Sau mấy ngày im ắng, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã tổ chức họp báo, đưa ra những thông tin bịa đặt, vu cáo, xuyên tạc về sự kiện họ đưa giàn khoan Hải dương 981 vào hoạt động sâu trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. 

Tân Hoa xã và báo chí chính thống Trung Quốc bắt đầu chiến dịch vu cáo Việt Nam “đưa tàu quân sự xâm nhập vùng biển của Trung Quốc quấy nhiễu, cản trở hoạt động tác nghiệp bình thường của doanh nghiệp Trung Quốc”. 

Họ cho đăng tải những thông tin thất thiệt với dụng ý kích động dư luận. Những luận điệu bịa đặt, xuyên tạc đó, đã gây nên phản ứng tiêu cực trong dư luận. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người Trung Quốc đều tin vào sự tuyên truyền của giới cầm quyền. 

Trung Quốc tự vẽ ra “Đường 9 đoạn”

Ông Lý Lệnh Hoa, Chuyên viên nghiên cứu thuộc Trung tâm Thông tin Cục Hải dương quốc gia Trung Quốc, một nhà nghiên cứu nổi tiếng về luật biển của Trung Quốc đã kịp thời lên tiếng tỏ rõ thái độ phản đối hành động của phía Trung Quốc. 

Trong bài báo công bố trên các trang mạng http://blog.163.com và http://blog.sina.com.cn ngày 6/5, ông viết: “Hơn 4h chiều hôm nay (6/5), phóng viên Thời báo Hoàn cầu (TBHC) gọi điện thoại tới, hỏi quan điểm của tôi đối với tình huống liên quan tới Việt Nam ở Tây Sa (tức Hoàng Sa của Việt Nam); nói: TBHC đã có bài viết về vụ việc, rồi đề cập cả đến tình hình các nước như Malaysia, Philippines, Indonesia ở Nam Hải (Biển Đông) thời gian gần đây. 

Tôi thẳng thắn nói với ông ta quan điểm của mình: Trung Quốc là nước đã ký Công ước biển LHQ (UNCLOS 1982), cần phải hành xử theo các điều 74, 83 của công ước, phải tôn trọng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các nước láng giềng. Những nội dung liên quan vấn đề này, tôi đã bày tỏ trong các bài viết của mình gần đây, mong đồng chí phóng viên TBHC tìm đọc”.

Ông Lý Lệnh Hoa

Trong một bài viết nhan đề “Trung Quốc cần có chính sách thống nhất với các nước có yêu sách chủ quyền ở Biển Đông” được đăng trước đó, ông Lý Lệnh Hoa đã vạch trần tính phi lý trong yêu sách về Biển Đông của chính phủ Trung Quốc. 

Ông viết: “Từ năm 1947, Trung Quốc tự ý vẽ ra một đường đứt đoạn trên bản đồ Biển Đông, gọi là “Đường 9 đoạn” hay “Đường hình chữ U”, rồi coi đó là “đường biên giới biển truyền thống”. Chính phủ ta (Trung Quốc) chưa bao giờ chính thức giải thích về hàm nghĩa pháp luật của cái đường này… Cần phải nói rõ một điều: vùng nước bên trong “Đường hình chữ U” chiếm tới 80% diện tích Biển Đông không thể nào là “vùng nước lịch sử” của nước ta (tức Trung Quốc) được. Cái “Đường hình chữ U” này không phải là biên giới biển của Trung Quốc. 

Quy tắc quốc tế cho thấy rõ, giống như biên giới trên đất liền, biên giới trên biển cũng phải là một đường thực tế, không thể là một cái đường ảo. Nếu Trung Quốc cứ kiên trì cái gọi là “Đường 9 đoạn” không có căn cứ pháp luật, không có kinh độ, vĩ độ cụ thể, sẽ không được các nước xung quanh Biển Đông và cộng đồng quốc tế chấp nhận. Trung Quốc cần tôn trọng lập trường của các quốc gia ven Biển Đông về thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý theo tinh thần của Công ước biển LHQ năm 1982”. 

Ông khẳng định: “Tiền đề của việc bảo vệ lợi ích quốc gia là phải tuân thủ quy tắc quốc tế. Trong vấn đề giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông, Trung Quốc cần phải có lý tính, cần phải nghĩ đến lâu dài”.

Khi mà trên báo chí và các diễn đàn mạng xuất hiện những luận điệu thù địch chống Việt Nam, hô hào, kích động gây chiến tranh trên Biển Đông, Lý Lệnh Hoa đã viết bài “Hai nước Trung-Việt cần tiếp tục hữu hảo” đăng ngày 8/5. 

