Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 lần đầu tiên áp dụng cơ chế quản lý điểm trên giấy phép lái xe (GPLX).

Theo quy định, mỗi GPLX sẽ có 12 điểm, thông tin điểm được tích hợp trên ứng dụng VNeID tại mục "Giấy phép lái xe". Tùy theo mức độ và tính chất hành vi vi phạm, người điều khiển phương tiện sẽ bị trừ điểm trong bằng lái với mức cao nhất là 10 điểm.

Trường hợp bị trừ hết 12 điểm, người lái xe không được tiếp tục điều khiển phương tiện tương ứng với loại GPLX đó. Tuy nhiên, nếu vẫn cố tình điều khiển phương tiện, người vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP (Nghị định 168).

Sử dụng bằng lái bị trừ hết điểm, người điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt theo quy định.
(Ảnh minh họa)

Cụ thể, theo khoản 5, Điều 18, Nghị định 168, người điều khiển mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm³ hoặc công suất động cơ điện đến 11 kW với bằng lái đã bị trừ hết điểm sẽ bị phạt tiền 2 - 4 triệu đồng. Mức phạt này áp dụng cho các loại xe máy phổ thông và xe điện có công suất nhỏ.

Theo khoản 7, Điều 18, Nghị định 168, người điều khiển mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh trên 125 cm³ hoặc công suất động cơ điện trên 11 kW dùng giấy phép lái xe đã bị trừ hết điểm sẽ bị xử phạt từ 6 - 8 triệu đồng.

Trường hợp người điều khiển ô tô, xe tương tự ô tô, xe chở người hoặc chở hàng bốn bánh có gắn động cơ khi bằng lái đã không còn điểm, căn cứ theo khoản 9, Điều 18 của Nghị định 168 sẽ bị xử phạt 18 - 20 triệu đồng.

Như vậy, Nghị định 168 đã quy định rõ mức phạt đối với người điều khiển phương tiện khi bằng lái bị trừ hết điểm làm 3 trường hợp, gồm: điều khiển mô tô hai bánh có dung tích đến 125 cm³ hoặc mô-tơ điện công suất đến 11 kW; điều khiển mô tô có dung tích trên 125 cm³ hoặc công suất mô-tơ điện trên 11 kW và điều khiển ô tô, xe tương tự ô tô, xe chở người hoặc hàng bốn bánh có gắn động cơ. Mức phạt dao động 2 - 20 triệu đồng tùy trường hợp.

Về việc phục hồi điểm giấy phép lái xe, Điều 58 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định, GPLX chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Nếu bị trừ hết điểm, để được phục hồi điểm trên giấy phép lái xe, tài xế sẽ thực hiện theo các quy định tại Thông tư số 65/2024 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025) quy định kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự ATGT.

Sau thời hạn ít nhất là 06 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức.

Khi kiểm tra lý thuyết, người dự kiểm tra thực hiện bài trắc nghiệm trên máy tính theo phần mềm. Đối với kiểm tra kiến thức theo mô phỏng, thí sinh xử lý các tình huống giao thông theo mô phỏng trên máy tính.

Về thời gian, kết cấu bài kiểm tra và kết quả đạt yêu cầu, Thông tư số 65/2024 phân chia theo các hạng giấy phép lái xe. Ví dụ như, người dự kiểm tra có GPLX hạng A, A1 và B1 làm bài trong 19 phút. Kết cấu bài kiểm tra gồm 25 câu hỏi trắc nghiệm, mỗi câu hỏi được tính 1 điểm, trong đó có 1 câu hỏi được tính là điểm liệt.

Người có giấy phép lái xe hạng B làm bài kiểm tra trong 20 phút, gồm 30 câu hỏi trắc nghiệm, mỗi câu hỏi được tính 1 điểm, trong đó có 1 câu được tính là điểm liệt.

Mức phạt đối với người điều khiển phương tiện khi bằng lái bị trừ hết điểm từ 2-20 triệu đồng
tùy từng trường hợp. (Ảnh minh họa)

Đối với phần thi mô phỏng tình huống, Thông tư 65 quy định, thời gian kiểm tra không quá 10 phút, gồm 10 câu hỏi mô phỏng các tình huống giao thông tương ứng với 10 điểm. Mỗi câu hỏi có số điểm tối đa là 5 điểm và tối thiểu 0 điểm.

Số điểm đạt được của người dự kiểm tra tương ứng với thời điểm nhận biết và xác định tình huống tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông thông qua việc tương tác với máy tính có cài đặt phần mềm mô phỏng. Người dự kiểm tra đạt từ 35/50 điểm trở lên là đạt yêu cầu.

Ngoài ra, người có kết quả kiểm tra lý thuyết kiến thức pháp luật không đạt yêu cầu thì không được kiểm tra kiến thức pháp luật theo mô phỏng. Còn người có kết quả kiểm tra lý thuyết đạt yêu cầu nhưng có kết quả kiểm tra mô phỏng không đạt thì được bảo lưu kết quả kiểm tra lý thuyết trong thời gian 1 năm kể từ ngày kiểm tra.

Đáng chú ý, người dự kiểm tra có kết quả kiểm tra không đạt yêu cầu thì có thể đăng ký kiểm tra lại sau 7 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc kiểm tra trước đó.