trong sạch sẽ, đẹp mắt. Vị dẻo dẻo thơm quyện cùng mùi lá dong, lá chuối nướng vô cùng hấp dẫn. Bạn có thể ăn chay hoặc ăn cùng muối lạc, muối vừng, cá suối nướng, thịt lợn nướng cũng rất ngon.

Thịt trâu, lợn gác bếp

Từ bao đời nay, thịt trâu, lợn gác bếp đã trở thành món ăn không thể thiếu ở Hà Giang, là món đặc sản du khách nhất định phải thử khi đến đây. Thịt trâu, lợn gác bếp được thái thành từng thớ dọc dài, từng miếng trâu, lợn được xiên vào que to rồi treo lên gác bếp. Trước khi gác bếp, đồng bào dân tộc đã tẩm các gia vị vào thịt như ớt, gừng, đặc biệt là mắc khén.

Miếng thịt sau một thời gian sẽ khô lại, có hương vị đặc trưng rất thơm và ngon, lại không có chất bảo quản. Bạn có thể mua món khoái khẩu này về làm quà cho mọi người.

Xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc có 5 màu nổi bật như trắng, vàng, tím, đỏ, xanh được hợp lại tạo nên món ăn ngon, vô cùng bắt mắt. Xôi được làm từ một loại gạo nếp thơm, dẻo ở vùng cao. Theo đồng bào dân tộc Tày thì 5 màu sắc tượng trưng cho ngũ hành: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ với ý nghĩa tôn thờ đất đai, cầu mong cây cối tốt tươi, thuận lợi cho người dân trong năm. Và để tạo nên màu sắc độc đáo của xôi, người dân đã lựa chọn các cây quả đặc trưng của vùng núi để làm phẩm màu cho xôi.

Với hình thức bắt mắt, độ dẻo thơm khó lẫn, từ lâu xôi ngũ sắc đã trở thành món ăn không thể vắng mặt vào các dịp lễ hội, sinh hoạt cộng đồng người thiểu số ở Hà Giang.