Theo đó, 9 phòng thí nghiệm được Bộ NN-PTNT chỉ định tiến hành phân tích các mẫu do các tổ chức, cá nhân yêu cầu đã phát hiện dư lượng chất cấm thuộc nhóm beta agonists trong cả thịt và nước tiểu heo, thức ăn chăn nuôi lẫn thuốc thú y.

Cụ thể, có 13/268 mẫu thức ăn chăn nuôi (chiếm 4,8%), 2/18 mẫu thuốc thú y (chiếm 11,1%), 8/179 mẫu thịt và gan heo (chiếm 4,4%) và 7/108 mẫu nước tiểu heo (tương đương 6,4%) dương tính với các chất tạo nạc. Tại các tỉnh phía bắc, cơ quan hữu trách đã lấy tổng cộng trên 150 mẫu để phân tích và phát hiện 1 mẫu gan heo ở Bắc Ninh, 2 mẫu thức ăn chăn nuôi ở Hòa Bình và Hải Dương nhiễm chất cấm.

Quốc hội yêu cầu báo cáo

Về việc xử lý các cá nhân, đơn vị cố tình sử dụng chất cấm, đầu độc sức khỏe người tiêu dùng, ông Dương cho biết, 2 trang trại ở Bình Dương bị phạt 25 triệu đồng/trường hợp. Cơ quan chức năng ở Đồng Nai đang hoàn thiện hồ sơ để ban hành các quyết định xử phạt 11 trại heo sử dụng chất cấm và chuyển hồ sơ vụ 2 cửa hàng bán chất này sang cơ quan công an xử lý theo pháp luật. “Từ mẫu thức ăn chăn nuôi phát hiện ở Hòa Bình, chúng tôi đang phối hợp với lực lượng công an truy xuất nguồn gốc, tìm ra đơn vị sản xuất để xử lý triệt để. Cơ sở sản xuất mẫu thức ăn nhiễm chất cấm ở Hải Dương đã bị xử phạt hành chính, buộc phải thu hồi và tiêu hủy các lô hàng”, ông Dương nói.

Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát cho rằng, với kết quả trên, thì số mẫu thịt nhiễm chất cấm đã giảm nhiều lần so với kết quả giám sát cách đây khoảng 1 tháng. “Tại sao lại có sự chênh lệch quá lớn này? Số liệu 1 tháng trước là thật hay con số hôm nay đưa ra là con số thật? Cục Chăn nuôi phải giải thích rõ với tôi để tôi báo cáo với nhân dân, báo cáo với Chính phủ”, ông Phát yêu cầu.

Heo ăn phải chất cấm bị khuỵu chân, không dậy được

Ông Dương giải thích: “Số liệu cách đây 1 tháng là do TP. HCM báo cáo. Ngay sau khi có thông tin về chất cấm, cơ quan thú y của TP đã lấy 11 mẫu thịt và nước tiểu heo từ các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu đưa về TP tiêu thụ. Kết quả phân tích cho thấy có 43% số mẫu nước tiểu và 26% mẫu thịt nhiễm chất cấm. Tuy nhiên, đó mới chỉ là phân tích định tính để sàng lọc nên chưa thực sự chính xác, chỉ có thể sử dụng tham khảo. Cần phải phân tích định lượng mới cho kết quả chính xác nhất. 9 phòng thí nghiệm nói trên đã phân tích định lượng”.

Theo ông Dương, Quốc hội cũng đã yêu cầu Bộ NN-PTNT báo cáo toàn diện, chính xác về tình trạng buôn bán và sử dụng chất cấm trong chăn nuôi trước ngày 17/4.

Nguy cơ bùng phát

Từ kết quả giám sát trên, một số ý kiến cho rằng, tình trạng sử dụng chất cấm trong chăn nuôi đã cơ bản được kiểm soát. Tuy nhiên, Bộ trưởng Cao Đức Phát không đồng tình với kết luận này. “4,4% mẫu thịt và gan heo nhiễm chất cấm là nghiêm trọng. Cả xã hội lên án hành vi sử dụng chất cấm, cơ quan hữu trách vào cuộc quyết liệt, tình hình sử dụng chất này có giảm nhưng chưa thể nói là chúng ta đã kiểm soát được tình hình”, ông Phát lưu ý.

Cục trưởng Cục Thú y Hoàng Văn Năm cũng nói rằng, các con số nêu trên chứng tỏ tình hình vẫn đang ở mức báo động. “Chúng ta đánh mạnh thì người chăn nuôi có thể dừng lại một thời gian. Tôi biết, họ chỉ sử dụng chất cấm 15 ngày trước khi heo xuất chuồng thôi. Nếu không tiếp tục vào cuộc quyết liệt, tình trạng sử dụng chất cấm sẽ lại diễn biến phức tạp, khó lường”, ông Năm cảnh báo.

Theo ông Dương, tình trạng quản lý, sử dụng chất cấm nhóm beta agonists vẫn còn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn những nguy cơ bùng phát trở lại, nhất là việc buôn bán và sử dụng các chất này vừa qua gần như đã trở thành kế sinh nhai, thậm chí làm giàu của một số đối tượng kinh doanh và chăn nuôi heo. Do đó, ông Dương đề nghị các cơ quan hữu trách cần tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát ở tất cả các khâu từ nhập khẩu qua biên giới đến các cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi và thuốc thú y, cơ sở giết mổ và người chăn nuôi.

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Phát nhấn mạnh: “Chúng ta phải tiếp tục tập trung cao độ để chiến đấu chống lại chất cấm và giành chiến thắng. Tôi muốn các con số giám sát phải giảm xuống, không còn là 4,4%; 6,4%... nữa. Tôi yêu cầu các cục chức năng sát cánh cùng với các địa phương tiếp tục lấy mẫu thịt, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y truy tìm chất cấm, từ đó truy xuất nguồn gốc, tìm cho ra các đầu nậu, đường dây buôn bán, sử dụng và tổ chức đánh sập chúng, xử lý nghiêm minh, đủ sức răn đe. Chúng ta làm thật chứ không theo kiểu “trống giong cờ mở” một cách hình thức”.