Bà Lê Thị Quý (79 tuổi, quê Hà Nội, ngụ đường Đinh Tiên Hoàng, quận Bình, TP.HCM) suốt 60 năm nay chuyên đi gom nhặt chó, mèo bị vứt bỏ đem về nuôi. Những ai đến gửi nuôi nhờ, bà cũng sẵn lòng giúp đỡ. Hàng ngàn con mèo đã được bà “cưu mang”, yêu quý như mẹ yêu con. Đặc biệt hơn, ở cái tuổi “gần đất xa trời”, bà Quý soạn di chúc nhượng lại toàn bộ tài sản cho… bầy vật nuôi.

Người bất hạnh nuôi chó mèo làm niềm vui

Bà Quý lấy chồng từ năm 18 tuổi. Chồng bà Quý người Sài Gòn nên bà theo vào miền Nam sinh sống. Hai năm sau, vợ chồng bà sinh được một đứa con gái kháu khỉnh. Nhưng chuỗi ngày bất hạnh của người phụ nữ này bắt đầu từ đó, khi con tròn 1 tuổi, vợ chồng bà dắt nhau ra toà ly hôn. Buồn chán hôn nhân, bà Quý bắt đầu tìm niềm vui với những con vật nuôi. Bà bắt đầu đi xin mèo, chó về nhà nuôi từ đó. Thiếu phụ tên Quý từ cách đây mấy chục năm suốt ngày chỉ lo buôn bán, chăm sóc lũ chó, mèo mà mặc kệ cánh đàn ông buông lời tán tỉnh. Nhờ chịu khó bán buôn, bà Quý mua được căn nhà chừng 200m2 trong hẻm đường Đinh Tiên Hoàng.

Sau ngày đất nước thống nhất, bà Quý tiếp tục buôn bán ở chợ Đa Kao và vẫn nuôi chó, mèo làm bạn. Bà cho hay, vật nuôi chủ yếu được mình lượm được hoặc những người bán ve chai, vé số lượm ngoài đường mang đến cho. Nhiều người biết tin người phụ nữ mê động vật cũng mang tới nhờ nuôi hộ nên số lượng chó, mèo trong nhà bà lúc nào cũng hàng chục con.

Từ một người không biết gì về động vật, bà Quý nay đã nắm gọn trong tay tất cả bệnh lý của chó mèo, tự tay bà có thể chăm sóc một lúc hơn 40 con chó và mèo.

Nhiều người vẫn gọi vui bà là “bác sĩ thú y”. “Nếu cho uống nhiều sữa thì sẽ bị tiêu chảy ngay, cho ăn nhiều quá cũng không tốt. Mèo thuộc động vật rất khó nuôi nhưng rất trung thành với chủ nhân. Nhiều con mèo khi về nhà tôi không chịu ăn do nhớ chủ, phải dỗ dành chúng như con mới nuôi được”, bà Quý chia sẻ.

Hiện bà Quý vẫn đang bán hàng ở chợ Đa Kao nhưng do tuổi tác đã cao, bà chỉ “đặt chỉ tiêu” nuôi đủ bầy động vật là trên hết. Bà lão yêu quý động vật cho hay, nhiều tiểu thương ở chợ biết bà nuôi chó, mèo nên thường cho thức ăn thừa, đỡ chi phí mua thức ăn đáng kể.

Trở lại với cuộc đời của bà Quý, đứa con gái duy nhất của bà sau khi lấy chồng đã được nhà chồng đón về ở chung. Không lâu sau, con gái bà Quý sang Mĩ du học rồi ở luôn bên đó. “Đến nay đã 60 năm rồi nhưng nó chỉ về thăm tôi đúng một lần. Mấy năm nay, lâu lâu nó cũng có cho tôi vài trăm đô. Nhiều lúc tôi buồn lắm chứ chú, rời quê theo chồng vào đây để rồi sống cảnh cô độc thế này. Bây giờ không còn biết ở Hà Nội, bà con họ hàng ra sao, ở đâu nữa”, bà Quý bật khóc.

Viết di chúc để lại nhà cho chó mèo

Mỗi lần nhắc đến gia đình, ánh mắt bà Quý buồn rượi nhưng khi chuyển chủ đề sang chó mèo, bà liền hồ hởi. Bà kể: “Không phải ai cũng nhẫn tâm bỏ rơi những con vật tội nghiệp đâu. Nhiều người rơi vào thế bí như gia đình không cho nuôi mới mang nhờ tôi nuôi giúp, có cơ hội họ lại đến nhận về. Cuối tháng 10 này, một chú mèo trong nhà tôi sẽ được đi Mĩ đó chú. Chủ cũ của nó sau khi ổn định cuộc sống bên đó đã tìm đến nhà xin lại. Tôi cũng mừng, đôi lúc ngồi nói chuyện với chúng như một con người”. Không chỉ có niềm vui, những con chó, con mèo cũng nhiều lúc khiến bà Quý rơi nước mắt. Mới tháng trước, một con mèo của bà mắc bệnh, dù chủ nhân đã thuê bác sĩ đến tiêm thuốc nhưng đợi đến 4h sáng thì con vật chết, bà khóc con mèo mà như khóc một… con người.