Ông viết: “Trang 11 báo “Tin tức tham khảo” ngày 8/5 có đăng hai bài báo “Trung-Việt cùng nhau ôn lại tình hữu nghị chiến đấu Điện Biên Phủ” và “Đến Điện Biên Phủ” kỷ niệm 60 năm Chiến thắng ĐBP và ôn lại tình hữu nghị chiến đấu năm xưa giữa chính phủ và nhân dân hai nước Trung-Việt. Các bài báo đó viết rất hay, chỉ rõ mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước Trung Quốc và Việt Nam được kế thừa; hai nước Trung-Việt núi liền núi, sông liền sông… là anh em, quan hệ hữu nghị Trung-Việt phải cần được tiếp tục”. 

Ông chỉ rõ: “Cả Trung Quốc và Việt Nam đều cần phát triển kinh tế. Biển Đông cần phải giữ hòa bình và ổn định. Hiện nay, mặc dù giữa hai nước đang tồn tại bất đồng nghiêm trọng và xung đột về chủ quyền biển đảo và hoạch định ranh giới trên biển, nhưng hai nước là láng giềng, đều là những quốc gia ký DOC 2002 và Công ước biển LHQ năm 1982 (UNCLOS). 

Chỉ cần hai nước bình tĩnh, tỉnh táo xem xét, với thái độ hiểu biết, nhân nhượng, cùng có lợi, vì hạnh phúc của nhân dân, thông qua đàm phán hữu nghị, tích cực trao đổi và giao lưu thì mọi tranh chấp và bất đồng đều có thể giải quyết được”.

Không thấy lọt tai

Trên các trang diễn đàn mạng như Sohu, Sina cũng đã xuất hiện nhiều ý kiến của người dân Trung Quốc thể hiện lòng yêu chuộng hòa bình và phê phán thái độ của những phần tử cực đoan trong giới cầm quyền.

Bạn đọc có nick Henshehengou comment trên blog của ông Lý Lệnh Hoa: “Trung Quốc phải từ bỏ ngay thứ quan niệm “từ cổ xưa đến nay”, nếu không sẽ chẳng thể giải quyết được những tranh chấp với các nước láng giềng”.

Nhiều bạn đọc bày tỏ trên diễn đàn Sohu: “Tại sao phải suốt ngày tranh chấp, yên ổn hòa bình với nhau không được sao”, “Đại diện chính quyền của hai quốc gia có thể ngồi lại và cùng thảo luận. Chúng ta nên tuân thủ luật pháp quốc tế”, “Phải chăng chính quyền ta đang nghĩ rằng chỉ có lợi ích vĩnh viễn không có bạn bè vĩnh viễn. Dùng sức mạnh của mình thay cho tôn trọng các quốc gia khác là một điều không nên”.

Bạn đọc Fanfanhe ở Bắc Kinh viết trên mạng Sohu: “Mọi người đều thấy rõ: Lần này Trung Quốc chủ động gây chuyện, người Việt Nam tố cáo ra quốc tế; bây giờ Trung Quốc lại giả bộ bị bắt nạt, nói bị tàu Việt Nam tông húc để mong tìm kiếm sự cân bằng”.

Nhiều ý kiến bày tỏ nghi ngờ, không tin vào luận điệu tuyên truyền của chính quyền. Bạn đọc có nick Kuangyelangren viết trên mạng Sohu: “Sao tôi xem chương trình “Tin tức 360” thấy tàu Hải cảnh Trung Quốc phun vòi rồng và tông húc vào tàu Việt Nam? Lại còn đưa mấy chục tàu ra để bảo vệ? Rốt cuộc thông tin nào là đúng vậy?”. 

Bạn Xianrenruyuan viết: “Chao ôi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao cố ý làm ra vẻ ta vô tội. Thực ra tàu Việt Nam bị húc đến thảm. Phía ta toàn là tàu chiến hoán cải thành hải giám, sao có thể bó tay chịu húc? Vậy mà toàn thấy đưa tin “bị khiêu khích, bị bắt nạt”. Người Trung Quốc bình thường chỉ cần có chút đầu óc khẳng định đều không thể thấy lọt tai”.

Bạn đọc Baixue ở Thiên Tân viết: “Cảm giác của tôi: Trung-Việt đối đầu lần này là do phía ta (Trung Quốc) gây ra. CNOOC không khoan dầu ở đó thì sập tiệm hay sao? Gần đây Việt Nam không hề chơi xấu Trung Quốc, mấy nước khác đang muốn lôi kéo Việt Nam. Nếu lần này xử lý không tốt rất có thể sẽ đẩy Việt Nam xa lánh… Nếu dư luận thế giới đều không ủng hộ Trung Quốc thì tình thế ngoại giao của Trung Quốc trở nên gay go”.

Bạn đọc Jiubannongju ở Tứ Xuyên viết: “Chúng ta đang giống như cướp biển. Xấu hổ vì là người Trung Quốc”, “Trong khi bạo động trong nước đang khiến dân chúng lo lắng, chính quyền lại đi gây hấn với quốc gia khác”.