Trước đây, địa điểm này là trang trại nuôi cá sấu của Khánh Việt. Khoảng năm 2008, trại nuôi cá sấu dời ra ngoại thành, nhường chỗ cho Công ty kinh doanh đà điểu, cá sấu Khatoco mở xưởng chế biến thuộc da, nhuộm da. Một công nhân cho biết để có một sản phẩm da đạt chất lượng, các loại da đà điểu, cá sấu được đưa vào bể ngâm hóa chất tẩy rửa; sau đó qua khâu nhuộm màu. Nguồn nước tẩy rửa được xả vào hồ chứa, lâu ngày bốc mùi hôi.

Người dân quanh khu vực nhiều lần phản ánh với các cấp chính quyền về tình trạng ô nhiễm môi trường của xưởng sản xuất trên, nhưng đến nay vẫn không chấm dứt. Ông Đổng Ôn, thôn Vĩnh Điềm Thượng, nói: “Mùi hôi bốc lên từ phía công ty tỏa ra khắp thôn xóm rất khó chịu, lúc nào cũng muốn ói. Mùi hôi thối khiến người già không ngủ được, trẻ nhỏ không thể chú tâm học hành". Chị Đỗ Thị Thu bức xúc: "Cái mùi gì mà khó chịu quá, đưa chén cơm lên miệng, ngửi thấy mùi đó là không muốn ăn. Ban đêm mùi hôi càng nồng nặc, không ngủ được". Lá đơn kêu cứu gửi đến Báo Thanh Niên ngày 8.2.2012 có viết: “Từ năm 2009 đến nay, chúng tôi đã nhiều lần phản ánh vì công ty xả mùi khó chịu, khiến người dân khó thở, thường xuyên bị nghẹt mũi”.

Nước thải tại xưởng sản xuất bốc mùi hôi thối ngay cạnh nhà dân - Ảnh: Nguyễn Chung

Ông Phùng Xuân, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hiệp, cho biết: “Trong năm 2011, người dân cũng đã nhiều lần phản ánh lên xã về tình trạng ô nhiễm tại cơ sở trên. Xã đã kiến nghị, các ngành chức năng đã đến kiểm tra, giải quyết nhưng vẫn không hết thối. Phía công ty cần phải sớm khắc phục tình trạng ô nhiễm, tránh ảnh hưởng đến cuộc sống người dân”. Theo ông Xuân, ngày 31.10.2011, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (Công an tỉnh Khánh Hòa) đã gửi công văn đến UBND xã, cho biết Công ty kinh doanh đà điểu, cá sấu Khatoco đã thừa nhận sai phạm khi để nước thải tràn ra khu vực và phát tán mùi hôi, gây ảnh hưởng đến người dân xung quanh. Công ty cam kết sẽ khắc phục tình trạng này và dự kiến trong quý 4/2011 sẽ di dời cơ sở ra Ninh Ích, thị xã Ninh Hòa. Tuy nhiên, đến nay họ vẫn hoạt động bình thường.

Ông Mạc Hoài Nam, Phó giám đốc Công ty kinh doanh đà điểu, cá sấu Khatoco, nói: "Chúng tôi đã biết từ lâu rồi, nhưng do đây là xưởng sản xuất thử nghiệm nên không thể đầu tư hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh, mà chỉ xây hồ chứa xả lắng. Người mới đến khu vực này sẽ thấy có mùi hơi lạ, nhưng không phải là hắc lắm. Hằng tuần, công ty thuê xe hút hầm lắng để hạn chế mùi hôi. Vì vậy, phải thông cảm cho công ty!”.