Mỗi ngày, bà Quý chỉ ăn một bữa cơm với rau, số tiền còn lại bà dành hết mua sữa, mua thuốc và thức ăn cho chó, mèo. Bà tóm tắt sinh hoạt hằng ngày: “Tôi thức dậy từ 6h sáng, sau đó dọn dẹp nhà cửa, quét dọn tất cả những chất thải của chó, mèo mang đi đổ. Sau đó đi ra chợ dọn hàng, đến 2h chiều lại về nhà tiếp tục công việc chăm sóc những con vật”. Cũng bởi lòng yêu quý động vật, căn nhà bà Quý từ bao giờ đã trở thành địa chỉ để những người không có điều kiện đến gửi tạm vật nuôi hoặc tham quan chó, mèo. Nhiều hôm đi làm về, bà chủ nhà đã thấy trước cổng treo chiếc hộp với 5 chú mèo con.

Tuổi cao, lại mắc bệnh hở van tim, thiếu máu và thấp khớp hành hạ, bà Quý lúc nào cũng bước khom lưng. Nhưng bà không lo cho mình, mà nỗi lo lắng lớn nhất của bà chính là nếu chẳng may ngã bệnh sẽ không ai chăm sóc cho lũ chó mèo. Bất ngờ nhất, bà đã viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho bầy chó mèo “thừa kế”. Bà cho biết sẽ tặng căn nhà cho ai chăm nuôi số vật nuôi của mình, tất nhiên nhà chỉ ở chứ không được bán mà “chủ nhân” của căn nhà sẽ là những con vật nuôi. Bà cho biết đã “nhắm” được hai người phụ nữ cũng độc thân như mình hiện đang nuôi động vật ở huyện Củ Chi.

Khi chúng tôi bước tới gần bầy mèo, bà vội can ngăn. Bà nói, mấy hôm nay người lạ tìm đến vuốt lông, bụng quá nhiều khiến 1 con mèo lớn và 5 con mèo nhỏ ốm bệnh do “hơi” người lạ. Bà rất buồn với chuyện này và mong muốn mọi người nên kiêng tránh trước khi vào nhà. “Lòng tốt của mọi người là thật, tôi rất biết ơn, nhưng thể hiện lòng yêu thương không đúng cách sẽ vô tình gây hại. Mong mọi người hiểu cho tôi chứ không phải tôi khó tính, cấm đoán gì cả”, bà trải lòng. Nhiều bạn sinh viên, người dân khắp nơi khi hay tin bà Quý nuôi chó, mèo đã đến giúp đỡ dọn dẹp nhà cửa và động viên tinh thần.

Có một tình tiết buồn kết thúc câu chuyện này. Một luật sư thuộc Đoàn luật sư TP.HCM cho hay, di chúc của bà sẽ không thể thực hiện được, vì không hợp pháp. Điều 646 Bộ luật Dân sự đã quy định rõ: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”, như vậy chỉ có con người mới có thể được thừa kế tài sản.

Vậy có thể lập di chúc với điều kiện người được thừa kế nhà không được bán nhà? Cũng không thể, vì luật chưa quy định về dạng di chúc “có điều kiện”, nhất là khi “điều kiện” này lại trái luật khác. Theo Luật Đất đai, khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cho người nhận thừa kế thì người này có đầy đủ các quyền sử dụng và định đoạt (sang nhượng, cầm cố, thế chấp, cho, tặng...) mà không phụ thuộc vào điều kiện trong di chúc. Và như vậy, nỗi lo đàn chó mèo của bà sẽ “tan đàn xẻ nghé” là hoàn toàn có thể xảy ra.

Hàng xóm từng than phiền về tiếng ồn do bầy mèo, chó gây ra, nhưng rồi thấy bà quá mến động vật, họ cũng bỏ qua.“Thú thật nhiều hôm đang ngủ nghe tiếng mèo kêu giật cả mình, bực tức lắm chứ nhưng nghĩ lại bà ấy sống neo đơn một mình, ngoài bầy động vật chẳng có ai bầu bạn nên thôi. Nghe tiếng chó, mèo nhiều quá giờ cũng thành quen”, một hàng xóm nói.