Tại cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ ngày 4/5, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết Chính phủ đang gấp rút chuẩn bị ban hành nghị quyết riêng về việc hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ thị trường để phát triển sản xuất kinh doanh, duy trì tăng trưởng. Đây không phải là gói kích cầu bằng cách tung tiền cho vay với lãi suất thấp như đã từng thực hiện năm 2009 mà là các giải pháp hỗ trợ tổng hợp ở tầm vĩ mô, được đưa ra trên cơ sở điều tra tổng thể về sức khỏe của doanh nghiệp.

Miễn, giảm, dãn, hoãn thuế

Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết thêm, gói hỗ trợ có nhiều giải pháp nhưng trọng tâm là miễn, giảm, dãn, hoãn thuế. Trong tuần tới, Chính phủ sẽ ra nghị quyết và chính thức xin ý kiến Quốc hội về chủ trương này. Theo đánh giá của các cơ quan tham mưu, các giải pháp này được thực hiện sẽ có tác dụng tháo gỡ cho doanh nghiệp có khả năng phát triển nhưng đang gặp khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, về lâu dài, bản thân doanh nghiệp phải thúc đẩy quản trị và nâng cao tính cạnh tranh.

Tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cảng giảm mạnh. (Ảnh: HỒNG THÚY)

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã trình bày rõ hơn về các giải pháp thuế đang được đề xuất thực hiện. Đó là miễn giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2012 đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, trừ ngành kinh doanh tài chính, bảo hiểm, xổ số và thu nhập từ sản xuất hàng hóa dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt; doanh nghiệp gia công dệt may da giày, doanh nghiệp nông lâm thủy sản….
Dãn thuế giá trị gia tăng (GTGT) các tháng 4, 5 và 6 trong thời hạn 6 tháng cho tất cả các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp không có lãi. Giảm 50% tiền thuê đất trong thời hạn 12 tháng của doanh nghiệp thương mại dịch vụ, giao UBND tỉnh, TP quyết định theo từng nhóm dự án thực sự có khó khăn không có khả năng thực hiện nghĩa vụ thuế. Trước đây, Chính phủ chỉ thực hiện giảm tiền thuê đất đối với doanh nghiệp sản xuất.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, các giải pháp về thuế có giá trị khoảng 16.000 tỉ đồng. Trong đó, dãn thuế GTGT lên tới 12.300 tỉ đồng, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp lên đến 3.500 tỉ đồng, giảm tiền thuê đất khoảng 1.500 tỉ đồng…

Bên cạnh đó, Chính phủ còn quyết định hỗ trợ thị trường thông qua các giải pháp tăng cường chi tiêu từ ngân sách. Cụ thể là đẩy nhanh phân bổ chi đầu tư xây dựng cơ bản, đẩy nhanh giải ngân để tăng cung đối với sản phẩm xi măng, sắt thép tồn kho. Bổ sung 1.000 tỉ đồng cho vay đầu tư kiên cố hóa kênh mương hạ tầng nuôi trồng thủy sản và giao thông nông thôn. Kinh phí tạm dừng mua sắm năm 2011 cũng được chuyển sang năm 2012 sử dụng để mua sắm, kích cầu tiêu dùng. Các giải pháp này sẽ có tác dụng tiêu thụ hàng tồn kho cho doanh nghiệp.

Gói hỗ trợ này sẽ giúp doanh nghiệp có thêm tổng cộng 29.000 tỉ đồng để làm vốn sản xuất kinh doanh, làm ngân sách năm nay giảm thu khoảng 9.000 tỉ đồng.

Áp trần lãi suất cho vay

Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết tại cuộc họp này, Chính phủ nhận định từ tháng 6/2011, lạm phát đã giảm nhanh, 4 tháng đầu năm 2012 chỉ tăng 2,6% và đã về mức bình thường nhưng lãi suất vẫn ở mức rất cao. Do đó, Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có chính sách tiền tệ linh hoạt, hạ nhanh lãi suất huy động và lãi suất cho vay.

Để giảm nhanh lãi suất, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Đồng Tiến cho biết ngày 4/5, NHNN đã chính thức áp trần lãi suất cho vay. Theo đó, từ ngày 8-5, lãi suất cho vay đối với 4 lĩnh vực ưu tiên là nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ không được vượt quá 3% so với lãi suất cơ bản huy động thời hạn một tháng. Như vậy, lãi suất cho vay với các đối tượng doanh nghiệp nêu trên sẽ không vượt quá 15%/năm, với điều kiện các dự án này phải đạt được hiệu quả và có khả năng hoàn trả.

Không phủ nhận mặt trái của giải pháp hành chính này với nguy cơ vượt rào của các ngân hàng thương mại nhưng ông Nguyễn Đồng Tiến cho biết đây là giải pháp “phù hợp trong hoàn cảnh khó khăn” và được áp dụng trong một thời gian nhất định.

NHNN cũng đã có Chỉ thị số 05 về việc yêu cầu các ngân hàng thương mại chấm dứt trả lãi khi giữ hộ vàng cho dân và không được dùng số vàng này để cầm cố, thế chấp, ký quỹ.