Động Thiên Đường ở tỉnh Quảng Bình đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) trao bằng xác lập hai kỷ lục “Động khô dài có hệ thống thách nhũ độc đáo nhất Việt Nam” và “Động có cầu gỗ dài nhất Việt Nam” vào năm 2011. Đến giữa năm 2019, động Thiên Đường một lần nữa được cả thế giới chú ý khi được Hội đồng Kỷ lục châu Á xác lập kỷ lục là “Hang động có hệ thống thạch nhũ, măng đá độc đáo và tráng lệ nhất châu Á”.

Động thuộc vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, nằm trong khu rừng nguyên sinh ở độ cao 360m so với mực nước biển, cách thành phố Đồng Hới khoảng 60km về phía tây bắc.

Hang động này dài 31,4km, được phát hiện lần đầu tiên bởi Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh vào năm 2005.

Theo nhiều tài liệu khoa học, động Thiên Đường có từ 4 - 5 triệu năm trước, trong khi những thạch nhũ bên trong đã bắt đầu hình thành từ hàng trăm triệu năm trước -thời khủng long (kỷ Jura).

Thạch nhũ này được hình thành do hang động núi đá vôi có dòng nước ngầm chảy bên trong. Giai đoạn đầu tiên là hòa tan đá vôi: Khi có mạch nước ngầm chảy bên trong các kẽ đá, đá vôi (thành phần chính là CaCO3) hòa tan trong nước có chứa khí carbonic tạo thành dung dịch Ca(HCO3)2. Sau đó, dung dịch Ca(HCO3)2 chảy qua kẽ đá cho đến khi gặp vách đá hay trần đá và nhỏ giọt xuống. Do Ca(HCO3)2 là một chất không bền nên dễ dàng bị phân hủy, đọng lại tạo thành thạch nhũ.

Cùng với hang Sơn Đoòng (đã xác lập 3 kỷ lục thế giới), động Thiên Đường cũng ở Quảng Bình là món quà vô giá do thiên nhiên ban tặng cho con người.

Động Thiên Đường được chia làm nhiều khoang, khoang rộng nhất có chiều rộng lên đến 150m, chiều cao 100m.

Bước vào hang động kỳ vĩ nhất châu Á này, du khách sẽ không khỏi ngỡ ngàng, thán phục trước vẻ đẹp tráng lệ của kỳ quan thiên nhiên được tạo hoá khéo léo kiến tạo từ hàng trăm triệu năm về trước.

Càng đi sâu vào trong, không gian càng được mở rộng và tráng lệ, xua tan cảm giác ngột ngạt, oi bức bên ngoài bởi không khí mát lạnh trong lòng hang.

Điều kỳ diệu là trong bóng tối của hang động Thiên Đường đang tồn tại sự sống của nhiều loài sinh vật như cá, dơi, nhện,…

Theo dự đoán của các chuyên gia hang động Hoàng gia Anh trước đó, ở đây có cửa thông ra với thế giới bên ngoài. Quả đúng như thế, cách hang Dơi chừng 200m là ngã ba của hai dòng suối cạn mở ra một khu tiên cảnh.

Trần hang động phẳng như có bàn tay tác động của con người, càng đến gần bờ suối càng thấp dần. (Ảnh: Antondat)

Hiện, động Thiên Đường đang được khai thác cho du lịch. Theo mô tả của đơn vị đang khai thác kỳ quan thiên nhiên này, trong hành trình thám hiểm hang Thiên Đường, du khách sẽ có dịp thử lòng can đảm của bản thân khi phải vượt qua những chặng đường cheo leo, hiểm trở, có những nơi lối đi hẹp chỉ vừa đủ cho một người luồn qua. Đặc biệt ở đoạn đường cuối cùng sẽ có rất nhiều địa hình đá gập ghềnh, trơn trượt tạo cảm giác mạo hiểm lý thú.

Dự kiến, hang Thiên Đường sẽ tiếp tục được đơn vị quản lý đề xuất xác lập kỷ lục thế giới.