20 năm sau lần đầu tiên bơi ở một bể bơi nằm tại vùng ngoại ô Baltimore khi mới 7 tuổi, Phelps chính thức đi vào lịch sử làng thể thao thế giới. Chính xác là 21 giờ 04 phút tối hôm thứ Ba theo giờ Anh, Phelps đã giành chiếc HCV đầu tiên tại Olympic London 2012 và là thứ 15 của anh trong những lần dự thế vận hội mùa Hè. Ngoài ra, Phelps còn có 2 HCĐ đoạt ở Olympic Athens 2004 và 2 HCB mới đoạt ở Olympic London 2012.
Điều đó đồng nghĩa Phelps đã vượt qua kỉ lục giành 18 huy chương Olympic của VĐV thể dục dụng cụ đại diện cho Liên Xô ngày trước - Larisa Latynina. Đây là thành tích đáng để tự hào đối với chàng trai gốc Towson, cũng là người con trai út của gia đình Phelps.
Không thể nói Phelps đã thi đấu đúng như sự kì vọng của anh cho chính mình tại Olympic London 2012. Điển hình như việc ở nội dung sở trường 200 mét bướm, nơi Phelps giành HCV trong năm 2004 (lập kỉ lục Olympic) và 2008 (lập kỉ lục thế giới) bên cạnh việc toàn thắng trong các giải bơi thế giới kể từ năm 2001, anh đã phải chấp nhận về sau VĐV Chad le Clos của Nam Phi.
Sau khi giành chiếc HCB ấy, Phelps đã cân bằng kỉ lục của Latynina. Song trên bục nhận huy chương, người ta nhận ra một nỗi buồn thoáng qua trong đôi mắt của anh, trước khi nở nụ cười tươi trước ống kính máy ảnh. Kình ngư sinh năm 1985 ước mình có thể làm tốt hơn, nhưng quả thực, Le Clos đã đạt phong độ quá cao và có một cú nước rút tuyệt vời. Năm nay mới 20 tuổi, có lẽ Le Clos vừa làm cho Phelps nhìn thấy hình ảnh của chính anh 8 năm về trước trên đất Hy Lạp.
Trước hôm qua, Phelps còn gây thất vọng lớn ở nội dung 400 mét hỗn hợp. Người chiến thắng ở nội dung này năm nay là Ryan Lochte - đồng đội của Phelps. Lochte sau đó được tung hô như ông Vua mới của đường đua xanh. Nhiều người cho rằng Phelps đã hết thời dù thực tế, anh trẻ hơn Lochte 1 tuổi. Đó là lần đầu tiên Phelps không thể giành huy chương tại chung kết một nôi dung bơi của Olympic, kể từ sau thế vận hội mùa Hè 2000 ở Sydney mà anh tham dự khi mới 15 tuổi.
Mục tiêu đoạt 7 HCV mà Phelps đặt ra trước khi dự Olympic London 2012 giờ chắc chắn không thể hoàn thành. Tuy nhiên, quan trọng là sau những thất bại, anh đã tìm lại cảm giác chiến thắng bên cạnh những người đồng hương của mình. Ở nội dung 4x100 mét tự do tiếp sức, những ngôi sao của nước Mỹ đã vượt qua các gương mặt đại diện cho Pháp.
Trong 4 thành viên của đội Mỹ, Phelps được chọn là người bơi cuối cùng. Ba đồng đội của anh - Lochte, Conor Dwyer và Ricky Berens đã làm quá tốt và tạo cho Phelps một lợi thế cực lớn. Để rồi dù bơi chậm hơn Yannick Agnel, anh vẫn về đích trước và mang về tấm HCV cho xứ Cờ hoa. Đó là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong sự nghiệp của anh. Phelps biết rằng mình đã vượt qua kỉ lục của Latynina.
Không có gì phải nghi ngờ, đỉnh cao của Phelps là tại Olympic Bắc Kinh 2008 khi giành 8 HCV và phá 7 kỉ lục thế giới. Giờ thì phong độ của anh đã xuống rất nhiều. Nhưng điều đó đâu thành vấn đề. Dù đi xuống nhưng Phelps vẫn tự tạo ra một đỉnh cao mới trong làng thể thao mà sau này khó VĐV nào có thể vươn tới hay vượt qua, là việc giành 19 huy chương Olympic.
Hiện tại, những Le Clos, Lochte, Agnel có thể bơi nhanh hơn Phelps. Song thật khó để tin có một ngày họ sẽ chinh phục được kỉ lục của anh. Không những là VĐV bơi xuất sắc nhất mọi thời đại, Phelps còn đang là VĐV hay nhất lịch sự Olympic. Danh hiệu này có lẽ sẽ còn thuộc về anh trong nhiều năm nữa.
19 huy chương Olympic của Michael Phelps
Olympic Athens 2004
HCV 100 mét bướm 51.25 (kỉ lục Olympic)
HCV 200 mét bướm 1:54.04 (kỉ lục Olympic)
HCV 200 mét hỗn hợp1:57.14 (kỉ lục Olympic)
HCV 400 mét hỗn hợp 4:08.26 (kỉ lục thế giới)
HCV 4×200 mét tiếp sức tự do 7:07.33 (kỉ lục quốc gia)
HCV 4×100 mét tiếp sức hỗn hợp medley 3:30.68 (kỉ lục thế giới)
HCĐ 200 mét tự do 1:45.32 (kỉ lục quốc gia)
HCĐ 4×100 mét tiếp sức tự do 3:14.62
Olympic Bắc Kinh 2008
HCV 100 mét bướm 50.58 (kỉ lục Olympic)
HCV 200 mét bướm 1:52.03 (kỉ lục thế giới)
HCV 200 mét tự do 1:42.96 (kỉ lục thế giới)
HCV 200 mét hỗn hợp 1:54.23 (kỉ lục thế giới)
HCV 400 mét hỗn hợp 4:03.84 (kỉ lục thế giới)
HCV 4×100 tiếp sức tự do 3:08.24 (kỉ lục thế giới)
HCV 4×200 tiếp sức tự do 6:58.56 (kỉ lục thế giới)
HCV 4×100 tiếp sức hỗn hợp 3:29.34 (kỉ lục thế giới)
Olympic London 2012
HCV 4×200 mét tiếp sức tự do 6:59.70
HCB 4×100 mét tiếp sức tự do 3:10.38
HCB 200 mét bướm 1:53.01