Vào ngày cuối cùng của năm cũ, các gia đình thường chuẩn bị một mâm cỗ cúng tất niên để mời ông bà, gia tiên về ăn Tết cùng gia đình.

Mâm ngũ quả ngày Tết đối người miền Bắc thường có các loại quả như
chuối xanh, bưởi, phật thủ, thanh long, dưa hấu, quýt, hồng...

Mâm ngũ quả dành cúng gia tiên nên chọn các loại hoa quả thông dụng, ăn được, đẹp mắt và phải là hoa quả vừa đủ chín có thể ăn được. Hoa quả xanh, hoa quả giả (bằng nhựa) không được dùng cúng gia tiên. Các loại quả được những gia đình miền Bắc chọn bày bàn thờ mâm ngũ quả gồm chuối, bưởi, hồng, quýt, quất, thanh long, ớt, phật thủ, táo đỏ…sao cho các màu sắc đa dạng và đẹp mắt.

Cách làm mâm cỗ cúng tất niên kiểu miền Bắc với những món như
giò, chả, thịt gà, canh măng, miến, bóng thả, mọc nấm thả

Mâm cúng tất niên của người miền Bắc thường gồm 4 đĩa và 4 bát. 4 đĩa gồm: thịt gà, giò, chả quế, thịt lợn. Ngoài ra có thêm đĩa xôi gấc để cầu mong một năm mới may mắn.

Bốn bát gồm: bát chân giò hầm măng, bát bóng thả, bát miến dong và bát mọc nấm thả. Với những gia đình khá giả, giàu có thì bốn bát, bốn đĩa được biến tấu thành sáu bát, sáu đĩa hoặc tám bát, tám đĩa tượng trưng cho phát lộc, phát tài. Bốn bát thêm gồm bát su hào thái chỉ ninh kỹ, bát chim câu hầm nguyên con, bát gà tần hoặc bào ngư hay vi cá hầm. Bốn đĩa thêm gồm đĩa thịt đông, đĩa giò thủ, đĩa nem rán và đĩa nộm su hào, đĩa nộm rau cần, cuốn diếp hay cuốn bỗng.

Ngoài ra, mâm cỗ Tết ở miền Bắc không thể thiếu được bánh chưng ăn kèm với hành muối cũng như đĩa dưa chua để chống ngấy.

Mâm cỗ cúng tất niên miền Bắc cũng không thể thiếu cành đào, người xưa còn có thêm câu đối đỏ để đủ ý nghĩa

“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ

Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”.